Farklı çerezlik ayçiçeği test melezlerinin Bursa ve Eskişehir koşullarında bazı verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Farklı çerezlik ayçiçeği test melezlerinin bazı verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi hedeflenen bu çalışma, 2017 yılında Bursa ve Eskişehir koşullarında yürütülmüştür. Denemeler, Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Araştırmada lokasyon ortalamaları arasındaki farklılıklar ele alınan bütün verim ve kalite özellikleri bakımından % 1 olasılık düzeyinde önemli bulunmuştur. Genotipler arasındaki farklılıklar ise çiçeklenme gün sayısı, fizyolojik olum gün sayısı, bitki boyu, tane eni, tane boyu, tane verimi, bin tane ağırlığı, ham yağ oranı, ham protein oranı ve hektolitre ağırlığı özellikleri bakımından % 1; kabuk oranı özelliği bakımından ise % 5 olasılık düzeyinde önemlidir. Lokasyon x genotip interaksiyonu ise fizyolojik olum gün sayısı, tane verimi ve ham protein oranı bakımından % 1, bin tane ağırlığı, ham yağ oranı ve hektolitre ağırlığı bakımından ise % 5 olasılık düzeyinde önemli bulunmuştur. Sonuç olarak, araştırmada ele alınan verim ve kalite özellikleri bakımından incelenen çerezlik ayçiçeği genotipleri Bursa lokasyonunda, Eskişehir lokasyonuna göre daha üstün performans göstermiştir. Çerezlik ayçiçeğinde gerek çiftçiler gerekse de tüketiciler açısından en önemli özellikler arasında yer alan tane verimi, bin tane ağırlığı ve hektolitre ağırlığı özellikleri dikkate alındığında incelenen genotipler içerisinden T-1, T-3, T-4 ve T-5 test melezleri ile Çetin Bey çeşidinin Bursa lokasyonunda; T-1 ve T-3 test melezleri ile Çetin Bey ve Palancı 1 çeşitlerinin ise Eskişehir lokasyonunda daha iyi performans sergilediği söylenebilir.

This research which was planned to determine some yield and quality characteristics of different confectionary sunflower test hybrids, was carried out in 2017 in Bursa and Eskisehir conditions. Trials were established with 3 replications according to randomized complete blocks design. The differences between location averages were found to be significant at 1% probability in terms of all yield and quality characteristics. The differences between genotypes are significant at 1% probability level in terms of number of days of flowering, number of days of physiological maturity, plant height, seed width, seed length, seed yield, thousand seed weight, crude oil content, crude protein content and hectoliter weight characteristics. In addition, shell ratio is significant at 5 % probability level. Location x genotype interaction was found to be significant at 1 % probability level in terms of number of days of physiological maturity, seed yield and crude protein content and thousand seed weight, crude oil ratio and hectoliter weight are significant at 5 % probability level. As a result, the genotypes examined in terms of yield and quality components discussed in the study showed superior performance in Bursa location compared to Eskisehir location. Considering the seed yield, thousand seed weight and hectoliter weight characteristics, which are among the most important features for both farmers and consumers in the snack sunflower, it can be said that T-1, T-3, T-4 and T-5 test hybrids and Çetin Bey cultivars performed better in Bursa location; T-1 and T-3 test hybrids and Çetin Bey and Palancı 1 varieties performed better in Eskişehir location.