Diyaliz hastaları ve bakım verenlerinde stresle baş etme stratejileri, sosyal destek ve maneviyat algısının travma sonrası büyümeye etkisinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma diyaliz hastaları ve bakım verenlerinde stresle baş etme stratejileri, sosyal destek ve spiritüel iyi oluş düzeylerinin travma sonrası büyümeye etkisinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı olarak yapılan araştırmanın evren ve örneklemini Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi Nefroloji Bilim Dalı'nda tedavi gören 27 hemodiyaliz 17 periton diyalizi hastası (44) ve bu hastalara bakım verenler (44) oluşturmaktadır. Çalışmanın verileri diyaliz hastaları ve bakım verenleri için geliştirilen Kişisel Bilgi Formu, Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, Manevi İyi Oluş Ölçeği, Travma Sonrası Büyüme Ölçeği kullanılmıştır. Toplanan veriler Statistical Package for the Social Sciences 21.0 programında değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler; bağımsız örneklerde t testi; tek yönlü varyans analizi, Tukey testi, Pearson korelasyon ve doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır.Çalışmanın sonucunda cinsiyete göre hasta grubunda Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği; yaşa göre hasta grubunda Travma Sonrası Büyüme Ölçeği, Spiritüel İyi Oluş Ölçeği ve Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği; medeni duruma göre hasta grubunda Spiritüel İyi Oluş Ölçeği ve Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği, bakım verenler grubunda Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği; çocuk sahibi olma durumuna göre hasta grubunda Travma Sonrası Büyüme Ölçeği, Spiritüel İyi Oluş Ölçeği puanları arasında farkın anlamlı olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Anahtar Kelimeler: Diyaliz, Travma sonrası büyüme, Stresle baş etme, Sosyal destek, Maneviyat algısı

This study was conducted to determine the effects of coping strategies, social support and spiritual well-being levels on dialysis patients and caregivers on posttraumatic growth. The population and sampling of the descriptive study consisted of 27 hemodialysis 17 peritoneal dialysis patients (44) and caregivers (44) treated in Zonguldak Bülent Ecevit University Health Research and Application Center Nephrology Department. The data of the study were used in the Personal Information Form developed for dialysis patients and caregivers, Stress Coping Styles Scale, Multidimensional Scale of Perceived Social Support, Spiritual Well-Being Scale, Post Traumatic Growth Scale. The collected data were evaluated in Statistical Package for the Social Sciences 21.0 program. Descriptive statistics in data analysis; t test in independent samples; one way variance analysis, Tukey test, Pearson correlation and linear regression analysis were used.As a result of the study, in the patient group according to gender Stress Coping Styles Scale; In the patient group according to age; Post Traumatic Growth Scale, Spiritual Well-Being Scale and Stress Coping Styles Scale in the patient group according to marital status, Spiritual Well-Being Scale, Stress Coping Styles Scale in the caregiver group; According to the status of having children, the difference between the scores of Post Traumatic Growth Scale and Spiritual Well-Being Scale was significant in the patient group (p <0.05).Keywords: Dialysis, Posttraumatic growth, Coping with stress, Social support, Perception of spirituality