Biyolojik ajanların psoriasis tanılı hastalarda lipid profili ve hemogram parametrelerine etkisi

Abstract

Giriş ve Amaç: Biyolojik ajanların lipid profili ve hemogram profiline etkileriyle ilgili literatürde çelişkili veriler mevcuttur. Bu çalışmada amacımız, biyolojik ajanların psoriasis tanılı hastalarda lipid profili, hemogram parametreleri, NLO, TLO, MPV ve CRP üzerindeki etkisini incelemektir.Gereç ve Yöntem: Retrospektif olarak psoriasis tanısıyla en az 6 aydır biyolojik ajan kullanan (Adalimumab,etanercept, infliksimab,ustekinumab, sekukinumab) hastaların yaş, VKI, sigara kullanımı, bilinen ek hastalık, kullanılan ilaçlar, psoriasis için aldığı geçmiş tedaviler incelendi. 12.ve 24.haftalardaki takiplerinde lipid profilleri, CRP, hemogram parametreleri ve aterojenik indeksleri, nötrofil/trombosit oranı (NLO), platelet/lenfosit oranı (PLO), PAŞİ, MPV değerlendirildi. Dahil edilme kriterleri 210 hastaya uygulandıktan sonra hemogram parametreleri analizi grubunda 153 hasta, lipid profili analizinde 124 hasta değerlendirmeye alındı. Veriler normal dağılıma uygun olmadığı için non-parametrik testler uygulandı. İstatistiksel analizde Kruskal Wallis, Friedmann testi , ANOVA (Repeated measures of ANOVA), Spearman testi kullanıldı. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p<0.05 kabul edildi.Bulgular: Adalimumab ilaç grubunda (p<0,05) ve tüm hastalarda (p<0,001) takip haftaları arasında hemoglobin değerlerinde anlamlı farklılık saptandı. Etanercept (p<0,001) ve sekukinumab (p<0,05) ilaç gruplarında ve tüm hastalarda (p<0,001) takip haftaları arasında trombosit değerlerinde anlamlı farklılık ve azalma saptandı. Adalimumab (p<0,001) ve etanercept (p<0,05) alan ilaç gruplarında ve tüm hastalarda (p<0,001) lenfosit değerlerinde takip değerleri arasında anlamlı farklılık ve artış görüldü. TLO ve NLO değerlerinde adalimumab, etanercept, sekukinumab ilaç gruplarında ve tüm hastalarda takip haftaları arası anlamlı olarak farklılık ve azalma saptandı (p<0,05). Etanercept, sekukinumab ilaç gruplarında ve tüm hastalarda takip haftaları arasında CRP değerlerinde anlamlı olarak farklılık ve azalma görüldü (p<0,05). Tüm hastalarda ve ustekinumab ilaç grubunda trigliserid değerlerinde takip haftaları arasında anlamlı farklılık ve artma saptandı (p<0,05). Ustekinumab ilaç grubunda trigliserid değerlerinde 12. Takip haftasında bazale göre %10.91, tüm hastalarda ise %3.2 artma saptandı. Tüm hastalarda ve ilaç gruplarında total kolesterol, LDL, HDL değerlerinde ve aterojenik indekste takip haftalarında anlamlı farklılık saptanmadı (p>0,05). 12.haftadaki bazal değere göre PAŞİ değişim yüzdesi ile NLO, TLO, CRP ve MPV değişim yüzdesi arasında pozitif korelasyon izlenmedi.Sonuç: Biyolojik ajan kullanan psoriasis hastalarında ve özellikle ustekinumab ilaç grubunda trigliserid düzeylerinin takiplerde yakından izlenmesi gerekmektedir. NLO, TLO, CRP değerleri ucuz ve basit sistemik inflamasyon belirteci olarak kullanılabilir. Biyolojik tedavi sırasında hematolojik parametrelerde ve lipid profilinde bazı değişiklikler meydana gelmesine rağmen, bu değerler takip sırasında sekonder faktörlerden dolayı da değişim gösterebildiği için hangi değerlerin tedaviyle değişim gösterdiğinin bilinmesi yanlış yorumlamaların ve gereksiz testlerin önüne geçicektir.

Introduction : There are conflicting data in the literature regarding the effects of biological agents on lipid profile and hemogram profile. The aim of this study was to investigate effects of biological agents on lipid profile, hemogram parameters, NLO, TLO, MPV and CRP in patients with psoriasis.Materials and Methods: This study is an observative and retrospective analysis of hemogram parameters (n:153) and lipid profiles (n:124) in psoriasis patients with in use of TNF-α-antagonists (adalimumab, etanercept,infliximab), interleukin (IL)12/23-antagonist ustekinumab and monoclonal anti-IL-17A antibody secukinumab. Patients who have been using these biological agents for at least 6 months within the diagnosis of psoriasis were examined for age, BMI, smoking, additional diseases, and past treatments for psoriasis. Lipid profiles, CRP, hemogram parameters and atherogenic index, neutrophil / platelet ratio, platelet / lymphocyte ratio, PASI and MPV were evaluated. In statistical analysis Kruskal Wallis, Friedmann test, ANOVA, spearman tests were used. Statistical significance level was accepted as p <0,05.Results: There was a significant difference in hemoglobin values between the follow-up weeks in the Adalimumab drug group (p <0.05) and in all patients (p <0.001). There was a significant difference and decrease in platelet values etanercept (p <0.001) and sekukinumab (p <0.05) drug groups and in all patients (p <0.001) between follow-up weeks. There was a significant difference and increase at follow-up weeks in the drug groups receiving adalimumab (p <0.001) and etanercept (p <0.05), in all patients (p <0.001) on lymphocyte values. There were significant differences and decreases in TLO and NLO values between follow-up weeks in adalimumab, etanercept, sekukinumab drug groups and all patients (p <0.05). There was a significant difference and decrease in CRP values between etanercept, sekukinumab drug groups in all follow-up weeks (p <0.05). There was a significant difference and increase in the triglyceride values between follow- up weeks in all patients and the ustekinumab drug group (p <0.05). Triglyceride values were increased 10.91% at the 12th follow-up week in ustekinumab drug group, an increased of 3.2% in all patients compared to baseline. There was no significant difference in total cholesterol, LDL, HDL values and atherogenic index in follow-up weeks in all patients and drug groups (p> 0.05). According to the basal value at the 12th week, there was no positive correlation between the PASI change percentage and the NLO, TLO, CRP and MPV change percentage.Conclusion: In patients with psoriasis under biological agent treatment, especially in ustekinumab, triglyceride levels should be closely monitored in the follow-up. NLO, TLO, CRP values can be used as a cheap and simple systemic inflammation marker. Although there are some changes in hematological parameters and lipid profile during biological treatment, knowing which values change with treatment will prevent false interpretations and unnecessary tests since these values may change due to secondary factors during follow-up.