Doğru akım motorunun bulanık mantık-pı kontrolör ile hız kontrol performansının iyileştirilmesi

Abstract

Bu çalışmada fırçalı bir Doğru Akım (DC) motorunun hız kontrolü, PI ve Bulanık Mantık kontrol yöntemleri kullanılarak Matlab-Simulink ortamında gerçekleştirilmiştir. Tez akışı boyunca kontrol sistemleri anlatılmıştır. Bu anlatımlar neticesinde Bulanık Mantık kontrol sistemi ile DC motor hız kontrolünün nasıl bir etkileşim içerisinde olacakları incelendi. Tez başlangıcında DC motor çeşitleri, kullanım alanlarına da değinilerek modellemesi ve transfer fonksiyonları çıkartıldı. Bu modellemeler kullanılarak gerek PI gerekse Bulanık mantık kontrolörler için parametreler elde edildi. Sistem girişine uygulanan değişken referans hız değerlerine ve yük momentindeki bozucu değer değişimlerine karşı sistemin davranışı incelendi. Ayrıca PI, bulanık mantık ve bulanık mantık-PI kontrolörleri kullanılarak gerçekleştirilen DC motor hız kontrol benzetim çalışmalarının sonuçlar karşılaştırıldı. Elde edilen sonuçlar bulanık mantık-PI kontrolörün üst aşımı sıfırlamasına karşılık yükselme zamanını arttırdığını da ortaya koymuştur.

In this study, speed control of a brushed DC motor was realized on Matlab-Simulink using PI and Fuzzy Logic control methods. Control systems are explained throughout the thesis. As a result of these explanations, the interaction between Fuzzy Logic control system and DC motor speed control was examined. At the beginning of the thesis, DC motor types, application areas, modeling and transfer functions were explained. Using these models, necessary parameters were obtained for both PI and Fuzzy logic controllers. The behavior of the system against the variable reference speed values applied to the system input and the disturbance value changes in the load moment are examined. In addition, the results of DC motor speed control simulation studies using PI, fuzzy and fuzzy-PI controllers were compared. The results also showed that the fuzzy-PI controller increases the rise time versus the overshoot.