Stratejik yönetim düşüncesinin yerel yönetimlerde uygulanması ve stratejik planlara yansıması: van büyükşehir belediyesi ile gaziantep büyükşehir belediyesi karşılaştırması

Abstract

Günümüz modern örgütleri, dış çevredeki teknik, sosyal, politik ve ekonomik etkenlerin zorlamasıyla, sürekli bir değişim ve dönüşümle karşı karşıyadırlar. Kurumların hızla değişen ve daha belirsiz bir hal alan bu zorlayıcı güçler karşısında, geleceklerini net biçimde öngörebilmek için gelecekle ilgili konularda kendilerine daha fazla beceri gerektiren bir yol haritası belirlemeye ihtiyaçları vardır. Bu yetenekler stratejik yönetimin özüdür. Stratejik yönetim, bir organizasyonun ne olduğuna, gelecekte nasıl olacağına ve gelecekteki hedeflerine nasıl, kimlerle ve hangi kaynaklarla ulaşacağına önceden karar verme konularına odaklanan bir yönetim felsefesidir. Stratejik yönetim, örgütlerin mevcut durumları ile çevresel şartları analiz etmek aynı zamanda geleceğin öngörülmesini sağlamak suretiyle onları bekleyen olası tehditleri fırsata dönüştürmelerine olanak sağlayan bir yönetim anlayışıdır. Kurumların içinde bulundukları ve oldukça karmaşık bir durum olan bütün bu şartların üstesinden gelebilmesi ancak stratejik yönetim düşüncesi ve stratejik planlamayla mümkündür.Stratejik planlama, kuruluşların güçlü ve zayıf yönleri ile çevresindeki fırsat ve tehditlerin önceden analiz edilmesi ve uzun vadede meydana gelebilecek tüm şartların bugünden öngörülerek, hedeflerini etkin biçimde gerçekleşmesine dayanır. Gelişmiş dünya devletlerinde olduğu gibi, ülkemizde de stratejik yönetim anlayışı çerçevesinde, 2003 yılında çıkarılan 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu (KMYKK) ile kamu kurum ve kuruluşları için stratejik plan hazırlamak zorunlu hale getirilmiştir. 5018 sayılı KMYKK ile zorunlu hale gelen stratejik plan uygulaması 2006 yılından itibaren hemen hemen tüm kamu kurum ve kuruluşlarında uygulanmaya başlamıştır. Bu kapsamda il özel idareleri, belediyeler ve büyükşehir belediyelerinin diğer kamu kurum ve kuruluşları gibi stratejik plan hazırlaması hususu 5018 sayılı KMYKK'ya ilaveten ilgili kanunlarında da bir zorunluluk olarak belirtilmiştir. Stratejik planlama süreci ile birlikte kamu kurumlarının yönetim anlayış ve felsefelerinde yaşanan değişimin yönü ve etkisi, bu sürecin özellikle yöneticiler tarafından sahiplenilmesi, stratejik plan hazırlanırken bütçe olanaklarının gerçek anlamda göz önünde bulundurulması gibi konularda ne ölçüde başarı sağlandığı önemli bir araştırma konusu haline gelmiştir. Bu çalışma, stratejik yönetim düşüncesi ve stratejik planlama konularının yerel yönetimler bağlamında incelenmesi ve mahalli idarelerde çalışan yöneticilerin stratejik yönetim algılarının ölçülmesi ve bunun stratejik planlara yansımasının ortaya çıkarılması amacıyla yapılmıştır. Çalışmanın kapsamıyla ilgili geniş bir literatür taraması yapılarak tezin teorik çerçevesi oluşturulmuş, Van ve Gaziantep Büyükşehir Belediyelerinde çalışan yöneticilerin stratejik yönetim algılarını ölçmeye yönelik bir anket uygulaması yapılmıştır. Ayrıca Van ve Gaziantep Büyükşehir Belediyelerinin hazırladıkları son stratejik planları (2015-2019 dönemi) da incelenerek karşılaştırma yapılmış, böylece stratejik yönetim anlayışının stratejik planlara ne ölçüde yansıtıldığı analiz edilmeye çalışılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre Gaziantep Büyükşehir Belediyesinde çalışan yöneticilerin stratejik yönetim algı ve bilinç seviyeleri Van Büyükşehir Belediyesinde çalışan yöneticilere göre daha yüksek çıkmıştır. Ancak stratejik planın, stratejik yönetim anlayışına uygun bir biçimde hazırlanması ve stratejik planın içeriği bakımından Van Büyükşehir Belediyesi stratejik planının Gaziantep Büyükşehir Belediyesi stratejik planına göre daha iyi hazırlandığı sonucuna ulaşılmıştır.

Today's modern organizations are faced with constant change and transformation forced by technical, social, political and economic factors in the external environment. In the face of these rapidly changing and more ambiguous forces, institutions need to develop a road map that requires more skills in order to predict their future clearly and in future matters. These capabilities are the core of strategic management. Strategic management is a administrative philosophy that focuses on deciding what an organization is, how it will be in the future and how to achieve its future goals with whom and with what resources. Strategic management is a administrative understanding that allows organizations to analyze their current situation and environmental conditions and turn threats into opportunities by foreseeing the future. It is only possible for organizations to overcome all of these complex conditions with strategic management tought and strategic planning.Strategic planning is based on a pre-analysis of the strengths and weaknesses of organizations and the opportunities and threats around them and It is based on the realization of all the targets that may occur in the long term, and the realization of its targets effectively. As in the developed world states, within the framework of the strategic management approach in our country, it was made compulsory to prepare a strategic plan for public institutions and organizations with the Public Financial Management and Control Law (Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu) No. 5018, which was enacted in 2003. The strategic plan implementation, which became mandatory with the KMYKK numbered 5018, has been implemented in almost all public institutions and organizations since 2006. In this context, special provincial administrations, municipalities and metropolitan municipalities, such as other public institutions and organizations on the issue of preparing a strategic plan is stated as a necessity in the their related laws as well as the KMYKK numbered 5018. With strategic planning process, the extent to which success has been achieved in issues such as direction and effect of change in management understanding and philosophies of public institutions, the ownership of this process, especially by managers, the realization of budget facilities while preparing a strategic plan has become an important research topic.This study aims to examine the strategic management thought and strategic planning issues in the context of local governments and to measure the perceptions of managers working in local administrations and to find out the reflection of this perceptions on the strategic plans. For this purpose, the theoretical framework of the thesis has been formed by making a wide literature review, a survey was conducted to measure the strategic management perceptions of the managers working in the metropolitan municipalities of Van and Gaziantep. In addition, the recent strategic plans prepared by the Van and Gaziantep metropolitan municipalities (2015-2019 period) were examined and compared. In this way, the extent to which the strategic management approach is reflected in the strategic plans has been tried to be analyzed. According to the results of the survey, strategic management perception and consciousness level of managers working in Gaziantep metropolitan municipality were higher than managers working in Van metropolitan municipality. However, it has been observed that the strategic plan of Van metropolitan municipality is better prepared than the strategic plan of Gaziantep metropolitan municipality in terms of the preparation of the strategic plan in accordance with the strategic management approach and the content of the strategic plans.