Diabetik hastalarda kullanılan tedavi yönteminin kişilik özellikleri ve tedaviye uyum üzerine etkisi

Abstract

gzet^ Diabetik Hastalarda Kullanılan Tedavi Yönteminin Kişilik Özellikleri ve Tedaviye Uyum Üzerine Etkisi Bu çalışma, Diabetes Mellitus'lu hastalarda kullanılan tedavi yönteminin, sosyotropik- otonomik kişilik özellikleri ve tedaviye uyum üzerine etkisini saptamak amacıyla yapılmıştır. Araştırmamız, 1 Ocak 2003-30 Haziran 2003 tarihleri arasında Afyon Kocatepe Üniversitesi Ahmet Necdet Sezer Uygulama ve Araştırma Hastanesi'nin İç Hastalıkları polikliniğine başvuran DM tanısı almış anket formunu doldurarak çalışmaya katılmayı kabul eden 56 hasta ve 42 nondiabetik kişi üzerinde uygulanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak iki bölümden oluşan anket formu kullanılmıştır. Birinci bölümde demografik bilgiler ve tedaviye uyum kriterleri, ikinci bölümde ise kişilik özelliğini ölçmeye yönelik `Sosyotropi-Otonomi Ölçeği` sorulan bulunmaktadır. Araştırmada anket sonuçlarına ilişkin elde edilen veriler; Oneway ANOVA, Tukey HSD, t-testi ve korelasyon analizi uygulanarak değerlendirilmiştir. Araştırma, diabetli hastaların yüksek sosyotropik ve otonomik kişilik özelliği gösterdiklerini ortaya çıkarmıştır. İnsülin kullanmanın diğer tedavi yöntemleri ile kıyaslandığında, bu kişilik özellikleri üzerine farklı bir etkisi olmadığı tespit edilmiştir. İnsülin dışında tedavi kullanan hastaların tedaviye daha iyi uyum sağladığı saptanmıştır. Ayrıca diabetin süresi arttıkça, tedaviye uyumun da güçleştiği bulunmuştur. Diabetli hastalar ve ailelerinin `Diabetes Mellitus` ve gereksinimleri konularında eğitilmeleri gerekmektedir. Hasta ve yakınları psikolojik - psikososyal yönden desteklenmeli, bu konuda profesyonel çalışan kurumlara yönlendirilmelidirler. Diyabet ekibine ve hemşiresine büyük görevler düşmektedir, bu bağlamda hemşireler gelişmeleri takip ederek yeniliklere açık olmalıdırlar. Anahtar Kelimeler: Diabetes Mellitus, Tedavi, Uyum, Kişilik Bozuklukları, Sosyotropı - Otonomi Ölçeği.

SUMMARY The Effect of the Treatment Method Used in Diabetic Patients on Their Personality Characteristics and Compliance with Therapy This study was performed to determine the effects of the treatment method used on patients with diabetes mellitus on their sociotropic-autonomic personality characteristics and their compliance with the therapy. Our study was performed on 56 patients who applied to Afyon Kocatepe University Ahmet Necdet Sezer Application and Research Hospital, Internal Diseases Outpatient Clinic between the dates 1st Jan. 2003 and 30th June 2003 and diagnosed with DM, and filled the application form after consenting to be involved in the study, and 42 healthy subjects. A questionnaire consisting of two parts was used as the means of collecting the data in the study. The first part consisted of demographic data, and criteria of compliance with therapy, and the second part consisted of `Sociotropy-Autonomy Scale` questions directed to measure the personality characteristics. Data obtained from the results of these questionnaires were assessed by applying Oneway ANOVA, Tukey HSD, t-test and correlation analysis. This study revealed that diabetic patients had highly sociotropic and autonomic personality characteristics. It was seen that using insulin did not have a distinctive effect on such personality characteristics compared to other modalities of therapy. Furthermore, it was found that compliance with therapy became more difficult with the longer duration of diabetes. Training of diabetic patients and their families is required as regards `Diabetes Mellitus` and its requirements. Patients and their relatives should be supported in psychological - psychosocial aspects, and they should be directed to organizations that work professionally in this area. Important roles fall to the shares of the Diabetes team and to the diabetes nurse; and in this context, nurses should closely follow the improvements in this area, and they should be open to innovations. Key Words: Diabetes Mellitus, Therapy, Compliance, Personality Disorders, Sociotropy - Autonomy Scale.