Deltametrinin van balığı (Alburnus tarichi ) primer hepatosit kültüründe sitotoksik, genotoksik ve oksidatif hasarının belirlenmesi

Abstract

Deltametrin dünya çapında popüler olan ve yaygın olarak kullanılan bir piretroit türüdür. Kimyasal, böceklerle mücadele için kullanılsa da hedef olmayan diğer canlılar üzerinde de etkileri vardır. Bu canlı gruplarından biri de balıklardır. Deltametrin, Van Gölü havzasında tarım, hayvancılık ve evsel alanlarda yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Bu çalışmamızda, Deltametrin'in Van balığı (Alburnus tarichi, Güldenstädt, 1814) primer hepatosit kültürü üzerinde sitotoksik, genotoksik ve oksidatif hasarın belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, Van balığı primer hepatosit kültüründe deltametrinin farklı konsantrasyonlarının toksik etkileri karaciğer enzimleri (Aspartaz aminotransferaz (AST) ve Alanin aminotransferaz (ALT), total antioksidan durumu (TAS), total oksidan durumu (TOS), lipid peroksidasyon (MDA) ve DNA hasarı (8-OHdG) parametreleri kullanılarak belirlendi.Deltametrin, doza ve zamana bağlı olarak AST ve ALT seviyelerinde artışa neden olmuştur.TAS ve TOS seviyeleri ise sadece 24. saat sonunda artış göstermiş 48.saat sonunda bir fark bulunamamıştır. Deltametrinin MDA seviyesi üzerinde bir etki göstermezken, 8-OHdG seviyesinin arttığı gözlenmiştir (p<0.05). Sonuç olarak, deltametrinin yüksek dozlarının (1ve 10 µM) Van balığı primer hepatosit kültüründe toksik etkiye sahip olduğu söylenebilir.

Deltamethrin is a popular and widely used pyrethroits in worldwide. Although chemical is used to combat insects, it has effects on other non-target organisms. One of these living groups is fish. Deltamethrin is extensively used in agriculture, animal husbandry and domestic areas in Lake Van basin. The aim of this study was to determine the cytotoxic, genotoxic and oxidative damage of deltametrine on primary hepatocyte culture of Van fish (Alburnus tarichi). In this study, toxic effects of different concentrations of deltamethrin in primary hepatocyte culture of Van fish were investigated by liver enzymes Aspartase aminotransferase (AST) and Alanine aminotransferase (ALT)), total antioxidant status (TAS), total oxidant status (TOS), lipid peroxidation (MDA) and DNA damage (8-OHdG).Deltamethrin caused an increase in AST and ALT levels depending on the dose and time. TAS and TOS levels increased at the end of the 24th hour and there was no difference at the end of the 48th hour. Deltamethrin did not show an effect on MDA level but increased 8-OHdG (p <0.05). In conclusion, it can be said that high doses of deltamethrin (1 and 10 µM) have toxic effect on primary hepatocyte culture of Van fish