Türkiye`de dış borçlanmanın ve bürokratik kalitenin ekonomik büyüme ve enflasyon üzerindeki etkileri: Ekonometrik bir analiz

Abstract

1950 yıllarında başlayan ve hâlâ Türkiye için büyük sorun teşkil eden dış borçlanma, birçok problemi de beraberinde getirmektedir. Bu durumu meydana getiren pek çok sebep vardır. Çalışmada bu sebeplere açıkça değinilmiştir. Dış borç, bir ülke için önemli makroekonomik değişkenlerdendir ve iç tasarruf yetersizliğinden ortaya çıkmaktadır. Gelişmekte olan ülkeler için en önemli makroekonomik problemlerden bir diğeri ise enflasyondur. Yüksek enflasyon, özellikle gelişmekte olan bir ülke için büyük bir sorundur. Dış borçların başarılı bir şekilde yönetimi ekonomik büyümeyi artırır. Bunun yanında doğru ve etkili bürokrasi ile yönetilen bir ülkede, daha kaliteli bir büyüme söz konusu olmaktadır. Ayrıca, bürokrasinin kalitesi enflasyondaki ivmenin yönünü belirlemektedir.Bu çalışmada; 1989Q4-2018Q3 dönemi için dış borçların ve bürokratik kalitenin, ekonomik büyüme ve enflasyon üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Çalışmada iki ekonometrik model tahmin edilmiştir ve analiz için Eviews 9.0 paket programı kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan veriler, Dünya Gelişmişlik Göstergeleri (WDI-World Development Indicators), Uluslararası Ülke Risk Rehberi (ICRG-The International Country Risk Guide) ve Uluslararası Para Fonu (IMF-International Monetary Fund) internet sitelerinin veri tabanlarından alınmıştır. Bu çalışmada, zaman serisi analizi yapılmıştır. Serilerin durağanlığı ADF, PP ve KPSS birim kök testleri ile incelenmiştir. Seriler arasındaki eşbütünleşme ilişkisinin varlığı ARDL sınır testi ile araştırılmış, uzun ve kısa dönem analizleri yapılmıştır ve son olarak değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisi VAR modeli kullanılarak Toda-Yamamoto nedensellik testi ile incelenmiştir.

Ongoing since the 1950s as one of Turkey's most considerable obstacles, external debt has only brought on further problems. There are multiple grounds for which has affected this situation, as is defined in this case study. External debt remains an individual nation's main macroeconomic variable and arises from the country's lack of internal savings, with further macroeconomic problems including high inflation that is particularly troubling in developing countries. While successful management of external debt can result in the favourable increase of economic growth, a country managed with correct and effective bureaucracy can result in a better quality of growth. Furthermore, the quality of bureaucracy offers an indication of the course of inflation. In this study, the effects of external debt and bureaucratic quality on economic growth and inflation in Turkey were investigated for the period of 1989Q4-2018Q3. Focussing on the estimation of two econometric models, information from the databases of World Development Indicators (WDI), International Monetary Fund (IMF) and International Country Risk Guide (ICRG) were analyzed using the Eviews 9.0 program, where a time series analysis was conducted. The stationarity of the series has been investigated by ADF, PP and KPSS unit root tests. The cointegration relationships among series was also examined using the ARDL bound test, while a long and short term analysis was completed. Lastly, the causality relationships among series was investigated using the Toda-Yamamoto method by means of the VAR model.