Sentetik vollastonit üretimi ve sır yapımında kullanılabilirliğinin araştırılması

Abstract

Ill ÖZET SENTETİK VOLLASTONÎT ÜRETİMİ VE SIR YAPIMINDA KULLANILABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI Süleyman AKPINAR Seramik Ana Bilim Dalı Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Haziran 2002 Danışman: Yrd. Doç. Dr. Ali KARTAL Bu çalışmada, sentetik olarak üretilen vollastonit ticari bir doğal vollastonit ile birlikte baz sır olarak belirlenen bir sır bileşimine değişen oranlarda ilave edilmesi ile hazırlanan sır kompozisyonlarının laboratuar koşullarında işletme karolarına aplike edilmesi ve pişirilmesi neticesinde elde edilen nihai ürünler üzerinde standartlar dahilinde yapılan testler ile vollastonit katkılarının sırın teknik özellikleri üzerindeki etkileri karşılaştırılmak suretiyle sentetik vollastonitin sır bünyesinde kullanılabilirliği araştırılmıştır. Deneysel çalışmalar üç aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamada, vollastonit sentezi ve karakterizasyonu gerçekleştirilmiştir. İkinci aşamada, baz sır kompozisyonu oluşturma ve bu sır kompozisyonunun erime sıcaklığının belirlenmesi çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Üçüncü aşamada, baz sır kompozisyonuna değişen oranlarda (% 0, 5, 10, 15, 20) ayrı ayrı sentetik ve ticari doğal vollastonit katkıları yapılarak baz sırın erime sıcaklığında yapılan pişirim işlemi neticesinde elde edilen sırlı numuneler Harkort, aşınma dayanımı, kimyasallara dayanım, erime davranışlarının tespiti ve optik mikroskop testleri ile teknik özellikleri tespit edilmiştir. Sonuç olarak, sentetik ve doğal vollastonitin aynı CS fazlarım içerdiği, benzer erime davranışlarına sahip olduğu, sentetik vollastonitin doğal vollastonite göre daha yüksek ısısal genleşme katsayısına sahip olduğu tespit edilmiştir. Diğer taraftan, vollastonit katkılarının, sırın erime sıcaklığını, aşınma ve ısısal şok dayanımı nı düşürdüğü, kimyasallara ve lekelenmeye karşı dayanımı arttırdığı belirlenmiştir.

IV ABSTRACT THE INVESTIGATION ON PRODUCING SYNTHETIC WOLLASTONITE AND ITS USAGE POTENTIAL IN GLAZE MAKING Süleyman AKPINAR Department of Ceramics Afyon Kocatepe University, Institute of Natural Sciences June 2002 Advisor: Asst. Prof. Dr. Ali KARTAL In this investigation, synthetic and natural wollastonite were added to a base glaze formulation at various proportions. The prepared glazes were applied to the factory's tiles and fired in the laboratory conditions. The technical properties of the final samples were characterised by standard tests. Experimental studies were conducted at three steps: In the first step, synthesising and characterising of wollastonite were performed. In the second step, making base glaze and determining of critical sintering temperature were done. In the third step, the final samples were tested in terms of the wearing and thermal shock resistance and staining resistance. At the end of this investigation, it was found that both type of wollastonite were consisted of the same CaO.Si02 (CS) phase, their melting behaviour were alike, the thermal expansion of synthetic wollastonite was higher than that of natural wollastonite. On the other hand, it was observed that the additional wollastonite reduced melting temperature of the base glaze, resistance of wearing and thermal shock but it increased resistance of chemical durability and staining.