Ramlıç kuzularda sütten kesim öncesi büyüme özelliklerine etki eden çevresel faktörler ve düzeltme katsayılarının hesaplanması

Abstract

Eskişehir ilinde beş farklı işletmede 2012-2014 yılları arasında yetiştirilen 1495 baş Ramlıç kuzuda yürütülen bu çalışmada, farklı çevre faktörlerinin, kuzuların sütten kesim öncesi değişik ağırlık özelliklerine etkilerinin belirlenerek, Ramlıç ırkına özgü çarpımsal ve toplamalı düzeltme katsayıları hesaplanıp, yetiştiricilerin kullanımına sunulması amaçlanmıştır. Varyans analizleri, işletme, doğum yılı, doğum ayı, cinsiyet, doğum tipi, doğum ağırlığı, büyütme şekli, ana yaşı ve sütten kesim yaşının büyüme üzerinde önemli (P<0,05) etkilerinin olduğunu göstermektedir. Analizlerde doksan günlük canlı ağırlığa, doğum ayının etkisi önemsiz (P<0,05) bulunmuştur. Ramlıç kuzularda doğum, doksan gün ve sütten kesimde canlı ağırlıklar için saptanan en küçük kareler ortalamaları sırasıyla 4,1853±0,0331; 22,444±0,233 ve 27,761±0,301 kg olmuştur. Kış aylarında doğan kuzuların, sütten kesim ve 90 günlük canlı ağırlığının daha yüksek olduğu ve ana yaşı ilerledikçe yavruların yeterince gelişemediği tespit edilmiştir. Farklı çevre faktörlerinin meydana getirdiği varyasyonun önemli (P<0,05) olması nedeni ile bu özelliklerde düzeltme faktörleri hesaplanmıştır. Sonuç olarak yapılacak bir seleksiyonda etkisi önemli görülen çevre faktörleri bakımından mutlaka düzeltme yapılması gerektiği ve bu amaçla bu çalışmada elde edilen düzeltme faktörlerinin kullanılabileceği kanaatine varılmıştır.

This research were conducted to determine the effects of different environmental factors on growth traits of Ramlic lambs and to estimate the adjustment coefficients for these traits. The material of study were consisted of 1495 Ramlic lambs maintained at five different farm operation in Eskisehir province between 2012 and 2014. Analysis of variance showed that the effects of farm, birth year and season, sex, birth type, rearing type, dam age and weaning age have significant (P<0,05) effects on growth. Only effects of birth month on live weight at 90-Days were not significant. Least squares means for birth weight, weight at 90-Days and weaning weight were 4,1853±0,0331; 22,444±0,233 and 27,761±0,301 kg respectively. Winter born lambs were superior than the others. Lambs born from older dams were less developed. Due to variation resulted from different factors were higher and significant, correction coefficients were estimated. As a result, it was concluded that significant environmental factors must be considered in a selection program and correction factors found in the study could be used in adjustment for these effects.