Kuraklık stresinin farklı buğday çeşitlerinde çimlenme ve fide büyümesi üzerine etkileri

Abstract

Bu araştırma, Doğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından geliştirilen Doğu-88, Nenehatun, Lancer ve Alparslan ekmeklik buğday çeşitleri ile Van gölü çevresinde yaygın olarak ekimi yapılan Tir buğdayı kullanılarak, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Laboratuvarlarında, tesadüf parselleri deneme desenine göre beş tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırmada beş farklı çeşit (Doğu-88, Nenehatun, Lancer, Alparslan ve Tir buğdayı) PEG 6000 ile oluşturulan farklı osmotik basınca sahip kuraklık stresi koşullarında (Kontrol, -0.45, -0.77, -1.03 Mpa) yetiştirilerek çimlenme ve fide büyümesine olan etkileri araştırılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, kuraklık osmotık stresi yaratan polietilen glikol miktarı artıkça incelenen özelliklerin (çimlenme hızı, çimlenme gücü, koleoptil uzunluğu, kök uzunluğu, sürgün uzunluğu, sürgün yaş ağırlığı, kök yaş ağırlığı, kök kuru ağırlığı, sürgün kuru ağırlığı, kök/sürgün uzunluğu, nispi su içeriği) negatif yönde etkilendiği belirlenmiş olup, tir buğdayının kuraklığa dayanıklılık bakımından en toleranslı olduğu ve bu çeşidi Lancer çeşidinin takip ettiği tespit edilmiştir.Anahtar kelimeler: Ekmeklik buğday, Kuraklık stresi, Kuraklık tolerans, PEG 6000, Osmotik stres.

This research was carried out by the East-88, Nenehatun, Lancer and Alparslan bread wheat varieties developed by the Eastern Anatolia Agricultural Research Institute and the Tir wheat widely cultivated around the Lake Van. repetitive. In the study, the effects of five different varieties (East-88, Nenehatun, Lancer, Alparslan and Tir wheat) were investigated in the drought stress conditions (Control, -0.45, -0.77, -1.03 Mpa) with different osmotic pressure and the effects on seedling growth were investigated. According to the results obtained from the study, the amount of polyethylene glycol, which creates the osmotic stress of drought, increases the properties of the examined properties (germination rate, germination power, coleoptil length, root length, shoot length, shoot fresh weight, root fresh weight, root dry weight, shoot dry weight, root / shoot length, relative water content) was found to be affected negatively and it was determined that tuna wheat was the most tolerant in terms of drought and this type was followed by Lancer type.Keywords: Bread wheat, Drought stress, Drought tolerance, PEG 6000, Osmotic stress.