Nahçıvan`da Türk dönemi koç-koyun mezartaşı örnekleri

Abstract

Nahçıvan'da Türk Dönemi Koç-Koyun Mezartaşı Örnekleri başlıklı çalışmada Nahçıvan'da bulunan Türk dönemine ait koç-koyun mezartaşları tespit edilip incelenmiş ve mevcut durumları belirtilmiştir.İlk adım olarak Nahçıvan bölgesinin coğrafi konumu ve tarihçesi verilerek bölge tanıtılmış daha sonra koç-koyun heykel ve motifinin gelişimi detaylı olarak aktarılmaya çalışılmıştır. Katalog kısmında tespit edilen 162 koç-koyun mezartaşı fotoğraflanmış, ölçüleri alınmış 46 tanesinin çizimleri yapılmış süsleme öğeleri, malzeme ve teknik olarak incelenmiştir. Bu sanat abidelerinin Türk sanat, kültür ve inancındaki yeri ve önemi belirlenerek Türk sanatının kesintisiz olarak devamı vurgulanmıştır. Karşılaştırma ve değerlendirme bölümünde Karakoyunlu ve Akkoyunlu devletleri döneminde yapılmış olan bu mezartaşlarının kaynağının en eski Türk toplumlarının inanç ve geleneği olarak günümüze kadar devam ederek mevcudiyetini kesintisiz olarak sürdürdüğü detaylı olarak aktarılmaya çalışılmıştır. Bu mezartaşlarının Anadolu Azerbaycan Kırgızistan gibi bir çok farklı coğrafyada bulunan diğer örnekleriyle karşılaştırılarak benzer ve farklılıkları belirtilmiştir.Anahtar Kelimeler : Nahçıvan, Koç-Koyun Heykeli, Mezar Taşı, Figür, Türkler

In this study which is titled as Turkish Period Ram-Sheep Headed Headstones İn Nakhcivan , headstones from Turkish period in Nakhcivan which are shaped as ram –sheep headed are fixed and determined and also their current situations are indicated. Firstly, in order to introduce the area, geographical position and short history of Nakhchivan is given. Then development of ram-sheep design is demonstrated. In the catalog section , 162 ram-sheep headed headstones which are established photographed and their sizes are measured. Illustration of 46 of them are made . They are examined in the context of ornament elements, material and technical. The place and importance of these masterpieces inthe Turkish art, culture and belief are defined and the uninterrupted continuance of Turkish art are underlined. In the comparison and consideration section, the source of these headstones, which are made in period of Karakoyunlu and Akkoyunlu states, are specified as earliest Turkish society belief tradition and in this way the interrupted existence of this tradition is explained in details. These headstones are compared to other samples which are stated in many different places like Anatolia, Azerbaijan, Kirghizistan and differences and similarities between of the them are indicated.