Öğretmenlerin evlilik uyumları ve tükenmişlik düzeylerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi

Abstract

Araştırma öğretmenlerin evlilik uyumları ve tükenmişlik düzeylerinin farklı değişkenler (çalıştığı okul kademesi, yaş, cinsiyet, mesleki kıdem, evlilik biçimi, evlilik yaşı, evlilik yılı, geldiği aile yapısı, kaçıncı evliliği olduğu, çocuk sayısı) açısından incelenmesi amaçlayan betimsel bir çalışmadır. Örneklem grubunu, 2018-2019 eğitim öğretim yılında Çanakkale ilinde görev yapan ve toplam 213 gönüllü öğretmen oluşturmaktadır.Araştırmada veri toplama aracı olarak, geçerliliği ve güvenirliği kanıtlanmış Maslach Tükenmişlik Envanteri (MTE) ile Evlilik Uyumu Ölçeği (EUÖ) kullanılmıştır. Ayrıca öğretmenlerin demografik özelliklerini tespit etmek amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırma anaokulu, ilkokul, ortaokul ve lise olmak üzere dört farklı kademede görev yapan öğretmenlere uygulanmıştır. Toplamda 213 öğretmene ulaşılmıştır. Buna göre anaokulu kademesinde görev yapan 51, ilkokul kademesinde görev yapan 57, ortaokul kademesinde görev yapan 53, lise kademesinde görev yapan 52 öğretmenin doldurduğu anket bulunmaktadır. Yapılan analiz sonucunda öğretmenlerin evlilik uyum düzeyleri ile çalıştığı okul kademesi, evlilik sayısı, mesleği severek seçme durumları arasında anlamlı farklılık saptanmıştır. Öğretmenlerin tükenmişlik durumları tükenmişlik envanterinin alt ölçekleri olan duygusal tükenme, duyarsızlaşma, kişisel başarısızlık düzeylerine göre ele alınmıştır. Analiz sonuçlarında öğretmenlerin duygusal tükenme düzeylerinin yaşa göre anlamlı bir farklılık gösterdiği bulunmuştur. Öğretmenlerin çalıştığı okul kademesine göre duygusal tükenme, duyarsızlaşma, kişisel başarısızlık düzeylerinde anlamlı bir farklılıklar saptanmıştır. Öğretmenlerin duyarsızlaşma düzeylerinin evlilik biçimlerine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Öğretmenlerin öğrenim durumu değişkenine göre kişisel başarısızlık düzeylerinde anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Öğretmenlerin mesleği severek seçme durumu ile duygusal tükenme ve duyarsızlaşma düzeylerinde anlamlı bir farklılıklar saptanmıştır. Öğretmenlerin evlilik uyumları ile duygusal tükenme, duyarsızlaşma, kişisel başarısızlık düzeyleri arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Evlilik uyumu arttığında duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarısızlık düzeylerinin azaldığı anlaşılmaktadır.Anahtar sözcükler: Evlilik uyumu, evlilik, tükenmişlik, öğretmen.

The research is a descriptive study aiming to examine the marital adjustment and burnout levels of teachers in terms of different variables (school level, age, gender, professional seniority, type of marriage, age of marriage, year of marriage, family structure, number of marriages, number of children) The sample group consists of 213 volunteer teachers working in Çanakkale in the 2018-2019 academic year.The validity and reliability of the Maslach Burnout Inventory (VTE) and Marital Adjustment Scale (ESS) were used as data collection instruments. In addition, a personal information form prepared by the researcher was used to determine the demographic characteristics of the teachers. The research was applied to teachers working in four different levels as kindergarten, primary school, secondary school and high school. A total of 213 teachers were reached. Accordingly, there is a questionnaire filled out by 51 teachers working in kindergarten, 57 working in primary school, 53 working in secondary school, 52 working in high school.As a result of the analysis, a significant difference was found between the teachers' marital adjustment levels and the level of marriage, number of marriages, and choice of profession. Teachers' burnout status was handled according to the levels of emotional exhaustion, depersonalization, and personal failure, which are subscales of burnout inventory. According to the results of the analysis, it was found that teachers' emotional exhaustion levels showed a significant difference according to age. Significant differences were found in the levels of emotional exhaustion, depersonalization, and personal failure according to the school level where teachers worked. The levels of depersonalization of teachers show a significant difference according to the marriage styles. A significant difference was found in the level of personal failure according to the teachers' educational status variable. Significant differences were found in teachers' choice of profession and emotional exhaustion and depersonalization. There is a significant negative correlation between teachers' marital adjustment and emotional exhaustion, depersonalization, and personal failure levels. As the marital adjustment increases, emotional exhaustion, depersonalization and personal failure levels decrease. Keywords: Marriage compliance, marriage, burnout, teacher.