2014 sonrası Türkiye-Rusya ilişkileri: Kompartmanlaştırma stratejisi etrafında ittifak arayışları

Abstract

Yeni dünya düzeninde uluslararası ilişkilerin aktörleri olarak devletlerin birbirleriyle bağlarının artması, onları daha fazla işbirliği yapma eğilimine yöneltmektedir. Devletler arasında uyuşmazlık yaşandığı zamanlarda, taraflardan birinin yaptırım uygulaması, artık karşı tarafa olduğu kadar yaptırım uygulayan tarafa da zarar verebilmektedir. Bu nedenle devletler kriz zamanlarında dahi ilişkileri sürdürebilmenin yollarını araştırmaktadırlar. Uzun bir geçmişe sahip Türkiye ve Rusya devletlerinin, tarihsel süreçte farklı koalisyonlarda bulunarak sık sık karşı karşıya gelmeleri sebebiyle, ilişkileri inişli çıkışlı bir halde ilerlemiştir. Bu iki devletin uyuşmazlık ve çatışma alanlarında dahi ilişkilerini koparmayışları, araştırılması gereken bir kapsam ortaya çıkarmaktadır. Kompartmanlaştırma stratejisi, iki devletin aralarındaki rekabet konularını yok saymadan, belli noktalarda diyaloğa devam etmelerini sağlayan ve böylece ilişkilerin tamamen kopmasını önlemeyi amaçlayan bir stratejidir. Buradan hareketle çalışmada, kompartmanlaştırma stratejisiyle Türkiye ve Rusya'nın ortak çıkar alanlarında ilişkilerini nasıl ilerletebildiği sorusundan yola çıkılmıştır. Çalışmada iki devlet arasındaki krizler ve eş zamanlı ilerleyen işbirlikleri tespit edilerek, farklı tarihlerde yapılan kompartmanlaştırmaların kıyasıyla Türkiye-Rusya ilişkileri literatürüne farklı bir bakış açısı kazandırılmıştır. Literatürde çoğunlukla 2014 yılı sonrasında iki devlet arasında bu stratejinin kullanılmadığına yönelik yorumlamalara mukabil çalışmada söz konusu stratejinin bu tarihten sonra da kullanıldığı ve gelecekte de kullanılabilecek bir yöntem olarak, tek bir döneme ya da teori içerisine sığdırılmaması gereken bir araç olduğu fikri savunulmuştur. Bu minvalde kompartmanlaştırma stratejisinin taraflar arasındaki ilişkilere sürdürülebilirlik sağladığı, ayrıca iki devletin birbirlerinin her dış politika hamlesini onaylaması anlamına da gelmeyerek, aktörler arasındaki farklı konumlanışlarını kabul ederek hareket etmelerini sağladığı tespiti yapılmıştır.ANAHTAR SÖZCÜKLER: Kompartmanlaştırma Stratejisi, Türkiye, Rusya, Karşılıklı Bağımlılık.

As the actors of international relations in the newworld order, the increasing ties of the states lead them to tend to more cooperate. In cases of conflict between states, the enforcement of one of the sides can now harm the opposing side as well as the enforcing side. Therefore, governments are seeking ways to maintain relations even in times of crisis. Turkey and Russia states have a long history, performing different coalitions in the historical process, because of frequent confrontation, relations have progressed to bumpy. The fact that these two states did not break their relations even in the areas of conflict which reveals a scope to be investigated. The compartmentation is a strategy that allows the two states to continue the dialogue at certain points without ignoring the competition issues between them, thereby aiming to prevent the complete break of relations. Here is the question how can starting to improve their relationship with the movement compartmentation strategy in Turkey and Russia in areas of common interest. İdentified by crises and simultaneously advancing cooperation between the two states in the study, making comparisons with a compartmentation on different dates, Turkey-Russia relations literature are gained different perspective. In the literature interpretations that this strategy was not used after 2014, but this thesis advocate that it is a tool that should not be fit into a single period or theory and as it used in the past that can be used in the future. In this regard, it is determined that the compartmentation strategy provides sustainability to the relations between the sides, and that the two states act by accepting their different positions between the actors also it is not meaning to approve all the each other's foreign policy.KEYWORDS: Compartmentation Strategy, Turkey, Russia, Mutual Dependence