Keten tohumunda bulunan bazı fenolik bileşiklerin kromatografik yöntemlerle belirlenmesi ve bu bileşiklerin antioksidan özelliklerinin araştırılması

Abstract

Son yıllarda tüketiciler gıdaları sadece temel beslenme aracı olarak değil, aynı zamanda sağlık üzerinde faydalı etkileri bulunan maddeler olarak da görmeye başladılar. Keten tohumu, sağlık üzerindeki faydaları ve bazı hastalıklarda koruyucu rol oynaması nedeni ile son yıllarda önem kazanmıştır. Keten tohumunun zengin kimyasal içeriği olduğu bilinmektedir. α –linolenik asit ve iyi kaliteli protein açısından zengin olan keten tohumu flavonoid, lignan ve fenolik asitler gibi fitokimyasalların da doğal kaynağıdır. Keten tohumu fenolik bileşiklerin en zengin kaynaklarındandır. Fenoliklerin zengin içeriği sayesinde yağı uzaklaştılmış keten tohumu biyoaktivitesi geniş spektrum gösterir. Keten tohumu çeşitlerinden izole edilen n-bütanol fraksiyonlarının antioksidan aktiviteleri DPPH serbest radikal, indirgeme gücü, toplam fenolik bileşik miktarı ve hidrojen peroksiti giderme gibi çeşitli metodlarla değerlendirildi. Yağları uzaklaştırılmış keten tohumu ekstrelerindeki ve yağlarındaki fenolik asitler LC-Ms/Ms ile analiz edildi. Bütillendirilmiş hidroksi anisol (BHA) ve bütillendirilmiş hidroksi toluen (BHT) referans antioksidan bileşikler olarak kullanıldı. Bu çalışmada farklı keten tohumu çeşitlerin antioksidan aktivitesi incelenmiş, sentetik antioksidanlar yerine kullanabilirliği açısından konuya ışık tutulmaya çalışılmıştır. Analiz sonuçlarına göre yağı uzaklaştırılmış keten tohumu ekstrelerinin, yağ ekstrelerine göre fenolik asitler açısından daha zengin olduğu tespit edilmiştir. Yağları uzaklaştırılmış ekstrelerde, Sarı-85 keten tohumu çeşidi McGregor keten tohumu çeşidine göre fenolik asitlerce daha zengindir. Yağ ekstreleri fenolik asitlerce zengin değildir.

In recent years, consumers have begun to look at food not only for basic nutrition, but also for health benefits. Flaxseed, has been gaining popularity,due to the repots on its health benefits and disease preventive properties. It is known that flaxseed contains a variety of constituents. Flaxseed is an important plant source containing beneficial compounds for health besides being rich in α-linolenic acid and good quality protein, flaxseed has potential as a natural source of phytochemicals such as flavonoids, lignans and phenolic acids. Flaxseed is the richest source of phenolic compounds. Owing to high content of phenolics, defatted flaxseed meal exhibites broad spectrum of bioactivities.Antioxidant activity of isolated n-bütanol fractions from different types of flaxseed were evaluated by various methods such as DPPH free radical, reducing power, total phenolic contents and consuming of hydrogen peroxide. Phenolic acids which defatted flaxseed meal extracts and oils were analyzed by Lc-Ms/Ms. Butylated hydroxyanisole (BHA) and butylated hydroxytoluene (BHT) were used as the reference antioxidant compounds. In this study, antioxidant activity of different varieties of flaxseed have been investigated and it has been tried to shed some light on the subject in terms of usability. According to analysis results it has founded that oil removed flaxseeds are richer than oil extracts in terms of phenolic acids.. In oil free flaxseeds, Sarı-85 flaxseed varieties are rich in phenolic acids compared to McGregor flaxseed extracts. Oil extracts are not rich in phenolic acids.