Bor`un ökaryot hücrelerdeki sitotoksik etkisinin standart test yöntemi ile belirlenmesi

Abstract

BOR'UN ÖKARYOT HÜCRELERDEKİ SİTOTOKSİK ETKİSİNİN STANDART TEST YÖNTEMİ İLE BELİRLENMESİ (Yüksek Lisans Tezi) RECEP LİMAN AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ Ağustos 2004 ÖZET Bu çalışmada, borik asit içerisindeki bor mineralinin Allium cepa kök ucu hüerelerindeki mitoz bölünme ve kromozomlar üzerine olan etkileri incelenmiştir. Büyüme engelleme testi kullanılarak LD50 değeri 200 ppm olarak belirlendikten sonra uygulama dozları olarak borik asit içerisindeki bor mineralinin 400, 300, 200, 100 ve 50 ppm'lik dozları, negatif kontrol grubu olarak da saf su kullanılmıştır. Allium cepd'nm hücre döngüsü 24 saat olduğu için uygulama süresi 12, 24 ve 48 saat olarak belirlenmiştir. Mitotik indeks ve mitotik faz frekansları her bir doz ve süre için ayrı ayrı hesaplanmıştır. Mitotik indeksteki değişiklikler artış ve azalış şeklinde olup 50 ve 200 ppm'in 12 saat, 100 ppm'in 24 saat ve 50 ppm' in 48 saatlik uygulamaları hariç diğer tüm doz ve uygulamalardaki mitotik indeks kontrol grubuna göre azalmış olup bu azalmalar istatistiksel açıdan önemli bulunmuştur. En fazla görülen anormallikler c-mitoz, prometafaz ve bozulmuş anafaz-telofazdır. Ayrıca yapışıklık, kalgm kromozom, anafaz köprüsü ve poliploidi'ye de rastlanılmıştır. İnterfaz safhasında ise çekirdek bozukluğu, mikronükleus ve binüklear hücre bozuklukları tespit edilmiştir. Anahtar kelimeler : Borik asit, Allium cepa, mitotik indeks, mitotik anormallikler

DETERMINATION OF CYTOTOXIC EFFECT OF BORON ON EUCARYOTIC CELLS BY USE STANDART TEST SYSTEM (MSc Thesis) RECEP LİMAN AFYON KOCATEPE UNIVERSITY GRADUATE SCHOOL OF NATURAL AND APPLIED SCIENCES August 2004 SUMMARY In this study, the mitotic division and chromosomal effects of boron mineral in the boric acid on Allium cepa root meristematic cells were investigated. By using the growth inhibition test LD50 value (200 ppm) was determined firstly, and then 400, 300, 200, 100, and 50 ppm doses of boron mineral in the boric acid were introduced to onion tubers. Distilled water was used as negative control. Since Allium cepa cell cycle is 24 hours, application process was carried out 12, 24 and 48 hours. Mitotic index and mitotic phase frequences were calculated separately for each dose introduced. The differences in the mitotic index were observed as increase and decrease. All the doses applied showed the decreased indexes but 50 and 200 ppm for 12 hours, 100 ppm for 12 hours and 50 ppm for 48 hours.. The differences were found to be statistically meaningful. The most observed abnormalities were c-metaphase, prometaphase and disturbed anaphase- telophases. In addition to these, anaphase bridge, poliploidy and remained chromosome particules were also observed. In the interphase disturbed nuclei, micronucleus and binucleated cells were determined. Keywords : Boric acid, Allium cepa, mitotic index, mitotic abnormalities 11