Hakkari merkezindeki yerel evlerin mimarisi üzerine bir araştırma

Abstract

Her kentin, çevrenin kendine özgü bir yapı anlayışı, yapım tekniği ve yapı malzemesi bulunmaktadır. Yerel evler inşa edilirken genellikle bulunduğu yörenin yapı malzemesi ve yapım tekniği kullanılmaktadır. Yapılar özellikle konut yapıları bulunduğu yöre kültürünü yansıtan en önemli elemanlardan olup onun kimliğini oluşturmaktadır. Günümüze kadar hemen her ilin yerel/geleneksel evleri birer araştırma konusu olmuştur. Yalnız Hakkâri'de bulunan evlerle ilgili neredeyse hiç çalışma bulunmamaktadır. Buradan hareketle bu çalışmanın ana amacı, yerel Hakkâri evlerini mimari bakış açısı ile incelemek, belgelemek ve mimari açıdan değerlendirerek geleceğe aktarmaktır.Hakkâri kent merkezinde yer alan yerel evler yapım tekniği, yapı malzemesi, kullanıcı gereksinimleri doğrultusunda değerlendirilmiştir. Çalışma alanı Hakkâri kent ölçeğinde ön araştırma yapılarak çalışma alanı belirlenmiştir. Çalışma alanı olarak Hakkâri şehir merkezinin beş mahallesinde yer alan 3 tanesi yapışık nizam olmak üzere 30 adet örnek ev belirlenmiştir. Belirlenen evler yerinde görülerek rölöveleri alınıp projelendirilmiştir. Evler, detaylı olarak plan özellikleri, plan tipleri, cephe özellikleri, yapım tekniği ve malzeme kullanımı açısından değerlendirilmiştir. Elde edilen yerel evlerin analiziyle oluşturulan envanterlerin sonraki çalışmalar için bir temel kaynak oluşturması ve Hakkâri yerel evlerinin mimari değerlerinin kayıt altına alınarak geleceğe ışık tutması amaçlanmıştır. Anahtar kelimeler: Hakkâri evi, Hakkâri yerel ev mimarisi, plan ve cephe tipolojisi, yerel kimlik.

Each city, the environment has a unique understanding of construction, construction techniques and building materials. When building local dwellings, building materials and construction techniques of the region are generally used. The buildings, especially residential buildings, are among the most important elements reflecting the local culture and constitute its identity. Until today, local / traditional houses of almost every province have been the subjects of research. However, there are hardly any studies on housing in Hakkâri. From this point of view, the main purpose of this study is to examine the local Hakkâri houses from an architectural point of view, to document them and to evaluate them from the architectural point of view and transfer them to the future.Local residences in Hakkâri; Assessed construction technique, building material, in line with user requirements. Study area was determined by conducting preliminary research on the Hakkâri city center scale. Scope of work located in 5 neighborhoods of the city center; 30 sample houses were determined, 3 of which were conjoined. The identified houses were examined on site and the survey projects were drawn. The houses were evaluated in detail in terms of plan characteristics, plan types, facade features, construction techniques and material usage. The data obtained and the inventories created by the analysis of local houses; provide a basis for further studies and By recording the architectural values of the local residences in Hakkâri is intended to shed light on the future.Keywords: Hakkâri house, Hakkâri local house architecture, local ıdentity, plan ve facade typology.