Enflasyon ve enflasyon belirsizliğinin büyüme üzerine etkisi: Türkiye örneği

Abstract

Ülkelerin mücadele etmek zorunda oldukları en temel ekonomik sorunlar arasında enflasyon ilk sıralarda yer almaktadır. Enflasyon başlı başına bir sorun iken, enflasyon belirsizliği bu sorunun etkilerini ortaya koymakta incelenmesi gereken başka bir meseledir. Fiyat istikrarının önemli bir göstergesi olan enflasyon belirsizliği, maliye ve para politikası değişkenlerinin yanı sıra ekonomik büyüme vasıtasıyla reel sektör üzerinde de etkili olmaktadır. Özellikle gelişmekte olan ülkelerin yaşadıkları önemli ekonomik sorunların başında enflasyon gelmektedir. Enflasyon ile sorun yaşayan ülkelerde enflasyon belirsizliği ile reel ve nominal ekonomik büyüklüklerin etkileşimlerini araştırmak ekonomi politikasının şekillenmesi açısından önem taşımaktadır.Türkiye ekonomisi 1970'li yıllardan itibaren iki haneli enflasyon rakamları ile karşı karşıya kalmıştır. 2001 yılında fiyat istikrarını para politikasının ana amacı haline getiren yasa değişikliğine gidilmiştir. Fakat buna rağmen Türkiye ekonomisi yüksek enflasyonla olan mücadelesinde başarıya ulaşamamıştır. Türkiye'nin enflasyonla olan mücadelesinin uzun sürmesinin nedenleri arasında enflasyon oranındaki artışla beraber ortaya çıkan enflasyon belirsizliği yer almaktadır.Bu amaçla çalışmada 2005:4-2019:1 dönemi için Türkiye'de enflasyon ile enflasyon belirsizliğinin büyüme üzerindeki etkisi araştırılarak konu ile ilgili literatüre katkı yapmak amaçlanmıştır. Çalışmada VARMA-MGARCH-BEKK tahminlerinden elde edilen serilerin analizi ile enflasyon ve enflasyon belirsizliğinin büyüme üzerindeki dinamik ilişkileri araştırılmıştır. Bu çalışmadan iki önemli bulgu ortaya çıkmıştır. Birincisi, enflasyon belirsizliğinin enflasyon üzerindeki etkisine bakıldığında Türkiye için Cukierman-Meltzer hipotezinin desteklendiği sonucuna ulaşılmıştır. İkincisi ise enflasyon belirsizliğinin büyüme üzerindeki olumlu etkisinin bulunduğu Black Hipotezi de yapılan çalışmada desteklenmektedir.

Inflation is one of the most important economic problems that countries have to struggle with. While inflation is a problem in itself, inflation uncertainty is another issue that needs to be examined in terms of its effects.Inflation uncertainty, which is an important indicator of price stability, affects financial and monetary policy variables as well as variables on the real market for economic growth. Especially inflation is one of the most important economic problems experienced by developing countries. In countries that have problems with inflation, it is important to investigate the interactions of inflation uncertainty and real and nominal economic magnitudes in terms of shaping economic policy.Turkey's economy has been faced with double-digit inflation figures since the 1970s. In 2001, the law, which makes price stability the main objective of monetary policy, was amenden. Notwithstanding, Turkey's economy has not reached success in the fight against high inflation. The reason for the continuation of a long struggle that Turkey's inflation is inflation increase and inflation uncertainty.For this purpose, between 2005:4-2019:1, the effect of inflation and inflation uncertainty on growth was investigated and it is aimed to contribute to the related literatüre. In his study, the dynamic relationships between inflation and inflation uncertainty on growth were analyzed by analyzing the series obtained from VARMA-MGARCH-BEKK forecasts. Two important findings appeared from this study. Firstly, it was concluded that the Cukierman-Meltzer hypothesis was supported by Turkey according to the effect of inflation uncertainty on inflation. The second is supported by the Black Hypothesis, where inflation uncertainty has a positive impact on growth.