Lider-üye etkileşiminin, iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde örgütsel adaletin rolü: `Hatay`da bir araştırma`

Abstract

Örgütler rekabetin yoğun olduğu bir çevrede faaliyette bulunurken, çalışanları örgütsel amaçlara yönlendirebilecek liderlere ihtiyaç duymaktadır. Bu ihtiyaç doğrultusunda lider-üye etkileşimi kavramı, liderin çalışanları amaçlara yönlendirecek ilişki ve etkileşimin düzeyine ve kalitesine odaklanmaktadır. Liderlerin çalışanlara gösterdiği davranış ve tutumlar, çalışanların örgütsel adalet, iş tatmini algıları üzerinde değişiklik yaratabilmekte ve işten ayrılma niyetine etki edebilmektedir. Örgütün kazanımlarının eşit dağıldığına ilişkin olarak çalışanların algısının olumlu ya da olumsuz olması örgütsel adalet kavramı ile ilişkilendirilmektedir. Örgütsel adalet algısının liderler tarafından sağlanması, çalışanların iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerinde olumlu etkiler sağlayabilecektir. Bu çalışmanın amacı lider-üye etkileşiminin iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde örgütsel adaletin aracılığının test edilmesidir. Araştırmanın evrenini Hatay'da faaliyet gösteren bir imalat ve bir hizmet işletmesinin çalışanları oluşturmaktadır. Veriler anket tekniği yoluyla toplanılmış ve Baron ve Kenny'nin (1986) aracılık modeli çerçevesinde oluşturulan modeller, Yapısal Eşitlik Modeli yoluyla test edilmeye çalışılmıştır. Yapılan çalışma sonucunda lider-üye etkileşiminin işten ayrılma niyetini olumsuz, örgütsel adaleti ise olumlu etkilediği bulunmuştur. Yine analiz sonuçlarına göre içsel iş tatmini ile alt boyutlarının işten ayrılma niyetini olumsuz etkilediği bulunmuştur. Aynı zamanda lider üye etkileşiminin işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde örgütsel adaletin kısmi aracılık etkisi bulunmuştur. Yine lider-üye etkileşiminin işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde içsel iş tatmininin kısmi aracılık etkisi bulunmaktadır. Geliştirilen modelde içsel iş tatmininin işten ayrılma niyeti üzerine etkisi hariç tüm yollar anlamlı çıkmıştır.

While organizations are active in a competitive environment, they need leaders who can direct employees to organizational goals. In line with this need, the concept of leader-member interaction focuses on the level and quality of the relationship and interaction leading the employees to the goals. The behaviors and attitudes of the leaders towards the employees can change the perceptions of employees about organizational justice, job satisfaction and can affect the intention to leave. The positive or negative perception of employees regarding the equal distribution of the organization is associated with the concept of organizational justice. Ensuring the perception of organizational justice by the leaders will have positive effects on the job satisfaction of the employees and the intention to leave.The aim of this study identifies the mediating role of organizational justice and job satisfaction in the effect of leader-member exchange in the workplace on intention to leave. The population of the research is employees who work in a manufacturing firm and a health sector that operating in Hatay, a province of Turkey. Data were gathered by questionnaire and mediation effect, created by Baron and Kenny (1986), models were tested by Structural Equation Model.As a result of the study, it was found that the leader-member exchangeaffected the intention to leave the job negatively and organizational justice positively.According to the results of the analysis, it was found that the internal job satisfaction and the sub-dimensions negatively affected the intention to leave.At the same time, the partial mediation effect of organizational justice was found in the effect of the leader-member exchange on the intention to leave. Internal job satisfaction has a partial mediating effect in the effect of leader-member interaction on intention to leave. In the model have been meaningful except for the effect of internal job satisfaction on the intention to leave.