Kalsine bileşimin yer karosu sırları üzerine etkisinin araştırılması

Abstract

ÖZET KALSİNE BİLEŞİMİN YER KAROSU SIRLARI ÜZERİNE ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI Nesrin GÖKBULUT Seramik Anabilim Dalı Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Temmuz 2003 Danışman : Yrd.Doç.Dr. Ali KARTAL Geleneksel seramik mamuller için vazgeçilmez olan sırlar üretimleri açısından önemli bir maliyete sahiptirler. Sır üretiminde kullanılan fritlerin eide edilmesi bu maliyette önemli bir paya sahiptir. Fritlerin üretiminde yüksek oranda bor içerikli ürünler kullanılmaktadır. Bu çalışmada bor kaynağı olarak kalemanit kaolenle birlikte kalsine edilerek frit yerine kullanılmıştır. Deneysel çalışmalar üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde %40 oranında kalemanit ile % 60 oranında kaolenden oluşan bileşimin 800 °C'de kalsinasyonu yapılmıştır. İkinci bölümde kalsine bileşimin sır reçetesinde kademeli olarak azaltılan frit yerine kullanılması çalışmaları yapılmıştır. Hazırlanan sır bileşenleri yoğunlukları ayarlanıp elek bakiye kontrolleri yapıldıktan sonra işletme engoplu karolara uygulanmış ve işletme fırınında 1 185 ° C 'de 45 dakika pişirilmiştir. Üçüncü bölümde katkı malzemesinin sırın, teknik özellikleri üzerindeki etkisini araştırmak amacıyla aşınmaya dayanım, sertlik kimyasallara dayanım, lekelenme, dilatometre, hartkort ve otoklov testleri yapılmıştır.VI A grubundaki sırların alumina oranlarının yüksek olması nedeni ile olgunlaşamamış olan bu sırların aşınma dayanımlarının yüksek olduğu fakat çok sert ve pürüzlü yüzeye sahip oldukları için lekelenmeye dayanımlarının düşük olduğu ve kimyasallara dayanımlarının zayıf olduğu tespit edilmiştir. B grubundaki sırlarda önce aşınma dayanımının düşük olduğu fakat artan katkı oranlarıyla birlikte aşınma dayanımlarının yükseldiği görülmüştür. Lekelenmeye dayanımları ve kimyasallara karşı dayanımları da yüksek olan bu sırların ısı şokuna dayanıklı oldukları ve çatlama dirençlerinin yüksek olduğu tespit edilmiştir.

VI 1 ABSTRACT AN INVESTIGATION ON THE EFFECTS OF CALCINED COMPOUND ON TILE GLAZES Nesrin GÖKBULUT Department of ceramics Afyon Kocatepe University, Insitute of Natural Siences July 2003 Advisor: Asst. Prof. Dr. Ali KARTAL The glazes which are indispensable for classic ceramic products have a very high production cost. Production of frits have high percentage of this cost. To produce frits high percentage of boron contaning materials are used. In this study colemanite as boron resource was calcined together with kaolin and used instead of frit. Experimental studies are formed in three main parts. In the first part the calcined of % 40 of colemanite and % 60 of kaolin including compound was carried out at 800 °C. In the second part; the calcined compound were added to glaze recipe instead of frit which was reduced step by step. Sieve residue controls and the densities of the glaze compounds were regulated and then applied to manifactory engobed tiles and sintered at manifactory kiln at 1 185 °C for 45 minutes. In the third part ; abrassion resistance, hardness, resistance to chemicals, bloting, dilatometer, harcort and otoclav tests were carried out on the glazed samples.vııı The glaze of A group, have a high abrassion resistance because of high alumina content but their bloting and chemical resistance are low because of hard and rough surface. It was seen that the abrassion resistance of B group glazes are low in early stages but by the increase of the additive amount their abrassion resistance increased. Also they have high resistance to chemicals, bloting, cracking and temperature changes.