Ahmet Hamdi Tanpınar`ın Sahnenin Dışındakiler ile Aydaki Kadın romanlarının karşılaştırmalı söz dizimi çalışması

Abstract

Dil, insanlar arasında anlaşmayı sağlayan en etkili iletişim aracıdır. Bir milletin kendi arasında anlamlı bir şekilde diyalog kurmalarında o milletin dil yapısı ve söz dizimi önemli bir etkendir. Çünkü bir milletin düşünmesi ve kendini ifade etmesi dilinin yapısıyla ilgilidir. Dilin yapısı ise, üretilen eserlerde tüm özellikleriyle ortaya çıkmaktadır. Eserlere yansıyan dilin özellikleri, yapısı etkilendiği kültürler ve zaman içerisindeki gelişimi o döneme ait eserler incelenerek belirlenebilir. Bu çalışmada Ahmet Hamdi TANPINAR'ın Sahnenin Dışındakiler ve Aydaki Kadın romanları söz dizimi açısından incelenmiştir. Yapmış olduğumuz çalışmanın gayesi incelenen romanlardan yola çıkarak Türkçe söz diziminde cümle ögelerinin ve kelime gruplarının eserlerde nasıl kullanıldıklarını ortaya çıkarmaktır. Çalışmamızda belirtilen romanlarda söz dizimi unsurları göz önünde bulundurularak incelenmiş olup eserlerden örnek cümlelere yer verilmiştir. Çalışmamız üç bölümden oluşmaktadır:Birinci bölümde kelime gruplarının tanımı yapılarak eserlerden örnekler verilmiştir.İkinci bölümde cümlenin ögelerinin neler olduğu belirtilerek, örnek cümleler verilmiştir.Üçüncü bölümde ise cümle çeşitleri alt başlıklarıyla sunulup adı geçen eserlerden örnek cümleler verilerek çalışma sonlandırılmıştır.Anahtar Kelimeler: Türk Dili, Söz Dizimi, Kelime Grupları, Cümle ÇeşitleriSayfa Sayısı: 133Danışman: Doç. Dr. Meltem GÜL

Language is the most effective means of communication between people. The structure and syntax of a language are significant factors for a nation to have a meaningful dialogue, because a nation's thinking and self-expression is related to the structure of the language. The structure of a language is revealed with all its features in the produced works. The characteristics, structure, culture of a language reflected in the works and its development over time can be determined by examining the works of that period.In this study, AhmetHamdiTanpınar'snovels,SahneninDışındakiler (Out of Scene) and AydakiKadın(Women in the Moon), were examined in terms of their syntax. By analyzing these novels,this study aims to find out how sentence elements and word groups in Turkish syntaxare used in literary works. In our study, in the novels mentioned, syntactic elements are examined and examples are given.Our study consists of three parts:In the first chapter, the definitions of word groups are done and examples from novels are given.In the second chapter, parts the sentence are explained and sample sentences are given.In the final chapter, the sentence types are presented with sub-headings and examples from mentioned novels are given.Keywords: Turkish Language, Syntax, Word Groups, Sentence TypesQuantity of page: 133Supervisor: Doç. Dr. Meltem GÜL