İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin annelik değerine yükledikleri anlamların metaforlar aracılığıyla incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı ilkokul 4.sınıf öğrencilerinin annelik değerine yükledikleri anlamların metaforlar aracılığıyla incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda öğrencilerden annelik değeri ile ilgili düşüncelerini ifade eden bir resim yapmaları istenmiştir. Nitel yöntem esas alınarak yapılan bu çalışmada olgu bilim deseni kullanılmıştır. Çalışma grubunu Erzincan ili Üzümlü ilçesinde 2018-2019 öğretim yılında öğrenimine devam etmekte olan Ahıskalı ve Üzümlülü toplam 32 kız 32 erkek olmak üzere 64 ilkokul 4.sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Verilerin analizinde içerik analizi yönteminden faydalanılmıştır. Verilerin toplanmasında öğrencilerin yaptıkları açıklamalardan yararlanılarak geçerlik ve güvenirlik düzeyi artırılmaya çalışılmıştır. Araştırma sonucunda ilkokul 4.sınıf öğrencilerinin annelik değerine yükledikleri anlamlara yönelik yaptıkları resimler sahip oldukları ortak özellikler bakımından kavramsal kategorilere ayrılmıştır. Sonsuz sevgi kaynağı olma, anneye özgü olma, bağlılık kaynağı olma, öz bakım/ güvenlik/ ihtiyaç giderici olma, aileye özgü olma ve emek/özveri/ fedakâr olma şeklinde altı kavramsal kategori belirlenmiştir. Bu kavramsal kategoriler cinsiyet, kardeş sayısı, akademik başarı durumu, anne meslek durumu gibi değişkenlerine göre incelenmiş ve bu değişkenlere göre metaforlar arasında benzerlik/ farklılık olup olmadığı gözlenmiştir. Kavramsal kategorilerde cinsiyet değişkenine göre benzerlik olduğu sonucuna varılmıştır. Öğrencilerin annelik değerine yükledikleri anlamlara ilişkin yaptıkları resimlerin sırasıyla en çok sonsuz sevgi kaynağı olma, anneye özgü olma ve bağlılık kaynağı olma kategorilerine ait oldukları bulunmuştur. Yapılan açıklamalar ve resimler arasında paralellik olduğu görülmüştür. Elde edilen bulgular ışığında öğrencilerin annelik değerine yönelik uygun metaforlar geliştirdikleri ve bunları doğru bir şekilde resimsel anlatımla ifade ettikleri ortaya çıkmıştır. Öğrencilerin annelik değerini en çok koşulsuz sevgi ile ifade ettikleri sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Aile, Değerler Eğitimi, Annelik, Annelik Değeri

The aim of this study is to examine the meanings of the 4th grade primary school students on motherhood value through metaphors. For this purpose, students were asked to draw a picture expressing their understanding about motherhood value. In this qualitative study, phenomenology pattern was used. The study group consisted of 64 (32 female and 32 male) 4th grade Meskhetian primary school students who were studying in Üzümlü district of Erzincan in education year of 2017-2018. Content analysis method was used in data analysing. By using the explanations made by the students, it was tried to increase the validity and reliability level in collecting the data. In the end of the research, the pictures of the 4th grade primary school studentswhich they draw in terms of the meanings they put on the value of motherhood are divided into conceptual categories by the common characteristics they have. Six conceptual categories are defined as being a source of infinite affection, being specific-peculiar to mother, being a source of attachment, being self-care / security / need-relieving, being specific to family and giving effort / devotion / altruism. These conceptual categories were examined according to the variables of gender, number of siblings, academic achievement, occupational status of mother and status of being Meskhetian then it was observed according to these variables that if there were similarities / differences. It is concluded that there is similarities in conceptual categories the terms of gender. It was found that the pictures which students draw about the understandings they have on the value of motherhood belonged to the categories of being the source of eternal love, being specific to the mother and being the source of attachment respectively. It has been seen that there is a parallelism between the descriptions and pictures. In the light of the evidence it was found that the students developed suitable metaphors for value of motherhood and expressed them correctly with pictorial expression. It was concluded that the value of motherhood expressed by the students mostly with the unconditional love.Key Words: Family, Education of Values, Motherhood, Value of Motherhood