Romatoid artritli hastalarda uyku kalitesinin değerlendirilmesi

Abstract

Günümüzde tıp ve teknolojideki gelişmelere paralel olarak, kronik hastalık insidansı artmış olup, Türkiye'deki ölüm nedenleri arasındaki ilk üç nedenin ise kronik hastalıklar nedeniyle olduğu görülmektedir. Kronik inflamatuvar eklem hastalıklarından biri olan Romatoid Artrit, etiyolojisi tam olarak bilinmeyen ve başlıca sinoviyal eklemleri tutan, tüm ırk ve etnik gruplarda görülebilen, ciddi deformite ve sakatlıklara yol açabilen sistemik bir hastalıktır.Bu çalışma, Romatoid Artrit(RA) hastalarında uyku kalitesini değerlendirmek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırma, Ağustos 2007- Aralık 2007 tarihleri arasında Konya Meram Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde Romatoloji polikliniğine gelen RA tanısı almış 150 hasta ve sağlıklı 150 kontrol grubu üzerinde uygulanmıştır. Veri toplama aracı olarak, Pittsburg Uyku Kalitesi Ölçeği ve araştırmacı tarafından hazırlanan hasta tanıtım formu kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, Ki-kare testi, Student t testi, One-way Anova ve Tukey- post hoc analiz yöntemleri uygulanmıştır.Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, uyku sorunu yaşayan RA'li hastaların toplam PUKİ puanı 10.42 + 3.65, kontrol grubunun ise toplam PUKİ puanı 5.28 + 3.43'tür. Buna göre RA hastalarının kontrol grubuna göre uyku kalitelerinin kötü olduğu saptanmıştır.Çalışma kapsamındaki RA'li bireylerin cinsiyet, medeni durum, eğitim düzeyi, meslek, aylık gelir, egzersiz yapma, sigara içme ve eşlik eden hastalık değişkenleri ile uyku kalitesi bileşenleri arasında anlamlı bir ilişki bulunurken(p<0.05); yaş, alkol kullanma, hastalık yılı, ilaç kullanma, kontrollere gelme ve destek kişilerin varlığı değişkenleriyle uyku kalitesi bileşenleri arasındaki ilişki ise anlamsız bulunmuştur(p>0.05).Sonuç olarak ; Romatoid artritli hastaların uyku kalitesinin kötü olduğu ve uyku kalitesini olumsuz etkileyen bazı faktörlerin bulunduğu saptanmış olup, hemşirelerin hastaların uyku düzeni alışkanlıklarını ve uyku sorununa neden olabilecek fiziksel ve psiko sosyal sorunları değerlendirmeleri ve buna yönelik girişimlerde bulunmaları önerilmiştir.Anahtar Kelimeler: Romatoid Artrit, uyku sorunu, uyku kalitesi, hemşirelik.

The incidence of the chronic diseases has increased in parallel to medical and technological development and it is seen that in Turkey the first three reasons of the deaths are chronic diseases. Rheumatoid Arthritis, which is one of the chronic inflammation joint diseases, is a systemic disease leading to serious deformations and disabilities and holding main synovial joints, is not well known, and can be seen in all race and ethnical groups.This study was made descriptive as far sleep quality in RA patients. This survey was carried out on 150 patients and 150 control groups who visited Rheumatology policlinic in Konya Education and Research Hospital between August 2007- December 2007. Pittsburgh Sleep Quality Scale and Patient Identification Form which were prepared by the researcher were used for data collection. For the statistical analysis of data point, percentage, mean, standart deviation, chi-square(X2) test, İndependent Samples t-test, One-way Anova and Tukey-post hoc analysis were used.According to the results of the study, the average Pittsburgh Sleep Ouality (PSQI) scores of the patients with Rheumatoid Arthritis was 10.42 ± 3.65 and of control group was 5.28 ± 3.43. As a result, it was found that the sleep quality of RA patients is worse than the control group.In the study population, age, marital status, educational status, jobs, regularly exercising habits, smoking habits, accompanying illnesses of the patients were found to the related to the sleep quality. Sex, BKI, monthly income, medical treatment and regular control of treatment, alcohol abuse, the existence of the people supporting dealed with the illness, the period of suffering from the illness were not related with the sleep quality.Consequently, it has been found that the sleep quality of patients with RA is bad and there are some factors which are correlated negatively. We suggest that nurses should evaluate the patients sleeping habits and the physical and physico-social problems that can cause sleeping problems and take precoutions for these.Key Words: Rheumatoid Arthritis (RA), sleeping problem, quality of sleeping, nursing.