Zonguldak il sınırları içinde çocukluk çağı astım, egzama ve alerjik rinit prevalansının ve risk faktörlerinin saptanması ve yıllar içinde değişiminin değerlendirilmesi

Abstract

Giriş: Astım, alerjik rinit (AR) ve atopik dermatit (AD) gibi alerjik hastalıklar çocukluk döneminde en sık görülen kronik hastalıklardır. Yüksek sağlık harcamalarına, okulda devamsızlığa ve işgücü kaybına neden olur. Alerjik hastalıkların etiyolojisi tam olarak bilinmemektedir. Bu hastalıkların genetik zeminin üzerine çevresel faktörlerin etkisi sonucunda oluştuğu kabul edilmektedir. Gelişmiş Batı ülkelerinde yapılan son çalışmalar alerjik hastalıkların prevalansının artarak bir platoya ulaştığını düşündürmektedir. Gelişmekte olan ülkelerde ise son yıllarda belirgin bir artış gözlenmiştir. Bu artışta alerjene daha fazla maruziyet ve çevresel faktörler, tanı yöntemlerindeki ilerlemeler, hasta ve doktorların farkındalık düzeyinin artmasının rolü olduğu düşünülmektedir. Biz `International Study of Asthma and Allergies in Chilhood` (ISAAC) anketi kullanarak Zonguldak'ta alerjik hastalıkların prevalansını ve risk faktörlerini saptamayı ve 2002 yılında yapılan astım prevalans çalışması ile karşılaştırmayı hedefledik.Gereçler ve yöntem: Çalışma 2018 yılı içerisinde Zonguldak il merkezi ve ilçelerinde 6-14 yaş arası çocuk grubunu kapsayacak şekilde yapıldı. İl merkezi ve ilçelerdeki nüfuslar oranlanarak çalışmaya dahil edilecek öğrenci nüfusu belirlendi ve okullar kura ile belirlendi. Çalışmada Türkçeye çevrilen ISAAC anket formu kullanıldı. Anketleri 12 yaş altında olanlar ebeveynleriyle, 12 yaş üzerinde olanlar kendileri doldurdu. İstatistik aşamasında veriler SPSS (Statistical package for the social science) 14.0 programı kullanılarak bilgisayara kaydedildi. Niteliksel değişkenlere ait tanımlayıcı istatistikler frekans ve yüzde, sürekli değişkenler ise ortalama, standart sapma, medyan, minimum ve maksimum değerleriyle verildi. Sonuçların karşılaştırılmasında parametrik olmayan testlerden `Khi-kare` testi, ortalamaların karşılaştırılmasında `Student-T testi`,`Man-Whitney-U testi` uygulandı. Çapraz İstatistiksel değerlendirmelerde Mann Whitney-U, Kruskall-Wallis testi, korelasyon analizi kullanıldı. Çalışmadaki tüm istatistiksel karşılaştırmalarda p değeri 0.05'in altındaki değerler istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.Bulgular: Toplamda 3000 anket dağıtıldı, anket formu eksiksiz olan 2000 öğrenci çalışmaya dahil edildi. Çalışmamızda çocukların 1104 (%55,2)'si kız, 896 (%44,8)'i erkekti. Yaş ortalaması 9,97±2,18 (6-14 yaş arası, median yaş 10) yıl olarak saptandı. Herhangi bir zamanda hırıltı prevalansı %16,8 (n=335), son 12 ay içinde hırıltı prevalansı %7,9 (n=158), doktor tanılı astım prevalansı ise %10 (n=199) olarak saptandı. Herhangi bir zamanda AR semptomu olduğunu belirtenlerin prevalansı %47,4 (n=947), son 12 ayda AR semptomu olduğunu belirtenlerin prevalansı %40,4 (n=807) ve doktor tanılı AR prevalansı %11 (n=220) olarak saptandı. Herhangi bir zamanda kronik kaşıntılı lezyon prevalansı %6,2 (n=124), son 12 ay içinde kronik kaşıntılı lezyon prevalansı %4,7 (n=93) ve doktor tanılı AD prevalansı %5,8 (n=115) olarak saptandı. Doktor tanılı astımlı kişilerin %4,0'ında aynı zamanda hem AD hem de AR tanısı tespit edildi. Doktor tanılı astım olanların %27,6'sında aynı zamanda doktor tanılı AR saptandı. Astım hastalığı ve AR için ailesel alerji öyküsünün olması, alt solunum yolu enfeksiyonu (ASYE) nedeniyle hastanede yatış öyküsünün olması en önemli risk faktörleri olarak saptandı. AD için ailesel alerji öyküsünün olması en önemli risk faktörü olarak belirlendi.Sonuç ve tartışma: Çalışmamızda alerjik hastalıkların prevalansı sırasıyla; doktor tanılı astım %10, doktor tanılı AR %11 ve doktor tanılı AD prevalansı %5,8 olarak saptandı. 15 yıl önce Zonguldak'ta benzer şekilde yapılan çalışmayla karşılaştırıldığında doktor tanılı astım oranı %4,9'dan %10'a yükselmişti. Herhangi bir zamanda olan hırıltı oranı %15,5'den %16,8'e çıktığı ve son 12 ayda hırıltı oranının ise %11,2'den %7,9'a gerilediği saptandı. Herhangi bir zamanda AR semptom sıklığı %37,7'den %47,4'e yükseldiği ve herhangi bir zamanda kronik kaşıntılı lezyon prevalansının %13,2'den %6,2'ye gerilediği görüldü. Son yıllarda başta gelişmiş ülkelerde olmak üzere dünyada özellikle de çocuklarda astım ve alerjik hastalık prevalansı artmıştır. Alerjik hastalıklar bölgemizde de giderek artmaktadır. Çalışmamızda bu eğilimi desteleyen veriler elde edildi. Fakat bu artışın nedenleri ve aynı şehrin bölgeleri arasındaki yaygınlık farkı doğru tespit edilemedi. Bu çalışmamızın zayıf noktası olarak değerlendirildi. Bu artışın gerekçesi olarak genetik faktörlerin yanında, çevresel kirlilik (ev içi ve ev dışı hava kirliliği), tanı yöntemlerindeki gelişmeler, yiyeceklere katılan koruyucu, renklendirici maddelerin varlığı, genetiğiyle oynanmış ve topluma yabancı proteinlerden zengin ithal gıda tüketiminde artış sayılabilir. Çalışmamızda zayıf noktaları olmasına karşın önemli veriler elde edilmiştir. Bu veriler gelecekte yapılacak çalışmalara basamak olabilir ve yeni araştırmalara ön bilgi sağlayabilir niteliktedir.

Introduction: Asthma, allergic rhinitis and atopic dermatitis are the most common chronic, allergic diseases in childhood. This condition causes high health expenses, missing days for school and work. The etiology of allergic diseases has not been identified yet completely. It is accepted that they are comprise of the affect of environmental factors on the genetical bases. The prevelance of allergic diseases in the developed western countries had been reached to a plato. But incidence has been increasing in developing countries for years. These factors causing the increase are increased exposure to the allergens and enviromental factors, possible modern diagnostic procedures and awareness of doctors and families about allergic diseases. With this study we aim to obtain allergic diseases prevalance and risk factors in Zonguldak by using ''International Study of Asthma and Allergies in Childhood'' (ISAAC) survey and to compare the results with the 2002 research of prevelance of asthma in Zonguldak.Materials and Methods: This study was implemented in the Zonguldak city center and districts, between the 6-14 age of children, in the year of 2018. Including student's population determined via estimating the city centre and the surrounding's population. And schools determined by loting. Translated ISAAC questionnaire was used. This questionnaire filled by the families whose children were under 12 age and by the children themselves who were bigger than 12 years. SPSS 14.0 have been used statistical analyses. Definer Qualitative variances were showed with frequency and percent, constant variances are showed with medium, standart deviation, median, minimum and maximum values. Chi-Square test was used for non-parametric tests. For measuring averages; Student-T test and non-parametrical Man-Whitney-U test were used. For the transverse assesments Mann Whitney-U, Kruskall-Wallis test, and corelation analysis were used. Under 0.05 values were accepted as significant in whole statistical analogy.Findings: 2000 students have completed this survey. 1104 (55,2%) of them were girls and 896 (44,8%) were boys. Their avarage age was 9,97±2,18 (between 6-14 age, median age: 10) year. The prevelence of whezing in any time was 16,8% (n=335) and 7,9% (n=158) in the last 12 months. Doctor diagnosed asthma prevelance was 10% (n=199). The prevelance of AR symptoms in any time was 47,4% (n=947), the prevelance patients who have AR symptoms in the last 12 months was 40,4% (n=807). Doctor diagnosed AR prevelance was determined as 11% (n=220). The prevelance of AD symptom in any time was 6,2% (n=124), the prevelance patients who have AD symptoms in the last 12 months was 4,7% (n=93). And the doctor diagnosed AD prevelance was 5,8% (n=115). 4% of asthma patients also have both AD and AR diagnoses. And 27,6 % of doctor diagnosed asthma patients have also AR. Risk factors for the hospitalization was family history of asthma and AR. It is also pointed out that family allergic history was the most significant risk factor.Result and discussion: This study had put forth as doctor diagnosed asthma was 10%, AR 11% and AD was 5,8%. We have seen that the prevalence of doctor diagnosed asthma increased 10% from 4,9%, in 15 years. The percentage of wheezing in any time increased from 15,5% to 16,8%. And the rate of wheezing in the last 12 months decreased from 11,2% to 7,9%. AR symptoms which has been observed in any time period increased from 37,7% to 47,4%, And the chronic pruritic lesion prevelance reduced from 13,2% to 6,2%. During the recents years the prevelance of asthma and allergic diseases are especially increased in childhood. Allergic diseases are also gradually increasing in our region. This study supported this result. But the reasons of this increase and the difference in prevalence between the regions of the same city couldn't have been identified exactly, this is the weak point of our study. But we can assume the causes of this rise are probably environmental pollution (inside home and outside air pollution), food preservatives and colour ingredients, GMO (Genetically Modified Organism) foods.