Amik Ovası mısır ekim alanlarında benekli mısırkurdu Chilo partellus (Swinhoe, 1885) (Lepidoptera: Crambidae)`un yayılış alanı ve doğal düşmanlarının belirlenmesi

Abstract

Ülkemize son yıllarda giriş yapmış ve giriş yaptığı ülkelerin çoğundaki mısır ekim alanlarında ciddi tehdit oluşturmuş olan benekli mısırkurdu, Chilo partellus Swinhoe 1885 (Lepidoptera: Crambidae) özelikle başta tüm Afrika ülkeleri olmak üzere Asya ülkelerine de hızla yayılmıştır. benekli mısırkurdu'nun erginleri zararlı olmamakla birlikte asıl zararı larvaları vermektedir. Mısır bitkisinin kök bölgesi hariç, yaprak, gövde ve koçanda oburca beslenmektedir. Bu tez çalışması 2016 ve 2018 yıllarında Amik Ovası'ndaki mısır ekim alanlarında Antakya, Kırıkhan, Kumlu ve Reyhanlı ilçelerinde gerçekleştirilmiştir. Her ilçede nisan-ağustos ayları arasında haftalık kontoller yapılmış ve örnekleme yapılan tüm ilçelerde benekli mısırkurdu'nun bulunduğu tespit edilmiştir. Trichogramma brassicae Bezdenko (Hymenoptera: Trichogrammatidae) ve Telenomus busseolae (Gahan) (Hymenoptera: Platygasteridae) zararlının yumurta parazitoidleri; Chrysoperla carnea, Chrysopa perla, C. formosa, Italochrysa italica, Rexa raddai (Neuroptera: Chrysopidae) ise predatör türler olarak belirlenmiştir. Ancak zararlının yoğunluğunun ekonomik zarar eşiğine ulaşmamasının nedeninin ovada yapılan yoğun pestisit uygulamalarından kaynaklandığı düşünülmektedir. Aynı sebeple bu tez çalışmasında belirlenen doğal düşman sayısının sınırlı kalmasında da etkili olabileceği sonucuna varılmıştır.

Spotted stemborer Chilo partellus Swinhoe 1885 (Lepidoptera: Crambidae) a serious pest of corn, rapidly spread to the African and Asian countries has recently been recorded in Turkey. Larvae voraciously feed on all the above ground parts of the corn causing extensive damage. The current study was conducted in corn fields of the Amik Plain, districts of Antakya, Kırıkhan, Kumlu and Reyhanlı of Hatay province, Turkey, in 2016-2018. Weekly samplings were carried out between April-August and the presence of the pest was observed in all of the districts. Egg parasitoids such as Trichogramma brassicae Bezdenko (Hymenoptera: Trichogrammatidae) and Telenomus busseolae (Gahan) (Hymenoptera: Platygasteridae), and predators such as Chrysoperla carnea, Chrysopa perla, C. formosa, Italochrysa italica, Rexa raddai (Neuroptera: Chrysopidae) were identified as natural enemies. It is thought the wide spread pesticide applications on the plain prevent the population density of the pest to reach to the economic injury threshold. The limited number of natural enemies identified in the study was also attributed to the extensive pesticide use.