Ortaöğretim Öğrencilerinin Matematik Dersinde Algılanan Öğretmen Yakınlık Davranışları, Öz Yeterlik İnançları ve Motivasyonlarının Derse Katılım Düzeylerine Etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim öğrencilerinin matematik dersinde algılanan öğretmen yakınlık davranışları, öz yeterlik inançları ve motivasyonlarının derse katılım düzeylerine etkisini ortaya koymaktır. Bu çalışma betimsel bir çalışma olup, 2017-2018 öğretim yılı bahar döneminde Zonguldak Merkez ilçesinde bulunan 1 Fen Lisesi, 3 Anadolu Lisesi, 2 İmam Hatip Lisesi ve 1 Meslek Lisesi olmak üzere 7 farklı lisenin 9. 10. ve 11. sınıfında okuyan 1201 öğrencisi üzerinde yürütülmüştür. Çalışmanın verileri `Öğretmen Öğrenci Yakınlığı Ölçeği`, `Öğrenmeye (Matematik Dersine) İlişkin Öz Yeterlik Ölçeği`, `Akademik Motivasyon Ölçeği` ve `Derse Katılım Envanteri` ile toplanmıştır. Verilerin analizinde standart sapma ve aritmetik ortalamaya bakılmış olup ayrıca çoklu varyans analizi (MANOVA), Pearson momentler çarpımı korelasyon katsayısı ve Regresyon analizine başvurulmuştur. Araştırmanın sonucunda öğrencilerin Matematik dersinde algılanan öğretmen yakınlık davranışlarının, öz yeterlik inancının, motivasyonun ve derse katılım düzeyinin cinsiyet, sınıf düzeyi, okul türü, annenin ve babanın eğitim durumu değişkenlerine göre anlamlı farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca öğrencilerin Matematik dersine katılım düzeyleri ile en güçlü korelasyonu gösteren öz yeterlik inancı olmuştur. Regresyon analizi sonuçlarına göre ise öğrencilerin derse katılım düzeyini en çok Matematik dersine yönelik öz yeterlik inancının etkilediği söylenebilir. Matematik dersine yönelik öz yeterlik inancı, öğrencilerin derse katılım düzeyindeki değişimin %47'sini yordamaktadır. Öz yeterlik inancına ek olarak Matematik dersinde algılanan öğretmen yakınlık davranışları ve motivasyon düzeylerinin de öğrencilerin Matematik dersine katılım düzeyi üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu üç değişken öğrencilerin Matematik dersine katılımlarının % 52'sini yordamıştır.Anahtar Kelimeler: Ortaöğretim, Öğretmen Öğrenci Yakınlığı, Motivasyon, Öz Yeterlik, Derse Katılım

The aim of the study is to determine the effect of secondary school students' perceived teacher-student rapport, self-efficacy beliefs and motivation on the classroom engagement in the Math lesson. The design of the study was a descriptive. The participants were 1201 students from 9th, 10th and 11th grade of 7 different high schools including 1 Science High School, 3 Anatolian High School, 2 İmam Hatip High School and 1 Vocational High School in Zonguldak central district participated in this study. The data of the study were collected with ` Professor-Student Rapport Scale`, `Self Efficacy For Learning (in Math Lesson)`, `Classroom Engagement Inventor` and `Academic Motivation Scale`. Standard deviation and mean, multiple variance analysis (MANOVA), Pearson product moment correlation coefficient and Regression methods were used in data analysis. Further more. As a result of study, it was concluded that secondary education students' perceived teacher-student rapport, self-efficacy beliefs, motivation and classroom engagement in the Math lesson differed significantly according to gender, class level, school type, mother' s and father' s educational status. Besides, self-efficacy beliefs showed the strongest correlation with classroom engagement. The results of regression analysis indicated that the Math self-efficacy belief was the most powerful predictor of classroom engagement. The Math self-efficacy predicted 47% of clasroom engagement. In addition of the Math self efficacy belief, both the teacher- student rapport and motivation toward math had a significant effect on classroom engagement in Math lesson. Three variables predicted 52% of classroom engagement.Keywords: Secondary School, Teacher Student Rapport, Motivation, Self-Efficacy, Engagement.