İlk laktasyondaki kırmızı-alaca ve siyah-alaca sığırlarda süt ve döl verimi ile süt kalite özellikleri üzerine bir araştırma

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Aydın ilinde özel bir işletmede yetiştirilen Kırmızı-Alaca (KA)ve Siyah-Alaca (SA) süt sığırlarında döl verimi, süt verimi ve süt kalite özelliklerinin belirlenmesidir. Bu amaçla ilk laktasyondaki 83 baş KA ve 14 baş SA ırkı sığır kullanılmıştır. Döl verimine ait ilkine buzağılama yaşı (İBY), gebelik süresi (GS), servis periyodu (SP) ve buzağılama aralığı (BA), süt verim özellikleri olarak günlük ortalama süt verimi (GOSV) ve 305 günlük süt verimi (305-gSV) ve işletmeye ayda bir yapılan ziyaretlerde alınan süt örneklerinden yağsız kuru madde oranı (YKMO) ve somatik hücre sayısı (SHS) belirlenmiştir. İBY üzerine doğum mevsimi etkisi önemli (P<0.01), ırk etkisi önemsiz (P>0.05), genel ortalaması ise 27.61±0.241 aydır. Irkların GS ortalaması arasındaki farklılık önemsiz (P>0.05) genel ortalaması 278.38±1.09 gündür. SP ve BA üzerine ırk ve buzağılama ayı etkileri önemsizdir (P>0.05). SP ve BA genel ortalaması sırasıyla 143.97±7.12 gün ve 421.44±7.66 gün hesaplanmıştır. GOSV üzerine ırk ve laktasyon ayı etkileri önemlidir (P<0.01). KA ve SA ırkı sığırların GOSV ortalaması sırasıyla 21.84±0.206 kg ve 24.27±0.489 kg, genel ortalaması 22.65±0.213 kg bulunmuştur. 305-gSV üzerine ırk ve İBY grup etkisi önemsizken (P>0.05), genel ortalaması 6981±137.00 kg olarak hesaplanmıştır. KA ve SA ırkı sığırların 305-gSV ortalaması sırasıyla 6785.12±163.539 kg ve 7344.56±335.948 kg'dır. Süt kalite özelliklerinden YKMO %9.79±0.036 olarak hesaplanmış, laktasyon ayı etkisi önemli (P<0.05), ırk ve ırk x laktasyon ayı interaksiyon etkisi önemsizidir (P>0.05). Log10SHS üzerine laktasyon ayı etkisi önemli (P<0.01), ırk ve ırk x laktasyon ayı interaksiyon etkisi ise önemsiz (P>0.05)genel ortalaması 4.589±0.0241 (38,815 hücre/ml) bulunmuştur. GOSV dışında KA ve SA ırkı sığırlar arasında üzerinde durulan özellikler bakımından önemli bir farklılık elde edilmemiştir.Anahtar Sözcükler: Süt sığırı, Çiğ süt, döl verimi, Somatik hücre sayısı

The aim of this study was to determine the reproductive characteristics, milk yield and milk quality of Red-Holstein (RH) and Holstein-Friesian (HF) cows raised at a private dairy cattle farm in Aydın province. For this purpose, 83 heads RH and 14 heads HF cows in the first lactation were used. For fertilitytraits, first calving age (FCA), gestation length (GL), days open (DO) and calving interval (CI), for milk yield traits daily milk yield (DMY) and 305-day milk yield (305-gMY), and non-fat dry matter content (NFDM) and somatic cell count (SCC) were determined from milk samples taken during monthly visits to the farm. The effect of birth season on FCA was significant (P <0.01), breed effect was insignificant (P> 0.05), and the overall mean was found to be 27.61±0.241 months. The difference between the GL mean of the breeds was insignificant (P> 0.05) and the overall mean was 278.38±1.09 days. The effects of breed and calving month on DO and CI were not significant (P> 0.05). The means of DO and CI were 143.97 ± 7.12 days and 421.44 ± 7.66 days, respectively. Breed and lactation month effects on DMY were found to be significant (P <0.01). The mean DMY of RH and HF was 21.84 ± 0.206 kg and 24.27 ± 0.489 kg, respectively. The breed and FCA group effects on 305-gMY were insignificant (P> 0.05), while the overall average was 6981±137.00 kg. The mean 305-gMY of RH and HF were 6785.12±163.539 kg and 7344.56±335.948 kg, respectively. NFDM average as a milk quality characteristic was calculated as 9.79±0.036%, lactation month effect was significant (P <0.05), breed and breed x lactation month interaction effect were not significant (P> 0.05). The effect of lactation month on Log10SCC was significant (P <0.01), whereas the interaction effect on breed and breed x lactation month interaction was insignificant (P> 0.05) and the overall mean was 4.589±0.0241 (38.815 cells/ml). Apart from the DMY, no significant difference was observed between the RH and HF breeds in terms of the characteristics emphasized.Key words: Dairy cattle, Raw milk, Fertility traits, Somatic cell count