Akdeniz meyve sineği [ Ceratitis capitata (Wiedemann) (Diptera: Tephritidae) ]`nin Antalya ili, Finike ilçesi`nde turunçgil ve nar bahçelerinde popülasyon yoğunluğunun araştırılması

Abstract

Polifag bir tür olan Akdeniz meyve sineği, Ceratitis capitata'nın Türkiye'de en çok zarar yaptığı konukçuları portakal, greyfurt, mandarin, nar gibi ürünlerdir. AMS ayrıca önemli bir dış karantina zararlısıdır. Türkiye'de önemli turunçgil ve nar üretim bölgesi olan Finike ilçesi çalışma alanı olarak seçilmiştir. Çalışmada AMS'nin Finike ilçesinde 2018-2019 yıllarında turunçgil ve nar bahçelerinde meydana getirdiği popülasyon yoğunluğu araştırılmıştır. Çalışma Antalya ili Finike ilçesinde altı farklı turunçgil (portakal, greyfurt ve mandarin) bahçesinde ve iki farklı nar bahçesinde yürütülmüştür. Belirlenen bahçelerde her bir bahçeye iki adet olmak üzere yerleştirilen toplam on altı adet feromon izleme tuzağı ile örneklemeler yapılmıştır. Çalışmalar için ilk gözlemlere 2018 yılında başlanmış olup aynı yöntemlerle 2019 yılında devam etmiştir. Haftalık gözlemler yapılarak her bahçedeki AMS miktarının yanı sıra bu zararlılar nedeniyle yere dökülen vuruklu meyveler sayılmıştır. Çalışma sonunda elde edilen verilere göre AMS popülasyon yoğunluğunun Greyfurt bahçesinde Ağustos ayında, diğer bahçelerde Eylül ayında en yüksek seviyesine ulaştığı görülmüştür. Turunçgil bahçelerinde en yoğun olan dönemlerde ortalama 70-80 birey belirlenmiş iken nar bahçelerinde ise ortalama birey sayısı 15-20 civarında kalmıştır. Vuruklu meyve sayısı 2018 yılında tüm bahçelerde %1'in üzerine çıkmamıştır, 2019 yılında ise çalışmanın bitirildiği tarih itibariyle vuruklu meyveye rastlanmamıştır.Anahtar kelimeler: Akdeniz meyve sineği, Altıntop greyfurt, Ceratitis capitata, Washington portakal, Hicaz nar, Popülasyon yoğunluğu, Satsuma mandarin

Mediterranean fruit fly, Ceratitis capitata which is a polyphagous species, is a most destructive pest on many hosts such as oranges, grapefruit, mandarin, pomegranatein Turkey. AMS is also an important external quarantine pest. Finike towns with important citrus and pomegranate producing region in Turkey has been chosen as the study area. In this study, the population density of AMS in citrus and pomegranate orchards in Finike district in 2018-2019 was investigated. The study was carried out in six different citrus (orange, grapefruit and mandarin) orchards and two different pomegranate orchards in Finike district of Antalya. In the designated gardens, samples were made with a total of sixteen pheromone monitoring traps, two of which were placed in each garden. The first observations for the studies started in 2018 and continued in 2019 with the same methods. In addition to the amount of AMS, spilled fruits were counted due to these pests. According to the data obtained at the end of the study, the AMS population density reached the highest level in August in grapefruit orchard and in September in other orchards. While 70-80 individuals were determined during the peak periods in citrus orchards, the average number of individuals remained around 15-20 in pomegranate orchards. The number of damaged fruits did not exceed 1% in all orchards in 2018, and no damaged fruits were found in 2019 as of the date of completion of the study.Keywords: Mediterranean fruit fly, Altintop grapefruit, Ceratitis capitata, Washington orange, Hicaz pomegranate, Population density, Satsuma mandarin