Multipl skleroz hastalarında uykuya ilişkin parametrelerin değerlendirilmesi

Abstract

MS hastalarında uyku bozukluklarının normal popülasyona göre daha sık olduğu bildirilmekte olup hastaların yaklaşık %24 -54 ünü etkileyebilmektedir(1,2). İnsomnia, solunum ile ilişkili uyku bozuklukları, sirkadiyen ritim ile ilişkili uyku bozuklukları, Huzursuz Bacak Sendromu, narkolepsi ve REM uyku bozuklukları MS'te sık gözlenen uyku bozukluklarıdır(3). İmmobilite, spastisite ve sfinkter bozuklukları MS'te uyku bozukluklarının temelinde yatan sorunlar olarak düşünülmektedir(4,5). Uyku ve kişinin günlük aktivitelerini ayak spazmları, trigeminal nevralji ve Lhermitte semptomları gibi ağrılı sendromlarında etkilediği bildirilmektedir(7). Ayrıca tedavide kullanılmakta olan gabapentin gibi ilaçlar hipersomniaya neden olabilmektedir.(7,8)Depresyon MS hastalarında sık görülmekte olup prevelansı yaklaşık %60 olarak belirtilmektedir ve bu hastalar genellikle İnsomnia yada hipersomniadan şikayet etmektedirler(9).Bu çalışma MS hastalarında motor ve duyusal semptomlar kadar yüksek düzeyde yaşam kalitesini etkileyen bir şikayet olan uyku bozukluklarının değerlendirilmesi amacıyla planlandı. Haziran-eylül 2010 tarihleri arasında kliniğimizde izlenen toplam 60 hasta ( 43 kadın +17 erkek) ve bulgular 56 (39 kadın, 17 erkek) sağlıklı kontrolden elde edilen veriler ile karşılaştırıldı. Çalışmaya alınan kişiler arasında uyku düzenini ve kalitesini etkileyebilecek bedensel veya ruhsal bir bozukluğu olanlar veya bu nedenle halen tedavi görenler ve uyku bozukluğu yapabilecek ilaç kullananlar değerlendirmeye alınmadı.MS hastalarının uyku kalitelerini değerlendirmek amacıyla Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) kullanıldı(10). Ayrıca gündüz aşırı uykululuk değerlendirmesi için Epworth Skalası (EUS) kullanılmıştır.Sonuçlar MS hastalarının kontrol grubuna oranla istatiksel olarak anlamlı düzeyde daha sık uyku bozukluğu yaşadıklarını göstermektedir.Anahtar sözcükler: Multipl Skleroz , Uyku bozukluğu , PUKİ, Epworth Uyku skalası

Sleep disturbances are reportedly more frequent in patients with multiple sclerosis (MS), affecting about 24-54% of the patients(1,2). Insomnia, sleep disordered breathing, sleep disorders related with circadian rhythm, Restless Leg Syndrome, narcolepsy and REM sleep disorders are the most frequent sleep disturbances seen in patients with MS(3). Immobility, spasticity and sphincter disorders are thought to be the underlying problems in sleep disturbances in MS(4,5). Painful syndromes such as spasms in the leg, trigeminal neuralgia and Lhermitte symptoms are also reported to play a role(7), and medications like gabapentine used in the treatment may cause hypersomnia(7,8).Depression is seen frequently in patients with MS, with a reported prevalence of about 60%, and these patients generally complain about insomnia or hypersomnia(9).This study was planned to evaluate sleep disturbances, which is a complaint that affect the quality of life of patients with MS in a degree reaching motor and sensory symptoms. The findings of 60 patients (43 females and 17 males) seen in our clinics between June ? September 2010 were compared with data from 56 healthy controls (39 females, 17 males). Patients and controls with an organic or psychiatric disorder that may affect sleep pattern or quality, or being treated with medications for this illness were excluded.Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) was used to evaluate the sleep quality of patients with MS(10). Also, Epworth Scale was used in assessment of daytime sleepiness.The results show that patients with MS experience sleep disturbances in statistically significantly higher frequency than controls.Keywords: Multiple Sclerosis , Sleep disturbance, PSQI, Epworth Sleep scale