Nedîm dîvânı`nın dil özellikleri (Ses ve şekil bilgisi)

Abstract

Yüzyıllar boyunca süregelen Türk edebiyatı birçok ünlü şair ve yazar yetiştirmiştir. Bu şairler ve yazarlarda bazıları dili etkili kullanması, eserlerindeki tasvirlerle okuyucunun ruhuna dokunarak yaşadıkları dönemdeki diğer şairlerden ve yazarlardan sıyrılmış adını günümüze kadar duyurmayı başarabilmiştir. Bu şair ve yazarlardan birisi de gerek şiirlerinde kullandığı akıcı ve özgün diliyle gerekse de günlük hayatın içinden seçtiği canlı tasvirlerle, bağlı olduğu dîvân edebiyatı geleneğinin kalıplarından sıyrılarak kendi üslubunu oluşturmuş olan Nedîm'dir.18. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde yaşamış olan Nedîm'in şiirleri, yaşadığı çağdaki birçok şairin şiirlerinden daha sadedir. Türkçe kelimeler kullanmaya özen gösteren şair, halkın kullandığı kelimeleri şiirlerinde sıkça işlemiştir.Yapılan bu çalışma Nedîm Dîvânı'ndan yola çıkarak 18. yüzyıl Osmanlı Türkçesinin ses ve şekil bilgisi hakkında bilgiler içermektedir. Söz konusu eserde incelemeler yaparken `Ölçünlü Dil` deki kullanımlara yer verilmiştir. Ayrıca metin içerisinde ilgili görülen yerlerde eklerin Eski Türkçedeki, Karahanlı Türkçesindeki, Harezm Türkçesindeki ve Eski Anadolu Türkçesindeki durumlarına da yer verilmiştir.Eserinde Türkçeye ve Türkçe şiirler yazmaya özen gösteren şairin dili, Arapça ve Farsçanın hâkimiyeti altında kalan Türkçenin 18. yüzyıldaki değişimi ve gelişimi hakkında bilgiler içermektedir.

Turkish literature, which has been going on for centuries, has produced many famous poets and writers. Some of these poets and writers have been able to use the language effectively, and through the depictions in their works, they have succeeded in making their name stripped from the other poets and writers of their time by touching the soul of the reader.One of these poets and writers is Nedîm, who created his own style by stripping from the patterns of Divân Literature tradition, both with his fluent and original language used in his poems, and with vivid depictions he chose from daily life.The poems of Nedîm, who lived in the Ottoman Empire in the 18th century, are much simpler than the poems of many poets of his age. The poet who took care to use Turkish words, frequently used the words used by the people in his poems.This study contains information about the phonetic and morphology of the 18th century Ottoman Turkish from the Divân of Nedîm. In the work in question, the uses in ün Measured Language en are used. In addition, in the text of the relevant places in the Old Turkish, Karahanli Turkish, Khwarezm Turkish and Old Anatolian Turkish situations are also included.The language of the poet, who takes care to write Turkish and Turkish poems in his work, contains information about the change and development of Turkish in the 18th century under the domination of Arabic and Persian.