Tuz stresi ve geri kazanım sürecinde hıyarın morfolojik, fizyolojik ve biyokimyasal değişimlerinin incelenmesi

Abstract

Orkestra F1 hıyar çeşidinin kullanıldığı araştırmada; tuz stresi altında ve geri kazanım sürecinde hıyar bitkisindeki metabolik olayların nasıl etkilendiğini açıklığa kavuşturmak, tuz stresi altında meydana gelen zararlanmaların ve geri kazanım süresinde meydana gelen iyileşmelerin belirlenerek, bitkilerin tuz stresine karşı nasıl tepkiler verdiğini ve hangi uyum mekanizmaları geliştirdiğini anlamak amaçlanmıştır.Normal atmosferin sağlandığı iklim odasında ve su kültüründe yapılan çalışmada tuz uygulanmadan önce bitki örnekleri alınarak, besin çözeltisine 25, 50, 75 mM tuz konsantrasyonunu sağlayacak şekilde NaCl ilave edilmiştir. Tuz uygulamasının 3., 6. ve 9. günlerinde örnek alma işlemi yapılmıştır. Daha sonra tuz uygulaması kesilip bitkiler hogland çözeltisinde büyütülmeye devam edilmiş, geri kazanım sürecinin 7. ve 14. günde bitki örnekleri alınmıştır. Bitkilerin, bazı temel büyüme parametreleri ve biyokimyasal analizleri tespit edilmiştir.Araştırma sonucunda, uygulanan tuz stresinin süresinin ve konsantrasyonunun bitki gelişimine etkisi önemli bulunmuştur. Kısa süreli stres (3 gün) ve düşük tuz konsantrasyonunda (25 mM) bitki gelişimini geri kazanım sürecinin ikinci periyodunda toparlayabildiği söylenebilir. Bitkiler 50 ve 75 mM tuz konsantrasyonunda metabolik aktiviteyi kontrol altında tutabilmek için büyümelerini sınırlandırarak bitkiyi kontrol edebilecek seviyede tutmuştur. Yapılan gözlem ve sayımlarda tuz uygulanan her üç dönem içinde geri kazanım sürecinin ikinci periyodunda çiçeklenmenin önemli ölçüde arttığı belirlenmiş ve biyokimyasal analizler sonucunda da bitkiler üzerindeki olumsuz etkisinin geri kazanım sürecinin ikinci periyodunda azaldığı tespit edilmiştir. Anahtar kelimeler: Cucumissativus L., Geri kazanım, Hıyar, Tuz stresi.

Orchestra F1 Cucumber was used in this search; It is aimed to clarify how metabolic events in cucumber plant are affected under salt stress and recovery process, to determine damages under salt stress and improvements in recovery time, to understand how plant react to salt stress and what adaptation mechanisms are developed.The study was conducted in the water culture and climate room where the normal atmosphere was provided. Before the salt application, plants amples were taken. NaCl was added to the nutrient solution to provide 25, 50, 75 mM salt concentration. Sampling was done on the 3th, 6th, and 9th days of the salt application. Then, salt application was stopped and plants were grown in hogland solution, plant amples were taken on the 7th and 14th days of recovery. Some growth parameters of plants, and biochemical analyzes was determined.As a result of the research, the effect of duration and concentration of applied salt stress on plant growth was found to be significant.It can be said that plant growth in short-term stress (3 days) and low salt concentrate (25 mM) can recover in the second period of recovery. The plants were able to control the plant by limiting their growth to control metabolic activity at a salt concentration of 50 and 75 mM. It was determined that flowering increased significantly in the second period of recovery process in all three periods in which salt was applied. As a result of the biochemical analyzes, it was determined that the negative effect of salt stress on the plants decreased in the second period of the recovery process.Keywords: Cucumber, Cucumis sativus L., Recovery, Salt stress.