Uşak bölgesinde halk elinde bulunan sığırlarda infectious bovine rhinotracheitis (IBR) hastalığının görülme sıklığı, klinik, hematolojik ve biyokimyasal kan değerlerinin ölçülmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı bovine rhinotracheitis (IBR) ile doğal enfekte sığırlarda insidensle birlikte klinik, hematolojik ve kan biyokimyasal parametrelerin birlikte değerlendirilmesiydi. Toplam 21 adet çiftlikte, yaşları 1 ay ile 8 yaş arasında değişen aşılı veya aşısız toplam 296 sığır değerlendirildi. Virolojik tetkiklerden sonra hayvanlar şu şekilde 3 gruba ayrıldı: 296 hayvandan 38 adedi IBR aşılı ve Antikor (+) ilk grubu, aşısız fakat IBR antikor tespit edilen 25 hayvan 2. grubu, geriye kalan 232 hayvan ise IBR aşısız ve antikor (-) grubu oluşturdu. IBR ile ilgili olarak solunum sistemi, jinekolojik ve gastrointestinal sistem klinik muayeneleri tüm hayvanlarda yapıldı. Alyuvar (RBC), total lökosit sayısı (TL), lenfosit (LYM%), monosit (MON%), nötrofil (NOT%), eosinofil (EOZ), basofile (BAZ), nötrofil/granulosit oranı (N/Gr), mean corpuscular volüme (MCV), hematokrit (HCT), mean cell hemoglobin (MCH), mean corpuscular hemoglobin concentration (MCHC), hemoglobin (HB) değerleri Melet M-S-9-3 Cell Dynn-hematoloji analizörü kullanılarak ölçüldü. Biyokimyasal olarak tüm hayvanlarda kan serumu Aspartate amine transferase (AST), alanine aminotransferase (ALT), gamma-glutamyl trasnferase (GGT), total protein (TP), albumin (ALB), kolesterol (CHOL), üre (UREA), kreatinin (CREA), glukoz (GLU), high density lipoprptein (HDL) ve low density lipoprotein (LDL) ölçüldü. Hematolojik olarak aşısız ve antikor (+) grupta lenfopeni ile birlikte nötrofil ve monosit sayılarının diğer gruplara göre yüksek olduğu görüldü (P<0.05). Öte yandan, benzer bir şekilde AST, GGT enzim aktiviteleri ile TP ve CREA konsantrasyonlarının da aşısısz ve antikor (+) grupta yüksek, ALB konsantrasyonunun ise düşük olduğu saptandı (P<0.05).Sonuç olarak, IBR enfeksiyonunun hematolojik ve biyokimyasal parametrelerle birlikte değerlendirilmesinin hayvan sağlığı ile pratikte ilgilenen veterinerler için oldukça faydalı olacağı görüldü.

The aim of this study was to determinate incidence along with possible changes in clinical, heamtological and blood biochemical parameters in cattle naturally infected with infectious bovine rhinotracheitis (IBR). A total of 296 cattle obtained from 21 different farms, vaccinated and unvaccinated against BVDV, aged from 1 months to 8 age, were evaluated. After virological determinations, animals divided into three groups created as: while 38 animals of 296 vaccinated against IBR was composed to the first group and named Vaccinated and shown antibody (+), the second group was included 25 animals which no vaccinated against IBR, but shown antibody (+) and remaining 232 animals appointed as unvaccinated and shown no-antibody (-) against IBR. Clinical disorders regarding respiratory, gynecologic and gastrointestinal symptoms with regard to IBR infection were virologically and clinically tested at all the animals. Red blood cell (RBC), total leucocyte count (TL), lymphocyte percentage (LYM%), monocyte percentage (MON%), neutrophil percentage (NOT%), eosinophil percentage (EOZ), basophile percentage (BAZ), neutrophil/granulocyte rate (N/Gr), mean corpuscular volüme (MCV), hematokrit (HCT), mean cell hemoglobin (MCH), mean corpuscular hemoglobin concentration (MCHC), hemoglobin (HB) were determined on Melet M-S-9-3 Cell Dynn-hematology analyzer. Aspartate amine transferase (AST), alanine aminotransferase (ALT), gamma-glutamyl trasnferase (GGT), total protein (TP), albumine (ALB), cholesterol (CHOL), urea (UREA), creatinine (CREA), glucose (GLU), high density lipoprptein (HDL) and low density lipoprotein (LDL) were measured biochemiacally in blood serum in all the animals. Hematological findings included neutrophil and monocyte percentage were the highest (P<.05) along with lymphopenia in non vaccinated and antibody (+) group cattle. Otherwise, smilarly blood AST, GGT enzyme activities and TP, CREA concentrations were determined higher (P<0.05) in non vaccinated and antibody (+) group cattle while mean ALB concentration was lower (P<0.05). In conclusion, evaluation of IBR infection along with heamtological and biochemical measurements would be more useful for veterinarians with regard to animal health in practice in cattle.