Konaklama işletmelerinde kriz yönetimi uygulamaları: İstanbul Fatih ilçesi örneği

Abstract

Devletler, kurumlar ve işletmeler yaşam döngülerinin çeşitli aşamalarında birtakım krizlerle karşı karşıya kalabilirler. Bu krizler kimi zaman krizi yaşayan yapının kendisinden kaynaklanan nedenlerden, kimi zaman ise tamamen kendilerinin dışında gelişen süreçlerden doğabilir. Kriz durumları normal dönemlerde uygulanan yaklaşımların yetersiz kaldığı dönemlerdir. Bu nedenle kriz durumlarında, krizi en az zararla atlatmak için, işletmelerin yeni birtakım uygulamaları hayata geçirmesi beklenmektedir. Bu uygulamaların oluşturduğu yönetim, kriz yönetimi olarak adlandırılır. Kriz yönetimi 3 temel aşamadan meydana gelmektedir. Bu aşamalar kriz öncesi yönetimi, kriz anı yönetimi ve kriz sonrası yönetimi olarak ifade edilebilir. Her bir aşamada birbirinden farklı bazı yöntemler uygulanmalıdır. Etkin bir kriz yönetimi için bu sürecin iyi bir şekilde yürütülmesi gerekir. 2015 yılının Haziran ayı itibariyle Türkiye'de gerçekleştirilen çok sayıda terörist eylemin yanı sıra yaşanan bazı güvenlik problemleri ve politik sorunlar Türkiye turizmini krize sürüklemiştir. Bu kriz diğer turistik bölgeleri olduğu gibi İstanbul'un önemli turistik merkezlerinden biri olan Fatih'i de etkilemiştir. Bu araştırmada Fatih ilçesinde faaliyet gösteren konaklama işletmelerinin söz konusu kriz döneminde gösterdikleri kriz yönetimi uygulamaları ele alınmıştır. Bu kapsamda maksimum çeşitlilik örneklemi ve kartopu örneklemi yöntemi ile seçilmiş 3 yıldızlı, 4 yıldızlı, 5 yıldızlı ve özel belgeli tesislerden oluşan 22 konaklama işletmesinin üst düzey yöneticisi ile görüşülmüştür. Araştırmanın verileri yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi ile toplanılmıştır ve betimsel analiz yöntemi ile analiz edilip yorumlanmıştır. Yapılan çalışma sonucu krizin bölgedeki konaklama işletmelerine oldukça önemli zararlar verdiği görülmüştür. İşletmelerin kriz yönetimi anlayışlarının büyük oranda birbirine benzediği ve genel olarak kriz öncesi yönetimi anlayışının başarısız olduğu tespit edilmiştir. İşletmelerin kriz anında giderlerini azaltmak için personel çıkarmak, ücretsiz izinler vermek, borç yapılandırmak, hizmet kalitesini düşürmek gibi yöntemler uyguladığı, gelirlerini arttırmak için ise yeni aracı kuruluşlarla anlaşmalar yaptıkları, internet üzerinden reklam verdikleri, aracı kuruluşlara ödenen komisyonları arttırarak daha fazla rezervasyon almaya çalıştıkları görülmüştür. Krizi diğerlerine göre daha hafif atlatan iki işletmenin ise kriz öncesi dönemde daha başarılı bir yönetim gerçekleştirdiği anlaşılmıştır. Bu nedenle konaklama işletmeleri için kriz öncesi yönetimini ihmal etmemeleri tavsiye edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Kriz, Kriz Yönetimi, Terör, Güvenlik Sorunları, Fatih.

States, institutions and businesses may face some crises at various stages in their life cycle. These crises may sometimes result from the factors arising from the structure of the enterprises itself, or from the processes that develop completely outside of them. Crisis is the period when the methods applied in normal periods are insufficient. For this reason, in case of crisis, the enterprises are expected to implement some new practices in order to overcome the crisis with the least damage. The management of these practices is called crisis management.Crisis management consists of three basic stages. These stages can be expressed as pre-crisis management, crisis management and post-crisis management. At each stage, different methods should be applied. For an effective crisis management, this process needs to be done well.As of June 2015, a large number of terrorist acts that took place in Turkey as well as experiencing some security problems and political problems have led to the tourism crisis in Turkey. This crisis has affected a lot of tourist area as well as Fatih, which is one of the major tourist attractions of Istanbul, In this research, the crisis management practices of the accommodation companies operating in Fatih district during the crisis period were discussed. In this context, senior managers of 22 accommodation establishments, consisting of 3-star, 4-star, 5-star and private certificated facilities, selected with maximum diversity sampling and snowball sampling method was interviewed. The data of the study were collected by semi-structured interview method and analyzed and interpreted by descriptive analysis method. As a result of the study, it was observed that the crisis caused considerable damage to the accommodation enterprises in the region. It has been determined that the crisis management approaches of the enterprises are very similar and the understanding of the pre-crisis management is unsuccessful. It was observed that in the event of a crisis, businesses implemented methods such as destaffing, granting unpaid time offs, debt restructuring and lowering the service quality to reduce their expenses. And to increase their income, they make deals with new intermediary firms, place ads online and try to get more reservations by increasing the commissions given to the intermediary firms. It was understood that the enterprises that managed to overcome the crisis with less damage than others had a more successful management in the pre-crisis period. Parallel to this, it is recommended that enterprises give more importance to pre-crisis management.KEYWORDS: Crisis, Crisis Management, Terror, Security Problems, Fatih.