Obsesif kompülsif bozukluğun üstbilişsel modeli

Abstract

Wells'in üstbilişsel modeli, obsesif kompulsif belirtilere kanıta dayalı ve kapsamlı biraçıklama sunmaktadır. Wells'in sunduğu OKB'nin üstbilişsel modelinde obsesif belirtilere yolaçan üç temel üstbilişsel inanç alanı: düşünce füzyon inançları, ritüellere hakkında inançlar vedurdurma işaretlerine ilişkin inançlardır. Bu üç inanç alanını değerlendirmek üzeregeliştirilmiş özelleşmiş ölçeklerle yapılan çalışmalar literatürde az sayıdadır. Yapılan buçalışma ile üstbilişlerin OK yakınmalar üzerine rolünün Türk örnekleminde araştırılmasıhedeflendi. OKB'si olan grupta(N:106) kontrol grubuna(N:200) göre üstbiliş ölçek skorlarıanlamlı düzeyde yüksek bulundu. Üç üstbiliş, OKB örnekleminde ve kontrol örneklemindeOK belirtiler ile anlamlı düzeyde pozitif korelasyon gösterdi. Endişe, OK bilişler(tehdit,mükemmeliyetçilik / kesinlik ve sorumluluk) ve üç OK üstbiliş alanının OK belirtileriöngörmedeki etkisi, OKÖ-R'in bağımlı değişken olduğu regresyon modeli kullanılarak analizedilmiştir.. Üç üstbiliş alanının yanı sıra endişe ve mükemmeliyetçilik-kesinlik OK belirtilerile istatistiksel açıdan anlamlı ilişki gösterdi. Sorumluluk ve tehlike istatistiksel açıdananlamlı ilişki göstermedi. Endişe, DKÖ, RHİÖ ve DİÖ planlanan şekilde hiyerarşik regresyonmodeline girdiğinde üç üstbiliş alanı da istatistiksel açıdan anlamlı şekilde ek varyansıaçıklamaya devam etti. Hekim görüşüne dayalı OK belirtiler ise üstbilişsel model tarafındankısmen açıklanabildi(sadece ritüellere ilişkin inançlar). Bu çalışmanın sonuçları OKB'ninüstbilişsel modelini destekler nitelikte kanıtlar sunmaktadır. Yapılan bu çalışmanın sonuçları,OKB hastalara klinik müdahalelerde kullanılabilecek üstbilişsel müdahale alanlarına kanıtsağlamıştır.

Wells' metacognitive model provides an evidence based and comprehensiveexplanation of obsessive compulsive symptoms. In the metacognitive model of OCDpresented by Wells, three main areas of metacognitive belief that lead to obsessive symptomsare thought fusion beliefs, beliefs about rituals and beliefs about stop signals. Specific scalesdeveloped to evaluate these three beliefs are few in the literature. This study aimed toinvestigate the role of metacognition on OC complaints in the Turkish sample. Themetacognition scale scores were significantly higher in the sample who diagnosed with OCD(N: 106) compared to the control sample (N: 200). Three metacognitions were found asignificant positive correlation with OCD symptoms in both OCD sample and the controlsample. Worry, OC cognitions (threat, perfectionism / certainty and responsibility) and theeffect of three OC metacognitive domains on predicting OC symptoms were analyzed usingthe regression model in which OCI-R is a dependent variable. In addition to the threemetacognitive domains, worry and perfectionism-certainty find a statistically significantrelationship with OC symptoms. When worry, TFI, BARI and SSQ entered the hierarchicalregression model as planned, all three metacognitive domains continued to explainstatistically significant additional variance. OC symptoms based on the opinion of theclinician were partially explained by the metacognitive model (beliefs about rituals only). Theresults of this study provide evidence supporting the metacognitive model of OCD. Theresults of this study provided evidence for metacognitive intervention areas that can be usedin clinical interventions for OCD patients.