Altay Öktem romanlarında yeraltı edebiyatının izleri

Abstract

ÖZETSert, eleştirel, aykırı ve genellikle müesses nizamlara karşı varolma çabalarının söylemi olan Yeraltı edebiyatı aynı zamanda argonun, küfrün, cinselliğin, sıradışılığın dışavurumudur. Bir başka deyişle Yeraltı edebiyatı, kanona karşı bir başkaldırı ve isyan edebiyatıdır. Tarihin her döneminde bu doğrultuda karşımıza çıkabilen bu başkaldırı söylemi, Dünya edebiyatlarında, küresel kapitalizmin baskıları neticesinde 20. Yüzyıl itibariyle yoğunlaşmıştır. Türk edebiyatında da söylemsel olarak önceki dönem eserlerinde nüvelerini bulabileceğimiz Yeraltı edebiyatı, asıl kimliğini 1980 sonrasında bulur. 12 Eylül Darbesi'nden sonra ülkede oluşan edimsel, söylemsel gizlilik ve hemen ardından Türkiye'nin hızlı bir biçimde küresel kapitalizmin bir parçası haline gelmesi; Türkiye'de bir tepki edebiyatı olan Yeraltı hareketinin oluşup gelişmesine zemin olmuştur. Türk edebiyatının köklü ve zengin kıta sahanlığı içerisinde oldukça yeni sayılan bu alanla ilgili yapılan bilimsel çalışmalarsa yok denecek kadar azdır. Bu bağlamda Türkiye'de yeraltı söyleminin şekillenişinde asıl kimliğini bulduğu 1980'li yıllardan beri sürecin içinde bulunan Altay Öktem'in şiir, roman, deneme ve fanzin çalışmaları oldukça önemlidir. Sanatçı, 80'lerden günümüze kentlileşmenin, yabancılaşmanın, ötekileştirilmenin, şiddetin, anarşizmin ortaya çıkardığı Yeraltı edebiyatının kanon karşıtı, nihilist, septik, muhalif bir görüngede öne çıkan yazarlarındandır. Ayrıca şiirsel bir anlatı dilini Yeraltı edebiyatına, özellikle de yeraltı romanına, getiren sanatçının eserlerinin Türkiye'de yeraltı söyleminin, edebi tavrının ve sosyal alanının genişlemesinde etkisi büyüktür. Özellikle 2000'li yıllar sonrasında daha da önemli bir konu haline gelen Yeraltı edebiyat araştırmalarını da göz önünde bulundurulursak Altay Öktem romanlarındaki yeraltı söylemi incelemenin önemi daha da pekişir.Bu nedenledir ki bu çalışmanın amacı Türk edebiyatında Yeraltı edebiyatının temsilcisi konumundaki Altay Öktem'in romanlarında geçen Yeraltı edebiyatının izlerini araştırmaktır.Anahtar Kelimeler :Yeraltı Edebiyatı, Roman, Nihizlizm, Septizm, Pesimizm, Altay ÖktemSayfa Sayısı : X+116Tez Danışmanı: Prof. Dr. Zeki Taştan

ABSTRACT Underground literature, which is the discourse of hard, critical, contradictory and often attemps to exist against institutional orders, is also an expression of slang, swearing, sexuality and extraordinary. In other words, underground literatüre is an uprising and rebellion literature against institutional orders. This revolt discourse, which can be encountered in every aspect of history in this direction, has intensified as a result of the intense pressures of global capitalism in the World literature as of the 20th century. In Turkish literatüre, underground literatüre which can be found nucleus discursivelyin previous Works, finds its true identity after 1980. Formed in the country after the September 12 coup in Turkey, operant, discursive privacy and immediately follewed quickly become a part of global capitalism, underground literary has prepared by Turkey the ground fort he development of the reaction occurring underground literary movement in Turkey. In the long-established and rich continental self of Turkish literatüre, scientific studies on this area, which is quite new are almost nonexistent. In this respect, Turkey has found its true identity in shaping the discourse of the underground since the 1980s Altay Öktem himself contained in this process and his poems, novels, essays and fanzine work is very important. The artist is one of the prominent writers of the underground literature anti-canonic, nihilistic, septic and dissenting, of the underground literature's brought about by urbanization, alienation, marginalization, violence and anarchism from 1980s to today. In attition, a poetic narrative language of underground literatüre, especially the Works of the artist of the underground rhetoric in Turkey brought the underground novel, the impact of the expansion of literary and social attiude is really high level. The importance of examining the underground discourse in the novels of Altay Öktem is further reinforced, especially considering the underground literature research of the artist, which became an important topic especially after 2000s. For this reason, the aim of this study is to investigate the traces of underground literature in the novels of Altay Öktem, who is the representative of underground literatüre in Turkish literature. Key Words:Underground Literature, Novel, Nihilism, Septicism, Passemism, Altay Öktem Quantity of Page: X+116 Supervisor: Prof. Dr. Zeki Taştan