Hemşirelerin genel sağlıklı yaşam tarzı ve beslenmeye yönelik görüşleri ve ortoreksiya nervoza görülme durumu

Abstract

Sağlıklı beslenme ve sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıklarına sahip olan donanımlı sağlık profesyonelleri ordusu gerek bireyin kendi sağlığı, gerekse hizmet ettikleri toplum sağlığı açısından çok önemlidir. Bu tez çalışması, Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'nde çalışmakta olan tüm hemşirelerin sağlıklı yaşam tarzı ve beslenmeye yönelik görüşleri ile beslenme bozuklukları arasında sayılan bir grubu oluşturan Ortoreksiya Nervoza (ON) sıklığı ve bunun anksiyete ile ilişkisini saptamaya yönelik yapılmıştır. Çalışma literatür taranarak oluşturulan anket yöntemi kullanılarak yapılandırılmıştır. Anketin ilk kısmı demografik verilerin yer aldığı 21 soruluk genel bilgiler bölümü, ikinci kısımda 11 soruluk beslenme soruları, üçüncü kısımda Ortoreksiya Nervoza'nın belirlenmesine yönelik Orto-11 ölçeği ve son kısımda Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ) olmak üzere 4 bölümden oluşmaktadır. Araştırmada hastanede çalışan tüm hemşirelere ulaşılması hedeflenmiş (500 hemşire) çalışma, ulaşılan 368 hemşire (%73,6) ile yürütülmüştür. Çalışma grubunu oluşturan 368 hemşirenin yaş ortalaması 34±7,9 yıl olup; %89,4'ü (n:329) kadın, %10,6'sı (n:39) erkektir. Hemşirelerin beslenmelerine yönelik olarak; %36,4'ünün sık sık öğün atladığı, %57,3'ünün düzenli kahvaltı yaptığı, kendi beslenme değerlendirmelerine göre beslenmesini 'iyi' olarak niteleyenlerin oranının %37,9 olduğu görülmektedir. Hemşirelerin %83,7'si diyetlerindeki kaloriyi bilmemekte, %16,6'sı ek ürün kullanmaktadır. Orto-11 Ölçeği, total puan ortalaması 25±3,4 olup katılımcıların %29,6'sı ON açısından risklidir. Kadınların %87,2'si, erkeklerin %12,8'i ON açısından riskli olup anlamlı bir sonuç saptanmamıştır (p: 0,364). Vücut Kitle İndeksi (VKİ) açısından genel değerlendirmede anlamlıya yakın bir değer bulunmuş (p: 0,059) olup, VKİ gruplara ayrıldığında normal kilolu ve fazla kilolu bireylerle, ON arasında anlamlı bir farklılık saptanmıştır (p: 0,006). ON ile diğer veriler arasında herhangi bir istatistiksel anlamlılık bulunmamıştır. Beck Anksiyete Ölçeği kullanılarak belirlenen anksiyete ile ON arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır (p: 0,875).Sonuç olarak sağlık ordusunun önemli bir neferi olan hemşirelerde beslenme açısından yetersizliklerin olduğu görülmektedir. Anksiyeteye sahip olmanın, Ortereksiya nervosa üzerinde belirgin bir etkisi saptanmamıştır. Ortoreksiyanın farkedilmesi zor bir tablo olması ve giderek artması nedeniyle hastalara bu açıdan yaklaşımda daha dikkatli olunmalıdır.

The army of well-equipped health professionals who have healthy eating and healthy lifestyle habits is very important both for the individual's own health and the public health they serve. The aim of this study was to determine the opinions of all nurses working in Bursa Uludağ University Medical Faculty Hospital about healthy lifestyle and nutrition,the prevalence of orthorexia neurosis, which is a group between nutrition disorders and its relationship with anxiety. The study was structured questionnarie by using the survey method which was prepared by scanning the literature. The first part of the questionnaire consists of 21 questions about general information including demographic data, 11 questions about nutritional status in the second part, Ortho-11 scale for the determination of Orthorexia nervosa (ON) in the third part and Beck Anxiety Scale (BAI) in the last part. In the study, it was aimed to reach all nurses working in the hospital (500 nurses), the study was conducted with 368 nurses (73,6%) reached. The mean age of the 368 nurses in the study group was 34±7,9 years; 89,4% (n: 329) were female and 10,6% (n: 39) were male. In terms of nutrition of nurses, it is seen that 36,9% of the nurses frequently skip meals, 57,3% have regular breakfast, and 37,9% of them consider their nutrition to be good according to their nutritional evaluations. It is also noteworthy that 83,7% do not know the calories in their diets. The mean score of the Ortho-11 Scale was 25±3,4 and 29,6% of the participants were at risk for ON. 87,2% of women and 12,8% of men were at risk for ON and no significant result was found (p: 0,364). In terms of Body Mass Index (BMI), a significant value was found in the general evaluation (p: 0,059). When BMI was divided into groups, there was a significant difference between normal and overweight individuals and ON (p: 0,006). There was no significant difference between the participants' anxiety and ON using Beck Anxiety Inventory (p: 0,875). As a result, it is seen that nurses, who are important soldiers of the health army, have insufficiencies in terms of nutrition. There was no significant effect of anxiety on Orthorexia nervosa. Because orthorexia is difficult to recognize and gradually increases, patients should be more careful in this respect.