Tane boyutunun HKMK kafesli metallerin temel mekanik özelliklerine etkisi

Abstract

TANE BOYUTUNUN HMK KAFESLİ METALLERİN TEMEL MEKANİK ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ ÖZET Bu çalışmada tane boyutunun temel mekanik özellikler üzerine etkisi HMK kafesli AISI 1030, AISI 8620 ve AISI 1016 çelikleri üzerinde araştırılmıştır. Çelikler için Fe-Fe3C faz diyagramında östenitleme bölgesi olarak adlandırılan A3 sıcaklığı üzerinde üç ayrı tam tavlama sıcaklığı seçilmiştir. Seçilen sıcaklıklarda çeliklere tam tavlama işlemi uygulanmıştır. Tam tavlama sıcaklıkları ve bekletme süreleri arttıkça, deneye tabi tutulan çeliklerin ortalama tane boyutları da artmıştır. Artan tane boyutu ile birlikte çeliklerin mukavemet değerlerinde (akma gerilimi, çekme gerilimi v.s.) azalma gözlemlenmiştir. Tane boyutundaki artış ile birlikte çeliklerin kırılma tokluğu değerleri de artmıştır. Tam tavlama ısıl işlemlerine tabi tutulmuş çeliklerin daha sonra tek eksenli çekme deneyleri yapılmıştır. Tek eksenli çekme deneyi sonucu elde edilen veriler MATLAB 6.5 programı vasıtası ile işleme tabi tutularak genel sonuçlar elde edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Tane Boyutu, Tam Tavlama, Mekanik Özellikler iv

THE EFFECT OF GRAIN SIZE ON THE MECHANICAL PROPERTIES OF BCC METALS ABSTRACT In this study, the effect of grain size on the mechanical properties of bcc steels has been investigated using AISI 1030, AISI 8620 and AISI 1016. Three different Ml annealing temperatures were chosen above A3 temperature which is also known as austenization region in Fe-Fe3C phase diagram. Heat treatments were carried out at chosen temperatures. Increasing full annealing temperature and holding time also leads to the increased grain sizes. With increasing grain size, mechanical properties such as yield strength, tensile strength etc of steels studied were seen to decrease. Fracture toughness values of steels increases with icreasing grain sizes. Full annealing treated steels were followed by single axis tensile tests. Single axis tensile test results were processed using MATLAB 6.5 software to obtain a generalised results. Keywords: Grain size, Full Annealing, Mechanical Properties