DOMİNANT VE NON-DOMİNANT TARAF İLE KAFA TABANINDA BULUNAN DELİKLER ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ÜÇ BOYUTLU REKONSTRÜKSİYON YÖNTEMİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ

Abstract

Günlük yaşamdaki aktiviteleri esnasında insanların tercih ettikleri ekstremiteleri sağ ya da sol tarafın baskın olarak kullanılmasıyla ifade edilmektedir. Baskın olarak tercih edilen ekstremitenin beynin hemisferlerindeki dominantlık ile zıt bir ilişkisi bulunmaktadır. El tercihi, taraf tercihinin saptanmasında çok yaygın kullanılan bir değerlendirmedir. El tercihi ellerin asimetrik kullanımını yansıtmakta ve bu sayede beyinde dominant hemisferin hangisi olacağının saptanmasında yardımcı olmaktadır. Yapmış olduğumuz çalışmamızda farklı el tercihi olan bireylerin dominant ve non dominant taraf ile kafa tabanındaki anatomik yapılar arasındaki ilişkiyi ortaya koymak amacıyla üç boyutlu rekonstrüksiyon yöntemi yardımıyla clivus ile basis cranii'de bulunan seçmiş olduğumuz foramen arası mesafe ve midsagittal düzlem ile clivus-foramen doğrusu arasındaki açıları değerlendirdik.Araştırmamızda, Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'ne çeşitli nedenlerle başvuran ve baş Bilgisayarlı Tomografi (BT) incelemesi yapılmış olan 6-82 yaş aralığında 81 (5 solak, 76 sağlak) hastanın BT görüntüleri incelendi. Dominant ekstremiteleri tespit edilen bireylerin cinsiyet farkı gözetmeksizin dominant ve non dominant hemisferleri belirlendi. Üç boyutlu rekonstrüksiyon yöntemiyle antropometrik ölçümler yapıldı. Elde edilen verilerin sonucunda grubunun yapısal farklılıkları karşılaştırıldı.Dominant taraf ile non dominant taraf; clivus-foramen spinosum arası mesafe, clivus-foramen jugulare arası mesafe, midsagittal düzlem ile clivus-foramen lacerum doğrusu arasındaki açı, midsagittal düzlem ile clivus-foramen ovale doğrusu arasındaki açı midsagittal düzlem ile clivus-foramen spinosum doğrusu arasındaki açı ve midsagittal düzlem ile clivus-foramen jugulare doğrusu arasındaki açı parametreleri arasındaki farkların istatistiksel olarak anlamlı olduğunu belirlendi (p<0,05). Ancak clivus-foramen rotundum arası mesafe, clivus foramen lacerum arası mesafe, clivus-foramen ovale arası mesafe ve midsagittal düzlem ile clivus-foramen rotundum doğrusu arasındaki açı parametreleri arasındaki farkların istatistiksel olarak anlamlı olmadığı belirlendi (p>0,05). Bu araştırmada, Tük toplumu örneğinde Üç Boyutlu Rekonstrüksiyon yöntemi yardımıyla clivus ile kafa tabanında bulunan deliklerin arasındaki ilişki incelenmiş olup elde ettiğimiz verilerin istatistiksel analizinin sonucunda kafa tabanı morfometrisinin; cinsiyet tayininde ve serebral lateralizasyonu belirlemede kullanılabileceği düşünülmektedir.

The extremities that people prefer in their daily activities are expressed by the dominant use of the right or left side. The dominantly preferred limb has a contrasting relationship with the dominance in the hemispheres of the brain. Hand preference is a widely used assessment in determining the preference of the party. The hand preference reflects the asymmetrical use of the hands and thus helps to determine which dominant hemisphere will be in the brain. In this study, we evaluated the angle between the clivus and foramen and the midsagittal plane and the clivus-foramen line with the help of three-dimensional reconstruction method in order to reveal the relationship between the dominant and non dominant sides and the anatomical structures in the skull base of individuals with different hand preference.In our study, CT images of 81 (5 left-handed, 76 right-handed) patients between the ages of 6-82 who applied to Zonguldak Bülent Ecevit University Medical Faculty Hospital for various reasons and had Computed Tomography scan (CT) were examined. The dominant and non dominant hemispheres of the individuals whose dominant extremities were detected were determined regardless of gender. Anthropometric measurements were made by three-dimensional reconstruction method. As a result of the data obtained, the structural differences of the group were compared.We found that the differences between the parameters which are dominant side and non dominant side; distance between clivus-foramen spinosum, distance between clivus-foramen jugulare, angle between midsagittal plane and clivus-foramen lacerum line, angle between midsagittal plane and clivus-foramen ovale line and angle between midsagittal plane and clivus-foramen spinosum line and angle between midsagittal plane and clivus -foramen jugulare line were statistically significant (p <0,05). However, we found that the differences between the distance between the clivus-foramen rotundum, the distance between the clivus foramen lacerum, the distance between the clivus-foramen ovale and the angle parameters between the midsagittal plane and the clivus-foramen rotundum line were not statistically significant (p> 0,05). In this research, the relationship between the clivus and the holes in the skull base with the help of the Three-Dimensional Reconstruction method in the case of the Turkish society has been examined and it is thought that as a result of the statistical analysis of the data that we obtained, skull base morphometry can be used in sex determination and in determining cerebral lateralization.