Postpartum klinik ve subklinik endometritisli sütçü ineklerde tanı anındaki ve tedavi sonrasındaki inflamatuar sitokin düzeylerinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, erken postpartum (pp) dönemde sağlıklı, klinik endometritisli (KE) ve subklinik endometritisli (SKE) sütçü inekler arasındaki serum inflamatuar sitokin [Tümör nekrozis faktör-alfa (TNF-α), İnterlökin-1beta (IL-1β), İnterlökin-6 (IL-6), İnterlökin-8 (IL-8) ve İnterlökin-10 (IL-10)] düzeylerini karşılaştırmaktı. Ayrıca bu sitokinlerin endometritis sağaltımına ve zamana bağlı değişimlerinin gözlemlenmesi amaçlandı. Çalışmaya toplam 127 Holstein-Friesian inek dahil edildi ve arka arkaya üç muayene [pp 21-27 (I. muayene), 28-34 (II. muayene) ve 35-41. (III. muayene) günler] gerçekleştirildi. Bu muayeneler sırasında ineklerin genel sistemik kontrolleri, vücut sıcaklığı ve vücut kondisyon skoru (VKS) ölçümleri yapılarak, kan örnekleri alındı. Birinci ve III. muayenelerde jinekolojik kontroller (inspeksiyon, vajinal, transrektal, ultrasonografik ve endometriyal sitolojik muayeneler) yapıldı. İnekler I. muayenede vajinal akıntı skorları (VAS) ve endometriyal polimorfnükleer hücre (PMN) oranlarına göre endometritis negatif, KE ve SKE olarak sınıflandırıldı. Tanıdan hemen sonra KE ve SKE saptanan ineklere intrauterin sefapirin uygulandı. Tedaviden 14 gün sonra (III. muayene) ineklerin VAS ve endometriyal PMN oranları tekrar değerlendirildi, KE ve SKE'li inekler iyileşen ve iyileşmeyenler olarak ikiye ayrıldı. Bu aşamayı takiben sözü edilen 127 inekten rastgele olacak şekilde sitokinlerin diagnostik potansiyelini değerlendirmek için üç ana grup [Sağlıklı Kontrol Grubu (GI) (n=22), Klinik Endometritis Grubu (GII) (n=22), Subklinik Endometritis Grubu (GIII) (n=20)] ve tedaviyle ilgili farklılıkların değerlendirilmesi için beş alt grup [Sağlıklı Alt Kontrol Grubu (GIx) (n=13), İyileşen Klinik Endometritis Grubu (GIIp) (n=11), İyileşmeyen Klinik Endometritis Grubu (GIIn) (n=11), İyileşen Subklinik Endometritis Grubu (GIIIp) (n=11), İyileşmeyen Subklinik Endometritis Grubu (GIIIn) (n=9)] oluşturuldu. Tüm serum sitokin ölçümleri ELISA yöntemiyle gerçekleştirildi. Çalışmada, pp 21-27. günlerde KE ve SKE prevalansı sırasıyla %26,15 ve %23,85 bulundu. Endometritis tedavisini takiben iki hafta sonra, klinik ve sitolojik iyileşme oranları KE için %60,60 ve SKE için %70,97 olarak bulundu. İneklerin ortalama yaş, 7 günlük süt verimi, parite, pp gün, vücut sıcaklığı ve VKS değerleri ile ovaryumlardaki fonksiyonel yapıların dağılımları hem gruplar, hem de alt gruplar içerisinde benzerdi. Ayrıca alt grupların siklik aktivite oranları arasında da bir farklılık bulunmadı. Çalışmanın yapıldığı süre boyunca tüm alt gruplarda VKS ortalamalarının önemli ölçüde azaldığı, vücut sıcaklıklarının ise değişim göstermediği tespit edildi. Ultrasonografide pp 21-27. günlerde serviks uteri çaplarının KE ve SKE'li ineklerde, sağlıklı ineklerden önemli ölçüde yüksek olduğu belirlendi. Tümör nekrozis faktör-alfa, IL-1β ve IL-8 düzeyleri GII'de GI'den önemli ölçüde yüksek bulundu. İnterlökin-6 ve IL-10 düzeyleri ise tüm gruplarda benzerdi. Yine tanı anında GI ve GIII arasındaki hiçbir sitokin düzeyinde farklılık görülmedi. Alt gruplarda yapılan tekrarlı ölçümlerde endometritis tedavi yanıtları ve sitokin düzeyleri arasında tam bir ilişki gözlenmedi. Ayrıca tüm sitokin düzeylerinin tedavi yanıtı ve uterusun sağlık durumundan etkilenmeksizin erken pp dönemde doğrusal bir seyir izlediği görüldü. Sonuç olarak erken pp dönemdeki ineklerde ölçülen yüksek serum IL-1β, TNF-α ve IL-8 düzeyleri persiste bir klinik uterus enfeksiyonunu yansıtabilir. Subklinik endometritislerde ise sistemik sitokin düzeylerini etkileyecek şiddette yangısal değişimlerin ortaya çıkmadığı söylenebilir. Bu çalışmada elde edilen sonuçların, başta ineklerde endometritis tedavisi olmak üzere gelecek araştırmalara temel oluşturabileceği düşünülmektedir.

The aim of the present study was to compare serum inflammatory cytokine [Tumor necrosis factor-alpha (TNF-α), Interleukin-1beta (IL-1β), Interleukin-6 (IL-6), Interleukin-8 (IL-8) and Interleukin-10 (IL-10)] concentrations between healthy dairy cows and cows with clinical endometritis (CE) and subclinical endometritis (SCE) during early postpartum (pp) period. It was also aimed to observe the alterations of these cytokines in relation to endometritis treatment and time. A total of 127 Holstein-Friesian cows were included in the study and three consecutive examinations [21-27 (1st examination), 28-34 (2nd examination) and 35-41. (3rd examination) days pp] were performed. General systemic controls, body temperature and body condition score (BCS) measurements of the cows were performed and blood samples were collected during these examinations. Gynecological controls (Inspection, vaginal, transrectal, ultrasonographic and endometrial cytologic examinations) were performed during the 1st and 3rd examinations. Cows were classified as endometritis negative, CE and SCE according to their vaginal discharge scores (VDS) and the proportions of endometrial polymorphnuclear cells (PMN) at the 1st examination. Immediately following the diagnosis, intrauterine cephapirin was administered to cows with CE and SCE. Fourteen days after the treatment (3rd examination), VDS and the endometrial PMN proportions of all the cows were re-evaluated and the cows with CE and SCE were divided into two categories as cured and uncured. Following this stage, three main groups [Healthy Control Group (GI) (n=22), Clinical Endometritis Group (GII) (n=22), Subclinical Endometritis Group (GIII) (n=20)] for the evaluation of diagnostic potential of cytokines, and five sub-groups [Healthy Sub-Control Group (GIx) (n=13), Cured Clinical Endometritis Group (GIIp) (n=11), Uncured Clinical Endometritis Group (GIIn) (n=11), Cured Subclinical Endometritis Group (GIIIp) (n=11), Uncured Subclinical Endometritis Group (GIIIn) (n=9)] for the evaluation of treatment related changes were established randomly from the aforementioned 127 cows. All serum cytokine measurements were performed by ELISA. In this study, the prevalence of CE and SCE on the 21-27 days pp was found 26.15% and 23.85%, respectively. Two weeks following the endometritis treatment, clinical and cytological cure rates were found to be 60.60% for CE and 70.97% for SCE. The mean values of the age, 7-day milk yield, parity, pp day, body temperature and BCS as well as the distributions of functional structures in the ovaries of the cows were similar both within groups and sub-groups. Also, there were no differences in the cyclic activity rates among sub-groups. During the time when this study was conducted, it was observed that the mean BCS significantly decreased, and the body temperatures displayed no changes in the sub-groups. Ultrasonography revealed that the cervical diameters were significantly higher in cows with CE and SCE than those in healthy cows in 21-27 days pp. It was found that TNF-α, IL-1β and IL-8 concentrations were significantly higher in GII than those in GI. On the other hand, IL-6 and IL-10 concentrations were similar in all groups. Similarly, during the diagnosis, no differences were observed in all cytokine levels between GI and GIII. In the repeated measurements concerning sub-groups, no precise relationships were observed between cytokine concentrations and endometritis treatment responses. It was also seen that, all cytokine concentrations were linear course during the early pp period regardless of response to treatment and the health condition of uterus. As a result, high serum IL-1β, TNF-α and IL-8 concentrations measured in early pp cows may reflect a persistent clinical uterus infection. However, it can be stated that no inflammatory changes have emerged to the extent that could affect the systemic cytokine concentrations in SCE cows. It is thought that, the results obtained from the present study may serve as a baseline for further studies especially in treatment of endometritis in the cows.