Ortaöğretim görsel sanatlar dersinde pedagojik sanat eleştirisi uygulamaları: Bir eylem araştırması

Abstract

Bu araştırmada ortaöğretim görsel sanatlar dersi ilk kademesinde yer alan Sanat Eleştirisi ve Estetik öğrenme alanının Sanat Eseri İncelenme alt öğrenme alanından yola çıkılmıştır. Bu bağlamda öğrencilere estetik bilinç geliştirme, sanat tarihi hakkında bilgilendirme, sanat akımlarını tanıtma, sanat eleştirisi yapabilme kabiliyeti kazandırılmaya çalışılmıştır. Görsel sanat kültürünün öğrencilere kazandırılması bilinçli bir sanatsal birikime sahip olmalarının yanında sanatı seven ve sanattan anlayan bireyler yetiştirilebilmek adına önemlidir.Araştırmada Mesleki ve Teknik Kız Meslek Lisesindeki görsel sanatlar dersi sürecinin pedagojik sanat eleştirisi yöntemiyle nasıl uygulanabileceği ve nasıl yürütülebileceğini belirlemek temel amaçtır. Eylem araştırması ile desenlenen araştırma Mesleki ve Teknik Kız Anadolu Lisesinde 2018-2019 eğitim-öğretim yılında ilk 8 hafta sanat akımları teorik bilgilendirme 10-12. haftalar pedagojik sanat eleştirisi çalışmaları ve son 3 hafta öğrenci ürünlerinin yapımı şeklinde 14 haftalık bir süreci kapsamaktadır. Araştırma 13 Aralık 2018 ve 28 Mart 2019 tarihleri arasında gerçekleşmiş olup katılımcı öğrenciler amaçsal örnekleme tekniklerinden olan, ölçüt örnekleme ile 9. sınıf öğrencilerinden 15 öğrenci olarak belirlenmiştir. Ayrıca araştırmacı da katılımcı gözlemci olarak araştırmada yer almıştır. Araştırma da veri toplama aracı olarak video kayıtları, ses kayıtları, öğrenci günlükleri, öğretmen günlükleri, yarı-yapılandırılmış görüşmeler, çalışma yaprakları, öğrenci ürünleri kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizi ise içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Araştırma bulguları ''Sanat Akımlarını Tanıma'', ''Pedagojik Eleştiri Yöntemi''ve ''Görsel Sanatlar Dersi Süreci`, olmak üzere 3 ana tema da toplanmıştır. Araştırma sonucunda, öğrencilerin sanat akımları ile ilgili edindikleri bilgileri sentezleyebildikleri; süreç içerisinde ürünlerini pedagojik sanat eleştirisi yöntemine göre inceleyebildikleri ve 'sanat eserinden etkilenerek ürün ortaya çıkarır' kazanımını edindikleri ve görsel sanatlar dersine yönelik olumlu tutum sergiledikleri görülmüştür.

The study was based on sub-learning field of Artwork Assessment of Artwork Criticism and Aesthetic Learning of Visual Arts Course taught at high school education. In this sense; the aim was to provide students with such abilities as developing aesthetic consciousness, learning art history, learning art movements and conducting art criticism. It is important to offer students a visual art culture so that they can have an enlightened artistic background and individuals who love and understand art can be educated. In this study, the basic objective was to discover how processes of visual arts course taught at Girls' Vocational School could be applied and conducted through pedagogical art criticism method. The study, planned in action research, included a total of 14 weeks by offering theoretical teaching during the first eight weeks, pedagogical art criticism studies during the 10th-12th weeks and achieving student products during the last three weeks at Girls' Vocational School in 2018-2019 academic year. The study was done between the 13th of December, 2018 and the 28th of March, 2019 and the sample was consisted of 15 9th grade students selected through criterion sampling of purposive sampling techniques. Besides, the researcher joined the study as an observer. As data collection tools; video recordings, voice recordings, student diaries, teacher diaries, semi-structured interviews, work-sheets and student products were used. As a result of the study; it was identified that in the process, students could synthesize the knowledge related to art movements, could examine their products according to pedagogical art criticism method, achieved the learning outcome of `they can produce artistic products by being influenced by art work.` and showed a positive attitude towards visual arts course.