Etmoid çatı konfigürasyonunda yaşa ve cinsiyete bağlı değişiklikler ile asimetrinin değerlendirilmesi

Abstract

Etmoid çatının anatomik yapısı toplumsal ve bireysel değişkenlik gösterebilir. Çalışmamızın amacı etmoid çatı ve çevresindeki anatomik yapıların yaş ve cinsiyete göre farklılıkları ile sağ-sol asimetrisinin değerlendirilmesidir. Çalışmamızda, Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı dijital arşivinde bulunan ve 2005-2012 yılları arasında baş ağrısı, burun tıkanıklığı, burun akıntısı, sinüzit vb. gibi ön tanılar ile KBB, Nöroloji ve Göz kliniklerince istenmiş olan 300 kişiye (147 kadın, 153 erkek) ait paranazal sinüs BT?si değerlendirildi. Çalışmada 6-slice MDBT tarayıcı kullanılmış olup ölçümler; daha önce tarif edilen lamina cribrosa?nın en derin görüldüğü ilk anterior koronal kesitte ve bilateral olarak yapıldı. Keros1 149 (%24,8); Keros2 308 (%51,3) ve Keros3 143 (%28,3) olguda saptandı. Keros tipleri ile cinsiyetler ve dekatlar arasında anlamlı fark bulunmadı. Sağ ve solda etmoid çatı ile nazal taban arasındaki mesafe ortalamalarında (kadınlarda 52,57±3,89 mm, erkeklerde ise 56,81±4,64 mm) cinsiyete göre anlamlı farklılık gözlendi. Sol medial foveal açı ortalamalarında da (kadınlarda 118,1±18,34º, erkeklerde 111,9±20,00º) cinsiyete göre anlamlı farklılık vardı. Sağ tarafta orta konkanın vertikal uzunluğu ortalamalarında da cinsiyete göre anlamlı farklılık gözlendi ve erkeklerde kadınlara göre daha uzun bulundu. Her iki tarafta maksimal orbital yükseklik ortalamalarında cinsiyete göre anlamlı farklılık gözlendi ve bu mesafe erkeklerde kadınlara göre daha fazla bulundu. Cinsiyet ayırt etmeksizin yapılan analizde ise; etmoid çatı ile nazal taban arasındaki mesafe (sağda 54,73±4,70 mm, solda ise 55,50±4,90 mm) ve orta konka uzunlukları (sağda 23,70±3,80 mm, solda ise 24,34±3,70 mm) sağ ve sol tarafta anlamlı olarak farklılık bulundu. Etmoid çatı ile nazal taban arasındaki mesafe, Keros tipleri ile anlamlı derecede artış gösterir. Medial foveal açı, Keros tipleri ile anlamlı derecede azalma gösterir. Medial foveal açının hem cinsiyetler hem de Keros tipleri ile karşılaştırıldığında anlamlı sonuçların bulunması çalışmamızın endoskopik sinüs cerrahisi öncesi uzmanların bunu göz önünde bulundurması açısından önemli olduğunu düşünmekteyiz.Anahtar Kelimeler: BT, etmoid çatı, lamina cribrosa, paranazal sinüs.

Anatomical structure of the ethmoid roof may vary on social and individual differences. The aim of this study was to evaluate left-right asymmetry by determination of ethmoid roof and surrounding structure's diversities depending on age and gender. Our study included paranasal sinus CT scan of 300 patients (147 female, 153 male) who were diagnosed with sinusitis, headache, nasal congestion and runny nose in Afyon Kocatepe University, Faculty of Medicine, ENT, Neurology and Opthalmology departments between 2005 and 2012. Study measurements performed bilaterally on the previously described anterior coronal section where cribriform plate is seen deepest by using a 6-slice MDCT scanner. Keros1; Keros2; and Keros3 was identified in 149 (%24,8), 308 (%51,3) and 143 (%28,3) patients, respectively. There was no significant difference in Keros types with gender and ages. The mean distance between right ethmoid roof and nasal base (female: 52,57±3,89 mm, male: 56,81±4,64 mm) was significantly different according to gender in both sides. There was also a significant difference in mean medial foveal angle of the left side according to gender (female: 118,1±18,34º, male: 111,9±20,00º). The mean right middle concha lenght (female: 23,23±3,84 mm, male: 24,16±3,87 mm) was significantly different according to gender. There was also significant increase in mean maximal orbital height of the both sides according to gender. Male patients have higher maximal orbital height when compared with women. In the analysis without gender differentiation; the distance between ethmoid roof and nasal base (right: 54,73±4,70 mm, left: 55,50±4,90 mm); and middle concha length (right: 23,70±3,80 mm, left: 24,34±3,70 mm) were significantly different on left and right sides. Medial foveal angle and the distance between ethmoid roof and nasal base depends on Keros types. The distance between ethmoid roof and nasal base, shows significant increase; and medial foveal angle shows significant decrease with Keros type. Our study suggests, significant results should be considered when comparing medial foveal angle with gender and Keros types before endoscopic sinus surgery.Keywords: CT, ethmoid roof, cribriform plate, paranasal sinus.