Milli takım düzeyinde yarışan atletlerin yaşam kalitesi ve performans düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi

Abstract

Elit düzeyde atletizm branşı ile uğraşan sporcular uzun yıllar boyunca yüksek şiddette antrenmana maruz kalmaktadır. Bununla birlikte, eğitim, aile, çevre ve maddi sorunlar da sporcuların başarılarını tehlikeye düşürmektedir. Sporcuların sahip oldukları yaşam biçimlerinin antrenman ve devamında yarış esnasında gösterecekleri performansları etkileyeceği düşünülmektedir. Bu sebeple, çalışmanın amacı milli takım düzeyinde yarışan atletizm branşı sporcularının yaşam kaliteleri (YK) ve performans düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Çalışmaya Türkiye Atletizm Federasyonu'na bağlı kulüplerde spor yapan ve uluslararası düzeyde yarışmalara katılan 100 erkek ve 49 kadın atlet katılmıştır. Veri toplama aracı olarak yaşam kalite ölçeği (YKÖ) ve Uluslararası Amatör Atletizm Federasyonu (IAAF) tarafından yayınlanan puan tabloları kullanılmıştır. IAAF puanı ve her bir alt boyut için atma, atlama, koşu grupları; Kruskal Wallis testi ile karşılaştırılmış, değişkenlerin tanımlayıcı istatistikleri medyan (25.-75. persantil) olarak belirtilmiştir. IAAF puanları ve yaşam kalitesi arasında ilişkinin incelenmesi için Spearman Korelasyon Analizi kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak kabul edilmiştir. IAAF puanının atlama ve koşu branşları arasında istatistiksel olarak farklı olduğu (p=0,005) görülmektedir. Atlama sporcularının IAAF puanları koşu branşındaki sporculara göre anlamlı olarak daha yüksektir. Atlama branşı sporcularının sosyal alanları; ruhsal (p<0,01), çevresel (p<0,01) ve bedensel (p=0,07) alanlarla istatistiksel olarak anlamlı pozitif bir ilişkiye sahiptir (p<0,01). Koşu branşı sporcularının sosyal alanları ruhsal (p<0,01), çevresel (p<0,01) ve bedensel (p=0,02) alanlarla istatistiksel olarak anlamlı pozitif ilişki göstermektedir (p<0,01). Ruhsal alan; çevresel (p<0,01) ve bedensel (p<0,01) alanla istatistiksel olarak anlamlı pozitif ilişki göstermektedir. Çalışmanın sonuçlarına göre, elit seviyede yarışan atletizm branşı sporcularının YK algıları ve alt boyut puanları benzerlik göstermekle birlikte, performans düzeylerinin branşlarda farklılaştığı görülmektedir. Atletlerin benzer YK algısına rağmen farklı performans düzeylerine sahip olmaları sebebi ile performansı etkileyen diğer faktörler (motorik özellikler, psikolojik dayanıklılık vb) ile ilgili araştırmaların yapılmasının yararlı olacağı düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: Atletizm, Yaşam Kalitesi, IAAF Puanı

Athletes at elite level are axposed to high intensity tarining for many years. However, the success of sportsmen also related to their education, family, environment and financial problems. The life style that athletes has rather than trainings is thought to affect their training and competition performances. For this reason, the aim of the current study was to evaluate the life quality and performance levels of elite athletes. 100 male and 49 female athletes competing at international level. Life Quality Assesment and IAAF scoring tables were used as data collection tools. The demographic data for the 149 elite athletes included in the study are given as the arithmetic mean ± standard deviation and percentile. IAAF scores and pitcher, jumping, running groups for each sub-dimension were analyzed with Kruskal Wallis test and the descriptive statistics of the variables were reported as median (25th-75th percentile). Non-parametric Spearman Correlation Analysis was used to examine whether there was a relationship between IAAF scores and quality of life. Statistical significance level was set at p<0.05. When the groups are compared in terms of IAAF scores and sub-dimensions of life quality; The IAAF score appears to be statistically different between jumping and running (p = 0.005). There was a statistically significant difference in IAAF scores between running and jumping (p = 0.004). The IAAF scores of jumping athletes were significantly higher than those of running athletes. It is seen that social areas of jumping branch athletes have a statistically significant positive correlation with the psychological (p <0.01), environmental (p <0.01) and physical (p = 0.07) fields (p <0.01). Social areas of running athletes have a statistically significant positive relationship with the psychological (p <0.01), (p <0.01) and physical (p = 0.02) fields (p <0.01). However, the spiritual (p <0,01) and body (p <0.01) fields were statistically significant. According to the results of the study, it is seen that the athletic branch athletes competing in the elite level have a similarity to the life quality perception and subscale scores, but their performance level is different in throwing, jumping and running branches. This affects the order in which the athletes get at the competitions. Athletes are expected to have different performance levels in spite of similar life quality perceptions, and it is thought that it would be useful to conduct research on other factors that affect performance (motor characteristics, psychological endurance, etc.).Key Words: Athletics, Life Quality, IAAF Scores