Matematikte temel kavramlara ait jestlerin geliştirilmesi

Abstract

`Matematikte Temel Kavramlara Ait Jestlerin Geliştirilmesi` başlıklı bu tez çalışmasında işitme engelli okullarında çalışan matematik öğretmenlerinin bazı matematik kavramları işaret diliyle tanımlarken kullandıkları jest ve mimikler incelenmiştir. Bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırma verileri katılımcılar ile yapılan görüşmeler ve video kaydı ile toplanmıştır. Elde edilen veriler Fransız dilbilimci Christian Cuxac'ın parametrelerine göre betimsel analiz yöntemi ile çözümlenmiştir. Yapılan jestlerin ardındaki fikri anlamdırmak için göstergebiliminden faydalanılmıştır. Araştırmada toplanan verilerin analizi sonucunda `açı, alan, artı, bölme, çap, çarpma, çember, çevre, çıkarma, dik, dikdörtgen, eksi, eşit, kare, karekök, kesir, oran, paralel, toplama, yarıçap` kavramlarını karşılık amblemler önerilmiştir. Öğretmenlerin yaptıkları `artı, bölme, çıkarma, eksi, kare, oran, toplama` amblemlerinin işaret dilindeki yöresel farklılıkları ortadan amacıyla, işitme engelli okullarına dağıtılan MEB Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün hazırlamış olduğu Türk işaret dili sözlüğünde yer alan gösterimleriyle aynı olduğu, diğer 13 kavrama karşılık yapılan jestlerin farklılık gösterdiği gözlenmiştir. Ayrıca görüşme sırasında öğretmenlerin birçok matematik teriminin bu sözlükte yer almadığını, bu sebeple ders anlatımı sırasında zorlandıklarını belirtmişlerdir. Öğretmenler, matematik terimlerini içeren bir sözlüğün dersin işlenişi sırasında çok faydalı olacağına vurgu yapmıştırlar.

In this study on `Developing the Gestures of Basic Concepts in Mathematics`, the gestures and mimics used by the mathematics teachers who work in the school of hearing impaired to define some mathematical concepts with the sign language were investigated. Qualitative research methods were used in the study. Research data were collected with interviews and video recordings with participants. The data were analyzed by using the descriptive analysis method in accordance with the parameters of the French linguist Christian Cuxac. To conceptualize and make sense of the idea behind the gestures, semiotics was benefited. As a result of the analysis of the data collected, emblems as the counterparts for the concepts of `angle, area, plus, division, diameter, multiplication, circle, perimeter, subtraction, perpendicular, rectangle, minus, equal, square, square root, fraction, ratio, parallel, addition, radius` were suggested. In order to eliminate the regional differences led by the teachers in the sign language of the `plus, division, subtraction, minus, square, ratio, and addition`, it is observed that the gestures shown on the Turkish Sign Language Dictionary prepared and distributed to the schools of hearing impaired by the General Directorate of the Ministry of National Education Special Education and Guidance Services are the same while the gestures which counterpart the other 13 concept show differences. In addition, during the interview, teachers stated that many of the mathematical terms are not included in this dictionary; thus, they have difficulty in lecturing. Teachers emphasized that a dictionary containing mathematical terms would be very useful during the course.