2000 – 2018 yılları arasında aktif yeşil alan kullanım değişimlerinin irdelenmesi; salihli ilçesi örneğinde

Abstract

Kentler; nüfusun hızla artış göstermesiyle birlikte barınma ihtiyacı doğrultusunda oluşan arazi gereksinimlerini karşılamaya yönelik büyüme yoluna girmektedir. Konut ihtiyacının karşılanmasının hedeflenmesiyle birlikte kişi başına düşen aktif yeşil alan miktarı azaltmakta ve böylece konut planlamasının dışında kalan alanlar yeşil alan olarak değerlendirilerek kişi başına düşen aktif yeşil alan miktarının arttırılması üzerinde çalışmalar yapılmaktadır.Türkiye yeşil alan normlarına göre 1985 tarih ve 3194 sayılı İmar Kanunu'na dayandırılarak çıkartılmış olan yönetmelikte, kişi başına 7 m² olan yeşil alan standardı, 2 Eylül 1999 tarihli 23804 sayılı Resmî Gazetede yayınlanan değişiklikler sonrasında kişi başına 10 m²'ye çıkartılmıştır [1]. Aktif yeşil alanlar üzerine yapılan çalışmalar sonucunda ise Dünya Sağlık Örgütü'nün tavsiye ettiği kişi başına düşen aktif yeşil alan miktarını en az 9 m² olarak belirlemiştir. Ülkemizde kentlerde kişi başına aktif yeşil alan oranlarının belirlenmesi amacıyla birçok bilimsel araştırma yapılmıştır. Örneğin; Isparta 3.0 m² [2], İstanbul 1.9 m² [1], Manisa 9.28 m² [3], Antalya 3.1 m² [4] şeklindedir. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlara göre Salihli ilçesi 2000 yılı verileri değerlendirildiğinde kişi başına düşen aktif yeşil alan miktarı 1.26 m² iken, 2018 yılında 2.74 m² değerine ulaşmıştır. Salihli ilçesi örneğinde gerçekleştirilmiş olan bu çalışmada 2000 ve 2018 yıllarına ait müvacir alan sınırları içerisinde kalan aktif yeşil alan miktarındaki değişim verileri değerlendirilmiş olup araştırma sonucunda Salihli ilçesi kentsel yeşil alanların miktarını kıyaslama açısından Türkiye ve dünyadaki yeşil alan normları incelenmiştir. Elde edilen verilerden yola çıkılarak yeşil alanların kent halkına yönelik yararlarını arttırmayı amaçlayan öneriler geliştirilmiştir. İlçenin gelecekteki aktif yeşil alan planlamalarına katkı sağlanması hedeflenmiştir.

Cities have developed with rapid increase of population to meet land requirements which occur due to housing need. With the aim of meeting need for housing, active green space amount per capita is reduced and thus the amount of active green space per capita is planned to be increased.According to Turkey green space norms, regulations which are based on 1985 date, 3194 Construction Law, 7 m² green space standards per capita has been increased to 10 m² after the amendment on Official Gazette based on 02.09.1999 date 23804 number [1]. As a result of studies on active green areas by WHO, active green area amount per person is at least 9 m². In our country, many scientific researches have been conducted. For example; Isparta is 3.0 m² [2], Istanbul is 1.9 m² [1], Manisa is 9.28 m² [3], Antalya is 3.1 m² [4].In reference to results of this study, active green area amount per capita has reached to 2.74 m² in 2018, while it was 1.26 m² in 2000. In this study conducted in Salihli, active green areas changes per capita for each district between 2000 and 2018 have been examined. As a result of this, green space norms of Turkey and other countries in world are investigated to compare Salihli district's urban green space amount. Based on the datas obtained, suggestions have been developed to increase green areas benefits for urban people. It is planned to contribute to active green area projects of Salihli district in future.