Yalova`da yetiştirilen kıvırcık koyunlarında bazı süt verimi, döl verimi, yaşama gücü, büyüme-gelişme ve morfolojik özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu tez çalışması Yalova ilinde yetiştirilen Kıvırcık koyunlarının bazı süt ve döl verimi ile kuzularda yaşama gücü, büyüme-gelişme ve morfolojik özelliklerinin tanımlanması amacıyla yapılmıştır. Araştırma materyalini 1 - 3 yaş aralığında değişen 83 baş Kıvırcık koyunu ve bu koyunlardan doğan 100 baş kuzu oluşturmuştur. Kıvırcık kuzularda doğum ağırlığı, 30, 60, 90, 120, 150 ve 180. gün canlı ağırlıklarına ilişkin en küçük kareler ortalamaları (kg) sırasıyla; 4.49±0.09, 8.69±0.17, 13.94±0.25, 21.50±0.34, 28.58±0.44, 33.68±0.5 ve 37.60±0.49 kg olarak hesaplanmıştır. Doğum-90, doğum-150 ve doğum-180, 90-180 ve 150-180 günler arası günlük canlı ağırlık artışına ilişkin en küçük kareler ortalamaları sırasıyla 204.72±0.01, 202.71±0.04, 188.26±0.03, 171.04±0.04 ve 116.01±0.07 g olarak tespit edilmiştir.Kıvırcık kuzuların 30, 60, 90, 120, 150 ve 180. günlerdeki bazı vücut ölçüleri tespit edilmiştir. 30. günde cidago yüksekliği, vücut uzunluğu, sağrı yüksekliği, göğüs derinliği, göğüs genişliği, göğüs çevresi, sağrı genişliği, baş uzunluğu, alın genişliği ve kulak uzunluğuna ilişkin en küçük kareler ortalamaları (cm) sırasıyla; 44.25±0.29, 41.71±0.32, 43.94±0.30, 14.59±0.14, 10.91±0.16, 48.61±0.42, 11.15±0.18, 15.12±0.12, 14.59±0.14 ve 10.10±0.12 olarak bulunmuştur. Sütten kesim zamanı 150. günde ise aynı vücut özellikleri sırasıyla; 62.06±0.33, 62.60±0.32, 62.35±0.32, 25.27±0.20, 18.27±0.17, 78.81±0.54, 18.63±0.17, 21.95±0.12, 11.92±0.09 ve 12.80±0.10 cm olarak tespit edilmiştir.Kıvırcık koyunlarda laktasyon süresi 180.26±4.06 gün olarak hesaplanırken, laktasyon süt verimi ise 98.92±3.85 kg olarak saptanmıştır. Sütteki yağ, protein, laktoz, kuru madde ve yağsız kuru maddenin en küçük kareler ortalamaları sırasıyla (%), 5.66±0.28, 6.83±0.25, 3.12±0.11, 16.05±0.41 ve 10.39±0.27 olarak bulunmuştur.Kıvırcık koyunlarında döl verim özelliklerinden gebelik oranı, kısırlık oranı, kuzulama oranı, ikizlik oranı sırasıyla %92, %8, %92, %19.27 olarak bulunmuştur. Diğer taraftan koçaltı koyun başına doğan kuzu sayısı (KAKBDKS), doğuran koyun başına doğan kuzu sayısı (DKBDKS), gebelik üretkenliği ve 150. gün (sütten kesim) yaşama gücü sırasıyla 1.11, 1.21, 499.07 kg ve %96 olduğu gözlenmiştir.Anahtar kelimeler: Büyüme, Döl verimi, Kıvırcık, Kuzu, Morfolojik özellikler, Süt verimi, Yalova.

In this study, the aim was characterization of some morphologic, milk and reproductive traits in Kıvırcık breed, and survival and growth rates in lambs. A total of 83 ewes with 1-3 years old and 100 lambs born from these ewes were used as material.The least square means for birth weight at 30, 60, 90, 120, 150 and 180th day live weight were calculated as 4.49±0.09, 8.69±0.17, 13.94±0.25, 21.50±0.34, 28.58±0.44, 33.68±0.50 ve 37.60±0.49 kg, respectively. The average daily gain of lambs the least square means were found for birth-90th, birth-150th, birth-180th, 90th-180 and 150-180th; 204.72±0.01, 202.71±0.04, 188.26±0.03, 171.04±0.04 and 116.01±0.07 g, respectively. Some body measurements at 30., 60., 90., 120., 150. and 180th days for Kıvırcık lambs were investigated. The least square means for withers height, body length, rump height, chest depth, chest width, chest girth, rump width, head lenth, forehead width and ear length at 30. day were found as 44.25±0.29, 41.71±0.32, 43.94±0.30, 14.59±0.14, 10.91±0.16, 48.61±0.42, 11.15±0.18, 15.12±0.12, 14.59±0.14 ve 10.10±0.12 respectively. Weaning 150 th day same body traits were determined as; 62.06±0.33, 62.60±0.32, 62.35±0.32, 25.27±0.20, 18.27±0.17, 78.81±0.54, 18.63±0.17, 21.95±0.12, 11.92±0.09 and 12.80±0.10 cm, respectively.The least square means for lactation lenght in Kıvırcık sheep breed was calculated as 180.26±4.06 day while lactation milk yield was found as 98.92±3.85 kg. The least square means for milk fat, protein, lactose, dry matter, and solid non fat contents were found as 5.66±0.28, 6.83±0.25, 3.12±0.11, 16.05±0.41, and 10.39±0.27%, respectively.Means for reproductive traits as gestation, sterility, lambing and twining rates in Kıvırcık sheep were found as 92, 8, 92, and 19.27%, respectively. On the other hand fecundity, litter size, gestation productivity, and survival rate at 150th day (weaning) were observed as 1.11, 1.21, 499.07 kg and 96%, respectively. Keywords: Growth, Reproduction, Kıvırcık, Lamb, Morphological traits, Milk yield, Yalova.