Bazı Onosma L. (Boraginaceae) türleri üzerine morfolojik, anatomik ve ekolojik araştırmalar

Abstract

Bu çalışmada, Onosma L. (Boraginaceae) cinsine ait ülkemiz için endemik olan Onosma argentata Hub.-Mor.Onosma beyazogluiKandemir & Z. Türkmen ve Onosma discedens Hausskn. ex Bornm. türleri, morfolojik, anatomik ve ekolojik yönden incelenmiştir. Morfolojik özelliklerin incelenmesinde; kök, gövde, yaprak ve çiçeklerin genel morfolojik karakterleri ortaya konmuştur. Anatomik çalışmada; her üç türün gövde ve yapraklarından alınan kesitler yardımıyla türlerin gövde ve yaprak anatomileri çalışılmıştır. Ekolojik çalışmada; türlerin yetişme ortamına ait özellikler, birlikte yaşadıkları yaygın taksonlar ve tercih ettikleri toprak özellikleri belirlenmiştir. Türler morfolojik olarak karşılaştırıldığında Onosma beyazogluiKandemir & Z. Türkmen türünün özellikle kök boyutları, çiçek renginin, gövde sayısı ve gövde rengi bakımından diğer iki türden bariz bir şekilde ayrıldığı tespit edilmiştir. Türlerin anatomik özellikleri karşılaştırıldığında, özellikle gövde de önemli farklar tespit edilmiştir. Bu farkların en dikkat çekeni öz bölgesinin tüm gövdeye oranı ve öz parankima hücrelerinin şekilleri olmuştur. Ayrıca türler arasında gövde korteksini oluşturan hücre sıra sayısında da farklılıklar olduğu belirlenmiştir. Ekolojik açıdan kıyaslandığında incelenen her üç türün yetiştiği toprakların, fiziksel ve kimyasal yapısının birbirine yakın özellikte olduğu Onosma beyazogluitürünün diğer iki türden farklı olarak jipsli alanlarda yayılış gösterdiği belirlenmiştir.2019, 71 SayfaAnahtar Kelime: Boraginaceae, Onosma, Morfoloji, Anatomi, Ekoloji, Endemik, Erzincan

In this research, O. argentata, O. beyazoglui and O.discedensspecies, belongs to Onosma L. (Boraginaceae) and endemic species in our country, morphologically, anatomically and ecologically studied. During the study of morphological features; morphologic characters of stem, and leaf flowers have been represented. In the anatomic study, the stem anatomiesof species are studied with the help of species taken from each three stems. In the ecological study, the habitat features, the common taxa live together and the soil characteristics they prefer have been determined. When species were compared in terms of morphological properties, O. beyazoglui species differs drastically from other two species especially in root sizes, colour of flower, the number of stem and the colour of stem. When the species anatomic features are compared important differences especially in the stem have been determined. The most striking ones are the rate of pith area to the all stem and the types of pith parenchyma cells. It has also been determined that there are differences in the number of cells that forms the stemcortex among the species. When they were compared in terms of ecological aspects, every 3 species analyzed has the similar physical and chemical structure. O. beyazoglui type shows distribution in gypsum-bearing areas different from other two species.2019, 71PagesKey word: Boraginaceae, Onosma, Morphology, Anatomy, Echology, Endemic,Erzincan