Hatay koşullarında bazı makarnalık buğday (Triticum durum desf) genotiplerinin verim ve bazı fizikokimyasal kalite özelliklerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma; Hatay koşullarında, 2017-2018 yetiştirme sezonunda yürütülmüştür. Çalışmada materyal olarak 12 adet makarnalık buğday çeşidi(Ecem, Sarıçanak-98, Zühre, Maestrale, Hasanbey, Güneyyıldızı, Şölen-2002, Bisante, Cesare, Ovidio, Troubadur, Tiziana) kullanılmıştır. Deneme, Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre üç tekerrürlü kurulmuştur.Araştırmada, metrekaredeki bitki sayısı metrekaredeki sap sayısı, metrekaredeki başak sayısı, bitki boyu, vejetasyon süresi, başak uzunluğu, başakta başakçık sayısı, başakta tane sayısı, başak tane ağırlığı, bin tane ağırlığı, tane verimi, hektolitre ağırlığı, rutubet oranı, protein oranı, yaş gluten ve gluten indeks oranı, zeleny sedimantasyon değeri, camsılık, sarılık (+b) ve irmik verimi değerleri ile ilgili veriler incelenmiştir.Araştırma bulguları olarak; metrekaredeki bitki sayısı 375.0-491.6 adet, metrekaredeki sap sayısı 653.3–846.6 adet, metrekaredeki başak sayısı 648.3–843.3 adet, bitki boyu 85.6 – 116.6 cm, vejetasyon süresi 96–120.6 gün, başak uzunluğu 6.8 – 9.9 cm, başakta başakçık sayısı 16.1 – 23.6 adet, başakta tane sayısı 46.0 – 89.0 adet, başak tane ağırlığı 1.39 – 4.43 g,bin tane ağırlığı 30.3 – 45.2 g, tane verimi 419.3 – 1011.3 kg/da, hektolitre ağırlığı 77.5 – 82.7 kg/hL, rutubet oranı %9.53 – 10.20, protein oranı % 14.33 – 17.50, yaş gluten oranı %11.03-14.23, gluten indeks oranı %53.66 – 83.10, zeleny sedimantasyon değeri 18.33 – 27.66 ml, camsılık oranı %67.66 – 93.66, irmik sarılık (+b) 19.65 – 24.54 ve irmik verimi %50.56 – 62.00 arasında değiştiği görülmüştür.Araştırmada kullanılan makarnalık buğday çeşitlerinden; Hasanbey, Ecem ve Maestrale çeşitleri yüksek verimli, Ovidio, Zühre, Cesare çeşitleri ise kaliteli çeşitler olarak belirlenmiştir.

This study; In Hatay conditions, 2017-2018 season was carried out. 12 durum wheat varieties (Ecem, Sarıçanak-98, Zühre, Maestrale, Hasanbey, Güneyyıldızı, Şölen-2002, Bisante, Cesare, Ovidio, Troubadur, Tiziana) were used in the study. The experiment was established according to the Randomized complete block design with three replications.In this study, the number of plants per square meter, the number of stems per square meter, the number of spikes per square meter, plant height, vegetation time, spike length, number of spikelets per spike, number of grains per spike, grain weight per spike, 1000 kernel weight, grain yield, hectoliter weight, moisture rate, protein content, wet gluten content and gluten index ratio, zeleny sedimentation value, vitreousness, yellowness (+ b) and semolina yield values were investigated.According to results in this study; number of plants per square meter 375.0 - 491.6 pieces, number of stems per square meter 653.3 - 846.6, number of spikes per square meter 648.3 - 843.3, plant height 85.6 – 116.6 cm, ripening period 96-117.6 days, spike length 6.8 - 9.9 cm, the number of spikes per spike,16.1 - 23.6, number of grains per spike 46.0 - 89.0, grain weight per spike 1.39 - 4.43 g, thousand grain weight 30.3 - 45.2 g, grain yield 419.3 - 1011.3 kg / da, hectoliters weight 77.5 - 82.7 kg / hL, moisture content of 9.53% - 10.20, protein content 14.33 - 17.50%, gluten content 11.03-14.23%, gluten index rate 53.66 - 83.10%, zeleny sedimentation value 18.33 - 27.66 ml, vitreousness 67.66 - 93.66, semolina yellow index (+ b) 19.65 - 24.54 and semolina yields ranged from 50.56 to 62.00%.Durum wheat genotypes used in this study; while Hasanbey, Ecem and Maestrale varieties were found as high yield, Ovidio, Zühre and Cesare varieties were found as quality varieties.