Ergenlerde riskli davranışlar ile anne-baba tutumlarının belirlenmesi

Abstract

Ergenlik döneminde birey çeşitli riskli davranışlar sergileyebilir, bunu etkileyen en önemli etkenlerden biri anne-babaların çocuklarına yönelik olan tutumlarıdır. Araştırma ergenlerde riskli davranışlar ile anne-baba tutumunu belirlemek amacıyla kesitsel tipte yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Hatay ili merkez ilçesine bağlı devlet liselerinde öğrenim gören öğrenciler, örneklemini ise 2016-2017 eğitim-öğretim yılında 6 Devlet Lisesinde öğrenim gören 874 öğrenci oluşturmuştur. Veriler Kişisel Bilgi Formu, Riskli Davranışlar Ölçeği(RDÖ), Algılanan Anne-Baba Tutum Ölçeği (AABTÖ) ile sınıf ortamında bir ders saati içinde uygulanarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzdelik, Anova, LSD, Student t, Mann Whitney U, Kruskal Wallis, All pairwise ve Ki-kare testleri kullanılmıştır. Araştırmaya katılan ergenlerin RDÖ toplam puanı 71,69±22,30 olarak bulunmuştur. Araştırmaya katılan ergenlerin %33,3'ü anne-babasının tutumunu demokratik, %22,9'u ilgisiz, %23,0'ı otoriter,%20,8'i hoşgörülü algıladıkları belirlenmiştir. RDÖ ve AABTÖ ile ergenlerin cinsiyet, yaş, sınıf, okul türü, sigara kullanımı, alkol kullanımı, yemek seçme gibi değişkenlerde istatistiksel olarak anlamlılık tespit edilmiştir. Algılanan anne-baba tutumunun öğrencilerin riskli davranış düzeylerini etkilediği belirlenmiş olup, anne-baba tutumunu ilgisiz olarak algılayan ergenlerin RDÖ toplam ve alt ölçek puanları, anne-baba tutumunu demokratik, otoriter ve hoşgörülü olarak algılayan ergenlere göre daha yüksektir. Araştırmamızın sonuçları doğrultusunda anne-baba ve ergenlere yönelik riskli davranışlar konusunda farkındalık yaratacak eğitim programları düzenlenebilir.

In adolescence, individuals may exhibit various risky behaviors; One of the most important factors affecting this is the attitudes of parents towards their children. The study was conducted as a cross-sectional study to determine the attitude of parents and risk behaviors of adolescents. The population of the study is the state high schools of Hatay province and the sample consisted of 874 students from 6 state high schools in the 2016-2017 academic year. The data were collected by applying the Personal Information Form, Risky Behavior Scale (RBS), Perceived Parental Attitude Scale (PPAS) and within a hour in the classroom environment. Number, percentage, Anova, LSD, Student t, Mann Whitney-U, Kruskal Wallis, All pairwise and Chı-Square tests were used to evaluate the data. It was determined that the total score of risk behaviors scale of adolescents' who participant this study was 71.69 ± 22.30. It was found that 33.3% of the adolescents perceived their parents' attitudes as democratic, 22.9% uninterested, 23.0% authoritarian, 20.8% as tolerant. It was detected that statistically significant difference between RBS and PPAS scores and gender, age, class, type of school, smoking, alcohol use and food selection. It was determined that perceived parental attitudes affect the risky behavior levels of students. The RBS total and subscale scores of adolescents who perceive parental attitudes as uninterested are higher than adolescents who perceive parental attitudes as democratic, authoritarian and tolerant. İn line with the results of our research, educational programs can be organized to raise awareness about risky behaviors towards parents and adolescents.