Genelleştirilmiş procrustes analiz yöntemi: duyusal veri üzerine bir uygulama

Abstract

ÖZETGENELLEŞTİRİLMİŞ PROCRUSTES ANALİZ YÖNTEMİ: DUYUSAL VERİ ÜZERİNE BİR UYGULAMAASLAN, İpekYüksek Lisans Tezi, Zootekni Anabilim DalıTez Danışmanı Doç. Dr. Gazel SERHaziran 2019, 41 sayfaBu çalışmada farklı besleme gruplarında yetiştirilen kuzuların et örnekleriyle, duyusal özellikleri arasındaki ilişkilerin Genelleştirilmiş Procructes Analiziyle (Generalized Procructes Analysis, GPA) değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Duyusal analizde, et örneklerinin sululuk, lezzet, koku, yumuşaklık ve genel beğeniden oluşan özellikleri, 41 yarı-eğitimli panelist tarafından 1-9 arasında değişen hedonik skala ile değerlendirilmiştir. Buna göre, GPA analizinden elde edilen ilk iki faktör, et örneklerinin duyusal özellikleri arasındaki değişkenliğin yaklaşık % 76.74'ünü açıklamıştır. Toplam değişimin açıklanmasında en fazla katkıyı sağlayan ilk faktörün (% 40.72) oluşumunda, yumuşaklık, sululuk ve genel beğeni özellikleri önemli rol oynamıştır. Et örneklerine ilişkin hatalar genel olarak birbirine yakın bulunmuştur. Aynı zamanda, GPA'dan elde edilen uzlaşma konfigürasyon haritasında, panelistler tarafından et örneklerinin açıkça ayırımı yapılmıştır. Aynı zamanda, panelistlerin çoğunluğu duyusal özellikler bakımından et örnekleri arasında bir uzlaşma sağlamışlardır. Sonuç olarak, duyusal analiz testleri pek çok çalışmada referans metot olarak kullanılmaktadır. Bu nedenle duyusal analize katılan panelistlerin, panel davranışlarının incelenmesi ve panelistler arasındaki değişkenliğin azaltılmasında, GPA yöntemi etkili ve alternatif bir çözüm yolu sunmaktadır. Anahtar kelimeler: Procrustes analiz, Transformasyonlar, Uzlaşma haritası.

ABSTRACTGENERALIZED PROCRUSTES ANALYSIS METHOD: AN APPLICATION ON SENSORY DATA ASLAN, İpek ASLANM. Sc. Thesis, Animal ScienceSupervisor: Asst. Prof. Dr. Gazel SERJune 2019, 41 pagesIn this study, it was aimed at the evaluation of the relationships between lambs sensory properties and meat samples using with Genaralized Procructes analysis (GPA). In sensory analysis, the characteristics of juiciness, flavor, odor, tenderness and overall liking of the meat samples were evaluated by hedonic scale ranging from 1-9 by 41 semi-trained panelists. Apparently, the first two factors obtained from the GPA analysis explained that approximately 76.74 % of the variability between the sensory properties of the meat samples. The softness, juiciness and general taste characteristics played an important role in the formation of the first factor which has the most contributed (40.72 %) to the explaining of the total change. Correlated errors of the meat samples were generally found close to each other. At the same time, the consensus configuration map obtained from the GPA of the meat samples has clearly distinguished by the panelists. However, the majority of panellists have provided a consensus between the meat samples in terms of sensory properties. As a result, sensory analysis tests are used as a reference method in numerous studies. Therefore, GPA method provides an effective and alternative solution for reducing the examine of the panel behavior and the variability between panelists who are involved in the sensory analysis.Keywords: Procrustes analysis, Tranformations, Consemsus map.