Koroner arter hastalarında lipid ve protein oksidasyonu ile selenyum içeren antioksidanların düzeyi

Abstract

XIIÖZETKoroner arter hastalarında lipid ve protein oksidasyonu ile selenyum içerenantioksidanların düzeyiAteroskleroz, arterlerde kalınlaşma ve elastikiyet kaybı ile kendini gösteren veözellikle aorta, koroner ve serebral arterleri tutan bir damar hastalığıdır. Aterosklerozpatojenezi ile ilgili çeşitli hipotezler öne sürülmüştür. Bu hipotezler arasında engeçerli olanı oksidatif stres hipotezidir.Oksidatif stres basit bir şekilde, vücudun antioksidan savunması ile serbestradikal üretimi arasındaki dengesizlik olarak tanımlanabilir. Reaktif oksijen türlerine(ROS) karşı enzimatik korumayı sağlayan, protein oksidasyonu ve DNA' daki hasarıönleyen Süperoksit dismutaz (SOD), katalaz (CAT), glutatyon peroksidaz (GPx),glutatyon redüktaz (GSSG-R) gibi çeşitli enzim sistemleri vardır. Klinik çalışmalar,aterosklerotik hastalarda antioksidan aktivenin azaldığını göstermektedir. Bununlaberaber ateroskleroz ile antioksidan markerlarının seviyeleri arasındaki ilişki tambilinmektedir.Koroner kalp hastalığında serum lipid profillerinin değiştiği belirtilmektedir.Ateroskleroz gelişmesine en ciddi katkısı olan lipid fraksiyonu düşük dansitelilipoprotein (LDL)-kolesteroldür. Plazmada LDL-kolesterolün artması ilesubendotelyal bölgede depolanma ve inflamatuar hücre yanıtının başladığı kabuledilir. Epidemiyolojik çalışmalar, toplumların total ve LDL-kolesterol düzeyleriyükseldikçe koroner arter hastalığı riskinin arttığını göstermiştir.Bu çalışmada, koroner anjiyografi yapılan 59 hasta (21 kadın, 38 erkek) tıkalıdamar sayılarına göre 3 gruba ayrıldı. I. grup bir damarı tıkalı olanlardan (n= 21), II.grup iki damarı tıkalı olanlardan (n= 18) ve III. grup üç damarı tıkalı olanlardan (n=20) oluşturuldu. Kontrol grubunu, koroner anjiyografi sonucu normal olan 12'sikadın ve 7'si erkek 19 kişi oluşturdu. Alınan kan örneklerinden serumda lipidpanellerine, plazmadan malondialdehit (MDA), protein karbonil içeriği (PCO) veplazma sülfhidril (-SH) grupları, eritrosit redükte glutatyon (GSH) düzeyleri, GPx veGSSG-R aktiviteleri ölçüldü.XIIIYapılan çalışmalar sonucunda koroner kalp hastalarında kontrol grubuna göreplazma MDA düzeyinin arttığı, eritrosit GPx aktivitesinin azaldığı gözlemlendi.Plazma karbonil ve -SH düzeylerinde, serum total kolesterol, trigliserid, LDL,VLDL ve HDL kolesterol düzeylerinde, eritrosit GSH düzeyleri ve GSSG-Raktivitelerinde çalışma grubu ile kontrol grubu arasında istatistiksel olarak anlamlıbir farklılık bulunmadı.Bu çalışmada aterosklerotik hastalarda lipid peroksidasyonunun arttığını veantioksidan bir enzim olan GPx seviyesinin azaldığını bulduk. Damar tıkanıklığı ilelipid paneli arasında bir korelasyonun bulunmaması, lipid panelinin aterosklerozunher zaman erken göstergesi olamayacağını ortaya koymuştur. Aterosklerozda MDAdüzeyinin artması ve GPx aktivitesinin azalması nedeniyle, klinikte buparametrelerin lipid paneli ile birlikte bakılması aterosklerozun erken tanısındayararlı olabilir. Bu düşüncenin geçerliliği için daha ileri çalışmalara gerek vardır.Anahtar kelimeler: Ateroskleroz, Oksidatif stres, Antioksidanlar, LDL

XIVSUMMARYLipid and protein oxidation and levels of selenium containing antioxidants incoronary artery patientsAtherosclerosis is a vessel disease that it shows is self with becoming thick andlosing flexibility of arteries, and catchs especially aorta, coronary and cerebralarteries. There is a variety of hypothesis about the pathogenesis of atherosclerosiswhich is suggested. The most common valid hypothesis among them is thehypothesis of oxidative stress.The oxidative stress can be basically defined as a unbalance between theantioxidant defence and free radicals production of body. Enzymatic protectionagainst ROS and the breakdown products of peroxidized lipids and oxidized proteinand DNA is provided by many enzyme systems such as superoxide dismutase(SOD), catalase (CAT), glutathione peroxidase (GPx) and glutathione reductase(GSSG-R). Clinical studies shows that on atherosclerotic patients the activity ofantioxidant becomes less. However the relation between atherosclerosis and levels ofantioxidant markers is not known entirely.It has been noted that in the coronary heart disease the profiles of serum lipidis changing. In the development of atherosclerosis the most serious contrubition thatof lipid fraction is low density lipoprotein (LDL)-cholesterol. It is accepted that bythe increase in LDL-cholesterol, the store in subendothelial area and response ofinflammatuary cell starts. Epidemiological studies has shown that by the increase inLDL- cholesterol levels of societies, the risk of coronary arteries disease is alsoincreasing.In this study, 59 patients (21 women, 38 men) who undergoing coronaryangiography that divided in 3 groups according to their number of obstructedcoronaries; one vessel (n=21), two vessels (n=18) and three vessels (n=20). Thesubjects with normal coronary angiograms (n=19, 12 women, 7 men) were evaluatedas controls. Serum lipid panels, plasma malondialdehyde (MDA), protein carbonyls(PCO), total sulfhydryl (-SH) levels, erythrocyte glutathione (GSH) levels, GPx andXVGSSG-R activities measured from the blood samples taken from patients andcontrols.As the result of study, on coronary heart patients were observed that the plasmaMDA levels were increased, the erythrocyte GPx activities were decreased withregard to control group. No statistical significant relation has been found on PCO and-SH levels, serum total cholesterol, trygliseride, LDL, very low density lipoprotein(VLDL) and high density lipoprotein (HDL) collestrol levels, erytrocyte GSH levelsand GSSG-R activities between patients and control groups.In this study, we found that increase of lipid peroxidation and decrease ofGPx level which is an antioxidant enzyme on the atherosclerotic patients. Thelacking of correlation between vessel obstruction and lipid panel has revealed thatlipid panel wouldn?t be the early indicator of atheosclerosis in all instances. Since theincrease of MDA level and GPx activity in aterosclerosis, it would be benefical tochecking these parameters in clinic with lipid panel in order to make early diagnosisof atherosclerosis. For validity of these ideas, there is a necessary to more advancedstudies.Keywords: Atherosclerosis, Oxidative stres, Antioxidants, LDL